Т.ҚАЙЫПБЕРГЕНОВ ПОВЕСТЛЕРИНДЕ КӚРКЕМЛЕЎ ҚУРАЛЛАРЫНАН ПАЙДАЛАНЫЎ ШЕБЕРЛИГИ Қ.Ж.Сарсенбаев – таяныш докторант Әжинияз атындағы Нӛкис мәмлекетлик педагогикалық институты Таянч сўзлар: адабий тил, лексика, семантика, фразеологизм, ташбеҳлар, гипербола, синекдоха.
Ключевые слова: литературный язык, лексика, семантика, фразеология, аллюзия, гипербола, синекдоха.
Key words: literary language, lexicon, semantics, phraseology, allusion, hyperbole, synecdoche.
Президентимиз Ш.М.Мирзиѐев «жасларымыздың
еркин пикирлейтуғын, жоқары интеллектуал ҳəм
мəнаўый потенциалға ие болып, дүңя аренасында өз
қатарларынан қайсы тараў болса да бос келмейтуғын
инсанлар болып камалға ерисиўи, бахытлы болыўы
ушын мəмлекетимиз ҳəм жəмиетимиздиң бар күш ҳəм
имканиятларын толық əмелге асырамыз» [1:8] - деген
пикир бизди руўхландырып миллий əдебиятымызды
раўажланыўында өз үлесимизди қосыўымызға түртки
болды.
Теңеў арқалы предмет ямаса қубылыс өз ара
салыстырылып,
олардың
биреўин
екиншисине
теңлестириў арқалы анықланады, түсиндириледи.
Теңеўлер көркем əдебиятта кең түрде қолланылады.
Предмет ямаса қубылыс ортасындағы уқсаслықты
салыстыра отырып, жазыўшы көплеген теңеўлерди
қолланған. Повестлерин изертлеў барысында –дай //-
дей, -тай //-тей аффикси арқалы жасалған теңеўлер
жазыўшының шеберлигин айқын көрсетип турады.
Жийиркенип,
кирпидей жыйырылдым.(197-бет) Ол
трибунаға көтерилген гезде ақ жаўлығын желкесине
түсирип жиберди, бир жумақ
пақтадай шашы шамал
менен желкилдеп, қуяш нурына шағылсып,
гүмистей жалт-жулт
етип
турады.
(199-бет)
Узатып
салыўшылардың шоғы бузылған мəҳəлде, бир түптен
көгерген қос
