4 құс етін өндірудің экономикалық тиімділігі Аталған дипломдық жұмыста етті бағыттағы балапандарды өсіру «Бөген құс» ЖШС тағамдық жұмыртқа және ет өндіретін шаруашылықтың тәжірибесі негізге алынды.
Қазіргі таңда кәсіпорында 20 жылғы мәлімет бойынша, ет өнімділігі барлық табыстың 26,0 пайызын құрып отыр
23-кесте. Нақты өндіретін өнім мөлшері,
Көрсеткіш
Жылдар
2010
2011
2012
Барлық өнім мөлшері,
100
100
100
Оның ішінде ет өнімі
27,16
26,09
26,00
Кестеде көрсетілгендей «Бөген құс» ЖШС өндірісіндегі құс етінен түсетін пайданың төрттен бірі балапандардан түседі. Қазіргі уақытта құс фабрикасында бройлер етін өндіру 270 мың тоннаға жетті.
Басты экономикалық көрсеткіштерге шаруашылықтағы өнімнің өзіндік құны екені баршаға мәлім. Осыдан өндірістің экономикалық тиімділігі де өзгере түседі. Бұл кұс фабрикасының маңызды бір элементі боолып табылады. Өнімнің мөлшері көтеріліп, оның шығымы өтелген сайын, оны өндіру де тиімді әрі рентабілді бола бастайды. Ал шаруашылықта өндіріс көрсеткішінің өз құндылығы төмен болса, онда жұмыстың тиімсіз әрі ұтымсыз болғаны.
24-кесте. «Бөген құс» ЖШС өндірісінің технико-экономикалық көрсеткіштері
Көрсеткіші
Өлшем
Жылдар
2010
2011
2012
Сатылған жалпы өнім құны
мың/тг
1177
1695
1950
Ет сатудан түскен ақша
мың/тг
625
945
1140
Фабрика өндірісінің шығын мөлшері
мың/тг
2114,7
2338,3
2538,5
Өндірістен түскен таза пайда
мың/тг
1075,5
1119,1
2961,7
Рентабльділігі
%
38,5
47,8
50,4
Соңғы жылдары 100 кг еттің өзіндік құны 35 000 теңге көлемінде болып табылады. Жұмыртқаның сатылған бағасы болса 250 теңгеден 350 теңгеге көтерілді.
Азыққа кеткен шығын мөлшері төмендесе 100 кг еттің өз құндылығы да төмендей түседі. Өндіріске кеткен еңбек өнім бірлігі бүтіндей шаруашылыққа әлде қайда жоғары болып отыр. Себебі азыққа кеткен шығын мөлшері жоғары, ал еңбек өнімділігі, эсіресе қол күші жоғары болып отыр. Бүл құс фабрикасы-ның экономикалық көрсеткіштеріне мейлінше өз әсерін тигізбей тұрмайды.
Фабрикадағы кіріс көлемі мен өндірістің рентабльділігі 2010-2012 жылдар аралығында 38,5 пайыздан 50,4 пайызға дейін жоғарылап отыр.