Негіздері
жүктеу/скачать 8,4 Mb. Pdf көрінісі
|
tұңғyshbaeva-z.b.-czitologiya-zhәne-gistologiya-almaty-2015-274-bet.
- Бұл бет үшін навигация:
- Телофаза
| Метафаза
- хромосомалар максимальді дәрежеде спиралданады және жасушаның экваторлық кеңістігіне қатарласа орналасады, хромосомалардың метафазалық пластинкасын немесе аналық жұлдызшаны түзеді. Бірте-бірте хромосомалардағы хроматидтер арасындағы когезин ақуыздары бұзылады. Метафазаның соңына хроматидтер бір-бірінен толық ажырап, тек центромера аймағында байланыс бар сияқты болады. Тубулин ақуызының полимеризациясы нәтижесінде бӛліну ұршығы қалыптасады. Оның құрамына 3 түрлі микротүтіктер кіреді: 1. Кинетохорлы – хроматидті диплосоманың бір жіпшесімен байланыстырады. 2. Полярлі – бір диплосомадан ұршықтың орталығына бағытталады, онда басқа полюстің микротүтіктерімен бүркенеді. 3. Астарльді – диплосомадан жасушаның үстіңгі жағына бағытталған. Анафаза - митоздың ең қысқа фазасы, әр хромосомадағы хроматидтер спиралданған жағдайларын сақтай отырып, бір-бірінен ажырап, қарама- қарсы полюстерге қарай жылжиды. Осы кезде олардың центромералары полюске, теломерлері экваторға бағытталады. Сондықтан, пайда болған екі жас жасуша, бір хроматидтен тұратын хромосоманың толық және теңдей жиынтығын алады. Хромосомалардың жылжуы бірнеше факторлармен қамтамасыз етіледі: 1. Бӛліну ұршығының микротүтігі қатысады: - кинетохорлы микротүтіктер қысқарады, - полярлы микротүтіктер ұзарады. 106 2. Ақуыз-транслокаторлар қатысады: - оның біреуі хромосомаларды кинетохор түтігінің бойына орналастырады, - басқасы полярлы микротүтіктерді бір-бірінен шет жаққа қарай ығыстырады. Телофаза - ажыраған бір хроматидті хромосомалар ӛз диплосомасына жақындаған соң, тоқтайды. Хромосомалар профаза кезінде ядро мембранасы ыдырау барысында пайда болған кӛпіршіктермен байланыста болады. Олардың қабырғасына ядро саңылауларын құрайтын комплекстер орналасады, сол арқылы кӛпіршіктерге ақуыздар еніп, ядролық ламинаны құрайды. Соның нәтижесінде кӛпіршіктер бірігіп, кариомера түзіледі, олардың әр қайсысы ӛз диплосомасымен байланысқан, сондықтан олар бірігіп ядро мембранасын құрайды, яғни екі жас ядро пайда болады. Хромосомалар бірте-бірте деспиралданады, ядрошық қалыптаса бастайды. Телофазаның соңғы жағында цитотомия (цитокинез) жүреді – жасушаның екіге бӛлінуі. Ол үшін жасуша экваторларында актомиозинді сақина қалыптасады, ол бірте-бірте тарылып, жіңішкеріп, нәтижесінде екі жасуша түзіледі. Одан соң жасушада ЭПТ мен Гольджи аппараты қалпына келеді. Ӛсімдіктерде жас жасушалардың бӛлінуі аналық жасушаның ішкі аймағында басталады. Жасушаның ортасында біртіндеп ӛсіп, толығымен екіге бӛлетін, жасушалық пластина түзіледі. жүктеу/скачать 8,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|