О. Ж. Таукебаев 1,2, К. Б. Зулпыхаров
жүктеу/скачать 1,66 Mb. Pdf көрінісі
|
| 5-сурет
– Талас ауданыны суармалы жерлерінің пайдалану құрылымы, га (2016 ж) 2016 жылғы суармалы егістік жерлерінде өсірілген мал азықтық дақылдарының егістік алқабы 2015 жылмен салыстырғанда 326 га, кө- көніс, бақша дақылдарының ауданы 25 га, дәндік жүгері алқаптары 49 га ұлғайған. Сонымен қа- тар, аудандағы пайдаланылмай қалған жерлер- дің ауданы 2016 жылы 8012 га құраса, оның 5487 га ішкі шаруашылық су жүйелерінің ка- нағаттанарлықсыз жағдайда болғандығынан бол са, 2525 га аудандағы суармалы жерлердің тұз да нуы салдарынан болған (Оңтүстік Қазақ стан гидрогео- логиялық-мелиоративтік экспеди ция сы, 2018). 2017 жылы аудандағы суармалы жерлердің 5981 га пайдаланылмаса, 2018 жылы бұл көр- сеткіш 6572 га құрап, 631 гектарға көбейген. 2020 жылғы Талас ауданы әкімшілігінің жер қатынастары басқармасының мәліметтері бойын- ша ауданның ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлері 462,351 (жалпы аудан жерінің 39%) мың га құрады, 23,022 мың га (1,89%) егістік жерлері болса, оның ішінде суармалы жерлері 13525 гектарды құрады (Талас ауданы әкімшілігінің жер қатынастары басқармасының мәліметтері, 2021). 2019 жылмен салыстырғанда, 2020 жылы суармалы жерлердің ауданы 95 га қысқарған. Ауданның суармалы егістігінде мал азық- тық дақылдарының алатын орыны ерекше. 2019 жы лы аудандағы мал азықтық егістік алқа бы- ның ауданы 4200 га құраса, 2020 жылы 4143 га құраған, бұл аудандағы жалпы сурамалы жер- лер дің 63 % құрайды. 2019-2020 жылдардағы бас қа екпе дақылдарының ауданы айтарлықтай өзге ріске ұшырамаған (6-сурет). 28 Ирригациялық жүйелердің техникалық жағдайы және оның суармалы жерлердің динамикасына әсері ... 6-сурет – 2019-2020 жылдардағы Талас ауданындағы суармалы жерлердің жалпы көлемі және пайдаланылуы жөнінде салыстырмалы көрсеткіштері, га Жоғарыда аталып өткен мәселелерге бай- ла нысты (аудандағы ішкі шаруашылықаралық суару жүйелерінің нашар жағдайда болуы, жер лердің тұздануы, басқада себептер) 2019 жы лы ауданда суармалы жерлердің 6884 га пай даланылмаған (Оңтүстік Қазақстан гидро- гео логиялық-мелио ра тивтік экспедиция сы, 2018). Бұл жал пы суар малы жерлердің 50,5 % құ рай ды, яғни соңғы 10 жылдықтағы аудан- дағы суар малы жерлерді пайдаланудағы ең жо ғарғы теріс көрсеткіш осы 2019 жы лы бай- қа лған. Оның 2528 га суармалы жер лер дің тұз- да нуы салдарынан болса, 4359 га ішкі ша руа- шы лықаралық су жүйелерінің техника лық жағ- дайы ның қанағаттанарлықсыз күйде болуы мен байланысты (7-сурет). жүктеу/скачать 1,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|