Научная библиотек



Pdf көрінісі
бет265/343
Дата10.01.2023
өлшемі14,83 Mb.
#165260
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   343
Байланысты:
bsattarov t dkenov m leumettanu

1
рд
1
н тен даму зандары туралы бшм1 болмагандыктан когам 
мушелер!Н1к 
басым кепш1Л1п карапайым саяси сана денгейшде ойлайды. 
Элбетте, бйпм жене медени денгейлер1 эр турл» адамдардын саяси сана- 
ларынын даму денгеЙ1 де эр турл1. Олардын кейб1реулер1 саяси ойлауда 
аукымдылык пен икемд1Л«к танытса, баскалары мундайга каб
1
летс
13
, ягни 
булардын саяси ойлары тар ер1сп, жартыкеш келед1, сондыктан да кебшё 
езгере бермейтш касан кезкарастарды устанады. К,алай десек те, саяси 
шындыктын даму зандары бшмше суйенбегенд!ктен бул е й жагдай олар­
дын едеттег1 саяси санасын керсетед!.
Адамдардын теориялык саяси санасынын эдеттеп саяси санасынан 
айырмашылыгы бар. Теориялык саяси сана кебшесе олардын гылыми 
делелденген неб1р саяси идеялары мен кезкарастарынын жуйес1 релнде 
байкалады. Эрине, кайсыб1р саяси процестерд! гылыми тус1нд!руд1н 
631
эр турл1 тенд!кте жене непзд!Л1кте болуы мумюн. Сонымен б^рге саяси 
теория атаулынын бэр1 б^рдей шынайы гылыми да бола алмайды. Деген- 
мен, теориялык саяси сана 
ёзгнщ 
табигатынан карапайым пайымдаулар- 
дан кеп алда болады, саяси кубылыстардын езара терен байланыстарын 
ашуга тырысады.
Теориялык саяси сана денгежнде эр турл1 саяси куштердш елеуметпк 
табигаты пайымдалады, ен алдымен таптар мен саяси партиялардын, сон- 
гынын объективп саяси мудделер! оларды нкелей саяси 1с-кимылга ба- 
гыттайды. Акырында, теориялык сараптаудын аркасында кайсыбхр
280


субъектшердщ когамдык катынастар 
жуйесщцеп езшщ 
алатын орны ту­
ралы жэне бул катынастар шецбершде 
езш 
баянды ету мумкждт 
женшде 
аса анык 
тусшш 
болады.
Эрине, кез-келген адам саяси процестер мен олардын занды байла- 
ныстарын терешрек угынуга жол ашатын саяси теориялар децгешнде 
ойлай алмайтыны анык. Ол ушш соган сай бшм кажет. Кдз1рп кезде сая­
си кубылыстар туралы карапайым сана немесе саяси киялдар децгешнде 
ойлайтын адамдар аз емес. Соган карамастан гылыми саяси сананын 
калыптасуы барган сайын кептеген адамдарды камтуда. Муны бупнп 
ем
1
рдщ ез1 талап етш отыр. Журш жаткан саяси процестердщ мэнш тусшу, 
оган бешмделу жэне оларга сауатты ыкпал жасау кажеттш туып отыр.
Саяси мудделерш жузеге асыруды кездейтш кептеген элеуметпк 
топтар мундай максатты оз алдарына кояды. Осындай жагдайда саясат 
элеуметтануынын манызы артады, бул занды да.
Саяси психология букара халыктын саяси санасыныц манызды 
кершю! 
болып табылады. Ол саяси шындык пен оган деген кезкарасты 
жете тусшудщ тутастыгы 
ретшде кершедь 
Осыган орай адамдардын нен- 
дей 
б!р 
угыну 
децгейш керсететш 
олардын саяси кубылыстар туралы 
тусшш гана оныц компоненттер1 болып кана коймайды, сонымен 
б!рге 
ерекеттщ саяси 
себейтёр! 
мен кисындары, неге де болса саналы саяси 
мудделшк, кандай да 
бхр 
саяси 
эрекеттерД1
юке асырумен байланысы бар 
саяси максаттар да психология компоненттер1 катарына жатады.
Саяси психологияныц буюл осы кер1шстер1 саяси шындык жен1ндеп 
белгш б1р пайымдауды ез1не енд1ред1, сонымен б1рге кайсыб1р елеу- 
метак-саяси топтардын, партиялардьщ жэне жекелеген тулгалардьщ 
накты саяси ю-эрекеттершщ багыт-багдарын керсетед!.
Саяси психология кейде калын букаранын нендей б
1
р саяси санасынын 
жай-куш ретхнде, таптардын, улттар мен халыктардын психологиялыктур1 
ретшде сипатталады.
Онын керш1сше аталмыш субъектшердщ мол саяси сез1мдер1 мен 
кенш-куйлер1 жатады. Бул саяси сананын эмоционалдык жагын курайды. 
Б
1
рак саяси психология сонымен б1рге ез1не белгш б1р интеллектуалдык 
елеуметт1, ягни саяси шындык женшдеп мейлшше терещрек пайымдау­
ды сщ1ред1. Бул пайымдау карапайым сана децгейшен анагурлым терен 
болуы мумкш. Бул езше жуйеленбеген жекелеген гылыми туашктер мен 
угымдарды коса алады. Мунын бер! субъектшердщ, тгптен таптын, улттьщ 
немесе тутас когамньщ кайсыбгр саяси себеп-салдарында, парасатты акьш- 
ойында, максаттары мен сен1мдер1нде кабысады.
Туптеп келгенде, саяси психология субъектшердщ саяси эмоциясы- 
нын, кешл-куй1н1н, акыл-ойыньщ жэне ер1к-ж1гершщ бейне б1р мэйеп
281


бйткеш б!р езщщ гана болуы, бэсекеге тусетш взге партиялардын бол- 
мауы оны С


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   343




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет