136
1.10.2 ОНТОГЕНЕЗ ЖӘНЕ ОНЫҢ ТИПТЕРІ
Онтогенез - әрбір дараның
толық даму циклының жиынтығы, оның
барлық даму сатыларында тұқым қуалайтын информацияның іс жүзіне
асырылуы жүреді, ол
зиготадан басталып, тіршілігін жоюмен аяқталады.
Ontos (грекше) – тірі организм, genesis (грекше) – даму.
Онтогенездің 2 типін ажыратады:
І
.
Тікелей емес немесе личинкалық даму
типі жұмыртқада
сары уыз
жеткіліксіз болғанда жүреді. Даму барысында
бірнеше личинкалық сатыны
бастан ӛткізеді. Личинкаларға тән провизорлық (уақытша) мүшелер
қалыптасады. Личинкалық дамудың екі түрі бар:
А.
Толық түрленіп даму немесе толық метаморфоза (мысалы: бүрге,
кӛбелек, маса) кезінде келесі 4 сатыдан ӛтеді (60-сурет):
Жұмыртқа личинка қуыршақ имаго.
60 – сурет.
Толық тҥрленіп даму тҥрі
Б.
Толық емес түрленіп даму немесе толық емес метаморфоза (мысалы:
биттер, таракандар) кезінде 3 сатыдан ӛтеді (61-сурет):
Жұмыртқа личинка имаго.
61- сурет. Толық емес тҥрленіп даму тҥрі
ІІ.
Тікелей даму типі
: Оның екі түрі бар:
А
. Личинкасыз немесе
жұмыртқа салып даму;
Б
. Ұрықтың жатырда дамуы.
Личинкасыз даму барысында жұмыртқада
сары уыз жеткілікті болады,
137
провизорлық мүшелер
қалыптасып, ұрықтың дамуын қамтамасыз етеді (62-
сурет).
Достарыңызбен бөлісу: 
