Нанотехнологиялар



Pdf көрінісі
бет162/172
Дата08.02.2023
өлшемі4,68 Mb.
#167987
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   172
Байланысты:
НАНОТЕХНОЛОГИЯЛАР

Инфрақызыл сенсорлар
Инфрақызыл сенсорлар ғарыштық зерттеулерде кеңінен пай- 
даланылыды, мысалы, астрономиялық аспаптар көмегімен Жер беті 
мен атмосфера сыртын бақылығанда, навигациялық аспаптар мен 
мәліметтерді тасымалдаудың оптикалық жүйелерінде. Инфрақызыл 
сенсорларды жетілдіру нөлөлшемді кванттық нуктелер, бірөлшемді 
кванттық сымдар және екіөлшемді кванттық шұңқырлардың дамуы 
нәтижесінде мүмкін бола бастады.
Инфрақызыл сенсорлар өлшемдері наноқұрылымдар сипатта- 
маларына тәуелді және түрлене алады. Галий арсениді негізіндегі 
инфрақызыл сенсорларды ғарыштық микроэлектронды технология 
орталығы NА
8
А мамандары жасаған.
Ғарыштық лифт
Компьютерлер, гольф орталығы мен опа-далаптан басқа 
кейбір наноматериалдар ғарыштық лифт жасауға қолданыла алады. 
Жүктемелер мен жолаушыларды Жер бетінен ғарыш орбитасына 
жеткізетін жаңа технология осылай аталады. Бүгінгі таңда осындай 
лифт жасауға жеткілікті берік материалдар жоқ.
Алайда кейбір америка компаниялары, мысалы 
8
ои
1
һтоезі 
№поІеһпо1о§іез (Норман, Оклахома штаты), СагЬоп Nапо1йсһпо1о§іе8 
(Хьюстон) және ^ійро^
1
; Огоир (Бреметон, Вашингтон) 2018 жылы 
ғарыштық лифт жасау жобасымен айналысып жатыр.
Ғарыштық лифт идеясы жаңа емес, 1895 жылы орыс ғалымы Кон-


стантин Эйфель мұнарасын көрген соң ең алғаш болып геостационар- 
лы орбита биіктігінде созылған кабельді шарғыдан тұратын идеясын 
ұсынған. Бұл идея Эйфель мұнарасына таңырқаған көрермендерді 
оның шыңына жеткізіп жатқан қарапайым лифтілерді тамашалаған соң 
пайда болған. 14.2-суретте осындай лифтінің сызбасы көрсетілген.
Қ арама-қарсы
Г 
салмақ
лифинің
массапы қ
14.2-сурет. Ғарыштық лифт жүктемелерді геостационарлы ортаға 
тасымалдауы мүмкін
«Ғарыштық 
одиссея 
2001 
жылы 
ғылыми-фантастикалық 
романының авторы, жазушы Артур Кларк (Агіһиг Сіагке) «Жұмақ 
фонтандары» кітабында жүктемелерді ғарышқа зымырандарды 
қолданбай-ақ, тек қана ғарыштық лифт көмегімен жеткізудің болашақ 
әдістері туралы жазған.
Ол кезде, 1979 жылы бұл тек қана фантастикалық ой еді, алайда 
қазір жаңа аса берік материалдардың пайда болуына байланысты бұл 
идея өте жақында шындыққа айналуы мүмкін.


Көміртекті нанотүтікшелер ашылмай тұрып, аэроғарыштық 
саланың мамандарында ғарыштық лифтті сым арқанның өз салмағы 
мен жердің айналу эсерінен орталықтан сыртқа тебуші күшіне шы- 
дайтын жеткілікті берік материал болмаған. Ғарыштық лифт жасау 
идеялары мен есептеулері фантасттардың бастары мен блокнотта- 
рында ғана болған.
Қазір ғалымдар мен инженерлер нанотүтікшелерді жібек тэрізді 
талшыққа орауды үйренді. Көміртекті нанотүтікшелер негізіндегі аса 
жеңіл жэне аса берік бау көмегімен ғарыштық лифтке негізі бола­
тын қажетті ұзындықтағы (шамамен 
1 0 0
мың шақырым) сым арқан 
жасауға болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   172




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет