Оқыту орыс, үйгыр тілдерінде жүргізілетін мектептерге арналган «Қазақ әдебиеті»

Қазақ әдебиеті - қазақ халқының үрпақтан ұрлаққа жеткен рухани, мэдени мүрасы, сөз өнерінің асыл қазынасы. «Қазак әдебиеті» пэнін оқыту арқылы мемлекеттік тілді меңгерген, озге ұлттар эдебиетін қүрметгейтін, бойында елжандылық, адамгершілік сезімдері калыптасқан түлғаның дамуына ықпал ету көзделеді.

Пәнді оқыту мақсаты:

- қазак әдебиетінің озық классикалық үлгілері аркылы оның басты идеялық бағытын, тақырыптык, мазмүндык мақсатын саралай білетін жэне казак халқыньщ рухани әлемін, дәстүрін, әдебиеті мен мэдениетін бағалай алатын, танымы жоғары, еркениетті қоғамға сай түлға қалыптастыру.

Пэнді оқыту міндетгері:

эдеби көркем туынды арқылы окушының мемлекеттік тілді меңгеру мүмкіндігін арттыру;

• 
  казак халкыньщ әдебиеті, тарихы, тілі, мэдениеті, өнері туралы біртұтас түсініктерін қалыптастыру;
  
• 
  көркем эдебиетті оқытуда шығарманың такырыптык-идеялық мэнін меңгерту және рухани-мәдени қүндылықтар жөнінде гіікір алмасуға үйрету;
  
• 
  оқушылардың эдеби-теориялық білімдерін терендетіп, шығарманың мазмұндық, жанрлық-стильдік ерекшеліктерін таныту;
  
• 
  эдебиет тарихы бойынша тиісті мэліметгер мен эдебиеттану ұғымдарын пайдалана отырып, көркем шығармаларды оку мен талдау дағдыларын меңгерту;
  
• 
  қазақ тілінде сөйлеу эрекеттерін еркін орындау, әдеби тіл улгісін пайдалана отырып, пән бойынша өз ойларын қазақ тілівде өзгеге және топта қорғай білу.
  

4. 
   сыныпта «Айтыс», «Ежелгі дэуір әдебиеті туралы түсінік», Ш.К.үдайбердіұлының «Адамдық борышың» шығармаларымен толыктырылды.
   
5. 
   сыныпта Махамбеттін «Тарланым» өлеңі, З.Шашкиннің «Доктор Дарханов» романынан үзінді, Ж.Молдағалиев «Мен қазақпын» позмасынаи үзінді, Ш.Мұртаза «Жүз жылдық жара» эңгімесі енгізілді.
   
6. 
   сыныпта Әл-Фарабидің «Қашыктасың туған жер» елеңімен толыктырылды.
   

Бағдарламаның білім мазмұнына қазак әдебиетінін үздік шығармалары ұсынылып, олардың ой қазығы, сюжеті, композициясы, жанрлық сипаты мен кейіпкерлерін, ондағы халықтық әдет-ғұрып пен салт-дәстүрлер көрінісін, табиғат суретін, қаламгерлердің сөз қолданыстарын зерделеуге баса мэн беріледі. Қазак әдебиетін оқыту аркылы оқушылардың өзіндік ой пікірін айтуға, шығармашылық жұмыска тартуға жол ашады.

Оқытудағы мұндай эрекеттер оқушылардың осыған дейін меңгерген білім, дағдыларын жүйелей түсіп, оның кеңеюіне мүмкіндік береді. Пәнді оқып- уйрену аркылы оқушылар әлеуметгік өмірге бейімделіп, қоршаған орта, замана келбетін түсінуге қажетті білім, білік, дағдыларын игереді. Өзге үлттың мәдениетін, тілін құрметтеу, әдебиетін терең сезіммен сүйе білуге үйрету де көзделеді. Окушының жан-жақгы білім алып, рухани өсуі максат етіледі.

Қазак әдебиеті танымдық, тэрбиелік кызмет атқаратындыктан, бұл бағдарламада көрсетілген эдеби білім мазмүны осыған дейінгі сыныптарда берілген базалық білімнің табиғи жалғасы, біртүтас қүрамдас бөлігі болып табылады. Яғни, казақ әдебиетін біртұтас, жүйелі сипатга оқыту оқушылардың үйлесімді дамуына қызмет етеді.

Пэнаралык байланыс оқушының дүниетанымдық деңгейін артгырып, туған эдебиетінен өзге ғылым салаларын игеру мақсатында пайдалануына мүмкіндік береді.

«Қазак тілімен»: көркем әдебиет мәтіндерінен стильдің түрлерін, кірме сөздерді, архаизм, жаңа сөздерді (неологизм) табуга бағыт беріледі. Сөйлемдердің грамматикалық нормаларға сәйкестігін, қүрылымын қарастырады.

«Қазакстан тарихымен»: әдеби оқиғалардың тарихи факторлармен тығыз байланыста болатындығын түсінуіне, тарихи деректерді орынды пайдаланып, өзіндік ой-тұжырымдар жасай білуіне жол ашады.

Жаратылыстану циклі пәндерімен: танымдық бағытта берілетін

материалдар жаратылыстану пэндерінің мазмұнымен тікелей байланыста болғандықтан, оқушылардың дүниетанымын калыптастырады.

«Музыка» пәнімен: эннің идеялык-керкемдік жэне эстетикалық маңызын, ұлттық эуеннің қазіргі әндермен ұқсастықтары мен айырмашылықтарын, көркемдік ерекшеліктерін түсінуге мүмкіндік береді.

Оку жүктемесінің көлемі

Қазақстан Республикасының мемлекетгік жалпыға міндетті білім беру стандартында үсынылған типтік оқу жоспарына сәйкес оқу жүктемесінің көлемі.

5-қосымша:

5. 
   сынып - агггасына 1 сағат, оқу жылында - 34 сағат;
   
6. 
   сынып - аптасына 1 сағат, оку жылында - 34 сағат;
   
7. 
   сынып - аптасына 1 сағат, оқу жылында - 34 сағат;
   
8. 
   сынып - аптасына 1 сағат, оқу жылында - 34 сағат;
   
9. 
   сынып - аптасына 2 сағат, оку жылында -68 сагат.
   

5. 
   сынып - аптасына 1 сағат, оқу жылында - 34 сағат;
   
6. 
   сынып - аптасына 1 сағат, оқу жылында - 34 сағат;
   
7. 
   сынып — аптасына 1 сағат, оқу жылында — 34 сағат;
   
8. 
   сынып — аптасына 1 сағат, оқу жылында - 34 сағат;
   
9. 
   сынып - аптасына 1 сағат, оку жылында -34 сағат.
   

Курс иностранного языка для уровня основного среднего образования ориентирован на подготовку к обучению на уровне общего среднего образования, т.е. соотносится с общеевропейскими уровнями владения языком: Аь А₂, А₂₊:

2. 
   класс - Аі («Выживаниеі»);
   
3. 
   класс-А] («Выживание 1.1»);
   
4. 
   класс - А₂ («Предпороговый 1»);
   
5. 
   класс - А₂ («Предпороговый 1.1»);
   
6. 
   класс - А₂+ («Предпороговый 2»).
   

формировании функциональной грамотности учащихся.

Задачи обучения как объективное отражение целей обучения применительно к конкретному этапу реализуются через:

овладение новыми языковыми средствами (фонетическими,

лексическими, грамматическими, орфографическими) и способами их использования в иноязычном общении;

• 
  развитие коммуникативных умений на основе четырех видов речевой деятельности - аудирования, говорения, чтения и письма;
  
• 
  приобщение учащихся к культуре, традициям, обычаям народа страны изучаемого языка;
  
• 
  формирование умения представлять свою страну, ее культуру в условиях иноязычного межкультурного общения;
  
• 
  формировать компенсаторные умения выходить из положения в условиях дефицита языковых средств при получении и передаче информации;
  
• 
  формирование и развитие общих и специальных умений доступными для обучающихся способами и средствами, с использованием информационно­коммуникационных технологий, умения самостоятельно изучать иностранный язык и культуру стран изучаемого языка;
  
• 
  осознание учащимися роли и места иностранного языка в современном мире, в будущей профессиональной деятельности, овладение стратегиями самонаблюдения, самоанализа и самооценки своего речекоммуникативного развития;
  
• 
  использование полученных общеучебных умений, навыков и знаний прикладного характера для решения учебных и практических задач,
  

- развитие национального самосознания; стремления к взаимопониманию между людьми разных сообществ и толерантного отношения к проявлениям иной культуры.

Познавательный процесс на данном этапе, как и на последующих этапах, организуется концентрически: сферы общения и тематика предыдущего этапа подхватываются, расширяются, к ним прибавляется ряд новых речевых тем. Развитие коммуникативно-речевой деятельности прогрессирует также поэтапно: от деятельности репродуктивного характера к репродуктивно- продуктивной и далее - к продуктивной.

В 5-7 классах для развития навыков говорения (диалогической и монологической речи) используются репродуктивные и репродуктивно­продуктивные упражнения: для диалогической речи могут быть использованы упражнения в воспроизведении диалогов-образцов, подстановке реплик, конструировании диалогов из заданных реплик. Упражнения могут носить творческий характер. Развитие навыков монологической речи осуществляется на репродуктивном и репродуктивно-продуктивном уровнях с опорой на ключевые слова, план, логическую схему, ассоциаграмму и т.д. Для лучшего усвоения необходимого материала можно рекомендовать выполнение упражнений сначала письменно, а затем устно.

Уровень знаний иностранного языка на данном этапе должен обеспечить учащимся возможность понимать на слух и при чтении основное содержание текстов разных жанров, построенных на знакомом языковом материале, письменных заданий репродуктивного и репродуктивно-продуктивного характера.

В 8-9 классах (уровень обученности А₂) идет дальнейшее развитие коммуникативно-межкультурной компетенции в составе всех ее компонентов: расширение грамматического и лексического минимумов, упрочение языковых и речевых навыков, развитие дискурсивных и социокультурных умений. На данном уровне обучения необходимо формировать умения построить связное высказывание без опоры на образец, без вербальных опор, с учетом собственного опыта и жизненные знания обучающегося.

В условиях введения полиязычного образования английскому языку уделяется особое внимание. В полиязычных школах предполагается углубленное изучение английского языка.

В 5-7 классах рекомендуется формирование лексического минимума, создание начального терминологического глоссария по неязыковым Дисциплинам.

В 8-9 классах увеличивается лексический минимум, расширяется объем курса предмета, преподаваемого на английском языке. На уровне общего среднего образования изучение материала по неязыковым дисциплинам ведется отдельными модулями или весь курс преподается на английском языке.

Обновление и развитие иноязычного образования в 5-9 классах может быть направлено на:

• 
  обучение иностранным языкам в контексте межкультурной парадигмы, имеющей большой личностно-развивающий потенциал;
  
• 
  развитие умений представлять родную страну и культуру, а также культуру страны изучаемого языка в условиях иноязычного межкультурного общения;
  
• 
  ознакомление школьников с основами самонаблюдения и самооценки в области владения иностранным языком;
  
• 
  формирование умения решать типовые учебные задачи, требующие практико-ориентированных знаний (выполнение различных ситуационных заданий, презентации проектов, организации дебатов, формирование портфолио, чтение и понимание сложных текстов, правовая и экологическая грамотность, умение вести диалог, ориентация в мире профессий, общекультурная грамотность, правила личной безопасности);
  
• 
  применение современных педагогических технологий организации самостоятельной работы обучающихся, способствующих осознанному, самостоятельному определению, планированию собственного речевого поведения (технологии критического мышления через чтение и письмо, проектного обучения);
  
• 
  развитие самообразовательного потенциала, интеллектуальных и творческих способностей в процессе изучения языков и диалога культур - национальной и страны изучаемого языка.
  

Связь универсальных учебных действий, отражаемых в личностных и системно-деятельностных результатах отражена в содержании предмета «Иностранный язык». Воспитание общей коммуникативной культуры, формирование коммуникативной компетенции в родном и иностранном языках — это важнейшие задачи современной школы.

Количество часов в неделю по иностранному языку составляет: в 5, 6, 7, 8, 9 классах по 2 часа в неделю, в год - по 68 часов в каждом классе.

2. 
   
   
   
   жүктеу/скачать 449,73 Kb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: