Белгілер арасындағы байланыс түрлерін атаңыз. Белгілердің арасындағы байланыс.Корреляциялық байланыс бағыты бойынша:тура,кері болып 2-ге бөлінеді.
Егер (+) болса тура байланыс дейміз.
Егер (–) болса,оны кері байланыс дейміз.
1. Күшті ±1,0 ден ±0,7 дейін
2. Орташа ±0,7 ден ±0,3 дейін
3. Əлсіз ±0,3тен ±0,1 дейін
4. жоқ -0.
Корреляциялық коэффициентті анықтау әдістері.
Корреляция коэффициенті-салыстырылатын екі статистикалық белгілердің арасындағы байланыс күшінің математикалық көрсеткіші.
Корреляциялық коэффициентті есептеудің екі тәсілі бар. Олар:
• Квадратты тәсіл(Пирсон тәсілі)
• Рангілі тәсіл(Спирмен тәсілі)
1)Пирсон тәсілі:
• “x”, “y” өзара байланысын анықтайтын белгілер
• “Dx”, “Dy” әрбір ауыспалы вариантаның, өзінің орта арифметикалық өлшемінен ауытқуы
- Егер белгілер сан жағынан көп болса
- Егер белгілер арасында байланыс күшін нақты түрде анықтау қажет болса.
- Пирсонның тәсілі бойынша корреляциялық коэффицентті есептеу формуласы.
○ 1. Ауыспалы (x және y) белгілерден вариациялық қатар құру.
○ 2. Әрбір вариациялы қатардың орта өлшемін анықтау;
○ 3. ,,x “ және ,,y “ қатары үшін орта өлшеміне әр вариантаның (dх жәнеdу) ауытқуын табу.
○ 4. Ауытқулардың көбейтілгеннен (d x • dy) кейнгі қосындысын табу керек (Ʃdx •dy).
○ 5. Әрбір ауытқуды квадратқа алып және қатар бойынша қосындысын табу керек (Ʃdx² •Ʃdʸ²)
○ 6. Ʃdᵪ²•Ʃdʸ² көбейтіндісін тауып шығару
○ 7. корреляциялық коэффициентінің формуласына шыққан нәтижелерін қондырып есептеу керек
2)Спирмен тәсілі:
Спирменнің корреляциялық коэффициентін қолдануда бір топтың мәліметтері сол сияқты екінші топтың нәтижелері сияқты рангілене ме сол тексеріледі, мысалы студенттер психологияны және математиканы өтуде бірдей «рангілене ме» немесе тіпті екі түрлі психология оқытушысы берген сабақ бірдей рангілене ме сол тексеріледі. Егерде коэффициент +1 жақын болса онда екі қатар сәйкес келеді, егер де коэффициент -1 тең болса онда кері байланыс туралы айтамыз.Коэффициент rs келесі формуламен анықталады:
