Научно-методический журнал Серия: Естественно-технические науки. Социальные и экономические науки. Филологические науки
жүктеу/скачать 4,81 Mb. Pdf көрінісі
|
2-сан 2023 (1-серия)
- Бұл бет үшін навигация:
- Орысқа оқып‖… - дегенине ашыўланайын дедим. (14- бет) Камалдың тили менен айтқанда Өмирбай екеўи қара бултқа бүркенген жулдызлар
| жулдызлармыз,
- деп қамсыққанларын таллай еситкенмен. (205-бет) -Орысқа оқып, бизлерди дозақый қылмақшымысаң? Мен апам менен ағама усы ўақытқа шекем қарсыласып бир аўыз əңгиме айтып көргеним жоқ еди. ― Орысқа оқып‖… - дегенине ашыўланайын дедим. (14- бет) Камалдың тили менен айтқанда Өмирбай екеўи қара бултқа бүркенген жулдызлар бул метафора. Ҳақыйқатында да, өмириндеги қыйыншылықлар қара булт болса, оларға бүркенип атырған бул еки жас бала жулдыз . Олар өмиринде не болатуғынын өзлери билмес еди. Шыдам, сабр менен аўыр сынақлардан кейин Өмирбайда, Камалда жарқ етип жулдыз киби көринеди. Турдымураттың анасы Меңлимуратты орыс деп атайды, өйткени Меңлимураттың узын шашлары бар еди. Булда көркемлеп сүўретлеўдеги жазыўшының шеберлиги десек асыра айтқан болмаймыз. 3. Улыўма халық тилинде танымалыққа йие емес, гейпара шайырлардың стилине байланыслы болған метафоралар [3:116]. Сатқынның бир тамшы қанынан дөреген мен бир шийки қумалақ. (207-бет) Әкесиниң қылмысынан азап шегип жүрген Камал өзин шийки қумалақ деп қайта атайды. Биз билемиз бундай атаў халық арасында əдетке айланбаған. Бул бир сөз бенен айтқанда қулаққа жағымсыз еситиледи. Жазыўшы бул сөз бенен өмирден түнликкен Камалдың қаншелли қыйыншылық көргенин кеңнен көрсетпекши болады. Метонимия еки түрли түсиник арасындағы жақынлыққа, бир-бирине уқсамайтуғын аўыспалы мəниде қолланылады. Метонимия грекше «метономадзо» деген сөзден алынған болып, бизиңше «қайта атаў» деген манини аңлатады [4:64]. Метонимияда сыртқы көриниси ямаса ишки қəсиетлери менен бир-бирине байланыслы, бирақ бир-бирине уқсамаған затлар сүўретленеди. Синекдоха метонимияның бир ўаормасы болып, синекдоха сөзи грек тилиниң «sinеkdohе» сөзинен алынған. Бунда кишекене бир бөлекше арқалы пүтинлик, пүткил зат арқалы киши бир бөлекше түсиниледи [4:63]. Егер тыңлайтуғын қулақ болса, мағлайыма қос қоллап урып, жылап отырып айтатуғын сырларым бар. (207-бет) Бул жерде қулақ адам мəнисинде қолланылға. Яғний Камалды еситетуғын адас болса, ол ҳəмме басынан кеширген қыйыншылықларын айтып бергиси келетуғынын уқтырады. Гипербола гректиң ҳйперболе сөзинен алынған болып, бизиңше бөрттирип сүўретлеў деген мəнини аңлатады. Ол ямаса бул нəрсе, қəсийети, ўақыя ҳəм белгини оғада асырып, арттырып сүўретлеў қуралы. Гипербола дөретиўши сүўретлеп атырған объектти басқа обйектлерден ажыратып, бөрттирип көрсетиў, оны гəҳи матқаў, гəҳи масқаралаўға ериседи [5:76]. Жазыўшы Т.Қайыпбергеновта өз шығармаларында көркемликти арттырыў ушын гиперболадан шеберлик пенен пайдаланады. Себеби, мен өзин көрмесем де, өз теңлеслерим алдында жүзимниң мəңги қызарыўына себепши болып, өмир искенжесине салып, жүрегиме питпес жара салып кеткен оны еслесем, төсегимнен жылан шыққандай секиремен, көпшилик орында жүктеу/скачать 4,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|