дарын ашып керсетп. Жумысы жоктык казакты жаманшылыкка уйгр етед! деп ескертп1. «Кдрны аш кгсщщ кеншнде акыл, бойында ар, гылымга кумарлык кайдан турсын? АшапЧшуге малдын тапшылыгы да, агайыннын аразды- гына да ер турл! белеге, урлык, зорлык, кулык, сумдык сейдщ нерсе- лерге уй|рленд1руге себеп болатугын нерсе*. Улы ойшыл жумыссыздык- тын материалдык жокшылыкка экеп соктыратынын баяндай отырып, онын адам мшез-кулкын езгертетшш айтып, адамды хайуандандырып Ж 1 -
берепнш ескертп. Адамнын бершде жаманшылыкка карсы тури алатын куш-куат, Ж1гер табыла да бермейш. Сондыктан да Абай «Жаманшылыкка бгр ш п п кеткен сон, бойын жиып алып кетерлж кайрат казакта кем бо лады» деп жазды. Жумыссыздыкты ел )Ш1Нде токтату жолдарымен катар, сырт елдерге барып жумыска орналасу аркылы жоюга болатынына ум1т- пен карады. Ол «малды тузден, бетен жактан тузу жолмен 1здеп, ерютерлж кун болар ма екен?* деп армандады. Абайдын бул пвдр! бупнп когамда жумыссыздыктын салдарынан калыптаскан келенс]з елеуметпк жагдай- ларды: кылмыстын ерщудн, кайыршылыктын, нашакорлык пен маскунем- Д1КТ1Н, жезекшелжтщ, т.б. менад ерл кезде-ак керш тургандай айтылга- ны анык. Абай казак когамын дамытудын куралы халыкка бшм беру, оларды галымга тарту деп есептедк Гылымды ол элеуметпк жагдайларды жак- сартудын гана б|рден-б|р куралы, деп карай отырып, гылымды игеру буйл прогреске жепазепн жол деп тусщщрдь Улы ойшылдын пшршше, гылымды б 1
з жанымыздан шыгара ал- маймыз, жаралып, жасалып койган нэрселерд! сезбекшз, кезбен керш, акылмен бшем 13
2. Абай осы тужырымын «Отыз сепзшпп сезшде» тереидете келш, гы лымнын, бшмнщ пайда болып, калыптасуын жене онын элеуметтж релш
