Научно-методический журнал Серия: Естественно-технические науки. Социальные и экономические науки. Филологические науки
жүктеу/скачать 4,81 Mb. Pdf көрінісі
|
2-сан 2023 (1-серия)
| Ilim h
á m jámiyet. №2.2023 120 ортасындағы уқсаслықларға тийкарланған болады. Бирақ метафора тиккелий теңеў емес. Метафора менен теңеў бир-биринен анағурлым ажыралып турады. Метафора мəниси, хызмети жағынан теңеўге уқсас болып келеди. Теңеўде предметтиң уқсаслық белгилери салыстырылып сүўретленсе, метафорада олардың уқсаслықлары кесип айтылады. Еки предмет яки қубылыстың қандай да бир уқсаслық тəреплерине тийкарланып оның биреўине тийисли белгили аўыспалы мəниде екинши предметке байланыстырып атаў метафора делинеди. Метафоралар улыўма халықлық характерге ие болыў дəрежесине ҳəм стиллик өзгешеликлерине қарай үшке бөлинеди: 1. Улыўма халық тилиндеги метафоралар. Буған улыўма халық тилинде қолланып жүрген, бирақ образ- лық характерге ийе болмаған метафоралар киреди. Ақ көйлегиниң жағасын бөлип турған анаў нағыслы нəрсесин оң қолы менен дүзеп қойды. - О, батыр, - деди ол маған. (8-бет) - Кир сорықайнаған , муғаллим киятыр! – деп сыбырлап, мени асықтырды. (11-бет) Биринши мысалда, Турдымуратты Меңлимурат муғаллим батыр деп атайды. Меңлимурат муғаллим Турдымурат басқа балалар сыяқлы қашып кетпегенлиги ушын усылай атайды. Бул ўақытта Меңлимурат Турдымуратты танымайтуғын еди, сонлықтан оны батыр деп қайта атайды. Екинши мысалда Турдымуратты анасы сорықайнаған деп атайды. Анасының қыялында Турдымуратты енди муғаллим алып кетип, қайта көрсетпестей қылады, енды оның тəғдири аўыр болады деп ойлайды, соның ушым Турдымуратты сорықайнаған деп қайта атайды. Келтирилген еки мысалдағы сөзлерди де күнделикли турмыста қолланамыз. 2. Улыўма халық тилинде қолланатуғын, образлық характерге ийе метафоралар. Буған көркем сүўретлеў ретинде қолланылып жүрген метафоралар киреди. Бизлер бир қара булт бүркеген жүктеу/скачать 4,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|