Научно-методический журнал Серия: Естественно-технические науки. Социальные и экономические науки. Филологические науки
жүктеу/скачать 4,81 Mb. Pdf көрінісі
|
2-сан 2023 (1-серия)
|
Z.J.Djumabekova – magistrant Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı Tayanch so„zlar: Jordan normal shakl, matritsa, kvadrat matritsa, kanonik matritsa, determinant bo'luvchilar, invariant omillar. Ключевые слова: нормальная форма Жордана, матрица, квадратная матрица, каноническая матрица, делители определите- ля, инвариантные множители. Key words: Jordan normal form, matrix, square matrix, canonical matrix, determinant divisors, invariant factors. Anıqlama. Eger F maydandaǵı kvadrat matricanıń diagonaldaǵı barlıq elementler óz-ara teń, hár bir qatarda diagonaldaǵı elementtiń oń tárepinde turǵan element birge teń hám qalǵan barlıq elementler nolge teń bolsa, bunday matrica Jordan ketegi dep ataladı: 1 0 ... 0 0 0 1 ... 0 0 0 0 ... 0 0 ( ) ... ... ... ... ... 0 0 0 ... 1 0 0 0 ... 0 k J Bul jerdegi san jordan keteginiń menshikli sanı dep ataladı. 1 2 1 ( ) , ( ) 0 J J Anıqlama. Eger F maydandaǵı kvadrat matricanıń bas diagonalı izbe-iz jaylasqan Jordan ketekshelerden ibarat jáne bul keteklerden sırtındaǵı barlıq elementler nol bolsa, bunday matrica jordan matricası dep ataladı[1]. Solay etip, jordan matricası uyqas 1 2 1 2 ( ), ( ),..., ( ) s k k k s J J J jordan keteklerdiń izbe-izligi menen tolıq anıqlanadı, bul jerde 1 2 , ,..., s k k k hám 1 2 , ,..., s sanlar hár túrli bolıwı shárt emes. Atap aytqanda, diagonal matriсa – birinshi tártipli Jordan keteklerinen payda etilgen jordan matricası bolıp tabıladı. Ulıwma jaǵdayda jordan matricası tómendegi kóriniske iye: |