Оқытудағы инновациялық технология – білім берудің жаңа сапасымен қамтамасыз етудің кепілі
жүктеу/скачать 27,72 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІ ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ Алданазарова Г.А.
| Пайдаланған әдебиеттер
Бітімбаева Қ.О. Мектептегі тәрбие үрдісінде оқушыларды ғылыми-зерттеу ізденіске баулу.- «Білімдегі жаңалықтар», 2012ж. Токтарова Ж.К. «Ақпараттық –коммуникативтік технологияларды пайдалану», 2011ж Подласый И.П, Педагогика. М 2009ж БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІ ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ Алданазарова Г.А. (Актөбе) Қазақстан халқының болашағы жан-жақты дамыған, бәсекеге қабілетті ұрпақтың қолында. Ұлтымызды дүниежүзілік деңгейге көтеретін саналы да дарынды, талатты да талапты ұрпақ. Ол үшін ұрпағымыздың меңгерген білімі сапалы болуы шарт. Қазақстанда қазіргі таңда білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі қалыптасып жатырғаны бәрімізге белгілі. Осындай түбегейлі өзгерістер білім беру жүйесінің алдында жаңа адамды қалыптастыру, дамыту мақсаттарын қойып отыр. Соның нәтижесінде өмірге көзқарасы қалыптасқан, қазіргі жағдайда өз бағытын бағдарлай білетін, өмірде бәсекеге қабілетті жеке тұлға ретінде өз орнын таба білетін адам яғни «білімді адам» шығаруымыз қажет. Оқушылардың ойлау қызметін дамыту, ой пікірінің дербестігі мен еркіндігін кеңейту, олардың өз бетімен білім алуға деген ынтасын арттыру, оны өз тәжірибелерінде жаңа жағдайларға байланысты қолдана білу, яғни біліктіліктерін қалыптастыру және дамыту-маңызды және күрделі мәселелер болып табылады. Қоғамдағы болып жатқан өзгерістерге шығармашылық тұрғыдан қарай алатын, қойылған мәселені сапалы шее білетін тұлғаларды талап етуі қоғамның даму жылдамдығына және тез өзгеріс жағдайында адамдарды өмірге дайындай білу керектігін бастайды. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында білім беру жүйесінің негізгі міндеті-баланың даралығын дамыту, тәрбиелеу, оқыту үшін жағдайлар жасау арқылы интеллектісін байыту, бала тұлғасының рухани және дене мүмкіндіктерін ашу екендігін ерекшелеген еді. Осыған сүйенсек, мектеп қабырғасынан басталатын жеке тұлға қалыптастыру бәсекеге қабілетті болудың қайнар көзі. Жеке тұлғаның қалыптасуы мен дамкында негізгі 3 фактор Жеке тұлғаның қалыптасуы мен дамуында негізгі ықпалы зор факторлдар: орта тұқым қуалаушылық (ішкі жағдайлар саласы) тәрбие (сыртқы әсерлер саласы) Аталған факторлардың ішінен тәрбиеге қатысы бар кейбір ерекшеліктерге тоқталсақ. Атап айтар болсақ, адам тәрбие негізінде жетіліп қалыптасады. Адам баласының болашағын шешетін де осы тәрбие. Бірақ осы мәселені «қалай жүргізу керек, қалай ұйымдастыру керек»деген ойкүн тәртібінен қалмайды. Тәрбие мәселелсін жүзеге асыру жыл сайын жаңарып, әр кезеңнің өз талабына сай жетіліп отыратын үздіксіз үрдіс деп түсінеміз. Қазіргі кезеңде білім беру жүйесі алдында оқушыны ойлауға, кез-келген алдынан шығатын мәселелерді шешуге қажетті әрекет тәсілдерін үйрету міндеті тұр. Рухани дамыған бәсекеге қыбілетті тұлғаны қалыптастыру үшін оқушы бойына мынадай құндылықтарды сіңіруіміз қажет. Бәсекеге қабілетті тұлға қалыптастыру үшін қажет құндылықтар.
Қазіргі таңда мұғалімдер алдына дайын білімді, дағдыларды меңгеретін, қайталайтын ғана емес, шығармашылық бағытта істейтін, тың жаңалықтар ашатын, ойлаумен ерекшеленетін жеке тұлғаны қалыптастру міндеті тұр. Мұндай жағдайда алдымен оқушы бойында шығармашылық қабілетті қалыптастыру міндеті тұр. Мұндай жағдайда алдымен оқушы бойында шығармашылық қабілетті қалыптастырып алуымыз қажет. Сол себепті де оқушылар өзін барынша көрсете білу және де қоғамға пайдалы түрде қалыптасу үшін ақпараттарды өз берінше табу, талдау, тиімді пайдалану дағдыларын бойына сіңіруі маңызды. Бұл жағдайда мұғалімдерге қойылатын талап-алдында отырған түлектің бәсекелесу мүмкіндігін тудыра алуын қадағалау. Бала өзін танып білуі, бағалануы үшін, ата-аналармен ұстаздар мынадай мәселелерге көңіл аударуы қажет: Бала тәрбиесінде нені бағалайтыныңызға талдау жасап алу; Адал болу, себебі бала өтірікке өте сезімтал; Баланың даму деңгейін бақылау; Ұзақ әңгіме мен түсіндірмесөздің пайдасы жоқ екенін ескерту; Бала бойындағы өзгерісті уақытымен анықтау; Баланың дара ерекшелігін бағалау; Талантты бала болса, оған көмек қолдау керек. Дарынға көп көңіл бөлмей жатамыз. Олар көп байқағыш, сезімтал. Бір мезгілі ішінде бірнеше жағдайды байқайды, қоршаған адамдардың мінездерін, қимыл мен кескінін, дыбыс ырғағын. Бәріне көңіл аударады. Қарапайым балаға әсер етпейтін қатынас, дарынды баланы алаңдатады. Дарынды бала – бұл белгілі бір салада жетістіктері айқын көрінетін не болмаса сондай жетістіктер әуелетін мол бала. Сонымен қатар олар негізгі түсініктерді тез қабылдап, ақпараттарды есте жақсы сақтайды. Оқушы әрекетінің ең бастысы – оқу. Ол алдын-ала жасаған жоспар мен бағдарлама бойынша жүйелі түрде мұғалім басшылығы арқылы іске асырылады. Оқу-баланың танымдық белсенді әрекеті. Оқушылардың жұмысты шығармашылықпен ойлау, оны жасай білуі мен танымдық белсендігіні арттыру-қазіргі уақытта мұғалім қауымының алдындағы мәскеле. Сондықтан даоқушылардың танымдық белсенділігін қалыптастырудың тиімді жолдарының бірі-өзіндік жұмыспен өздігінен білім алу жұмысын ұйымдастырудың педагогикалық және әдістемелік тәсілдерін қазіргі заман талаптарына сай жетілдіру болып отыр. Оқушылардың пәнге деген көзқарасы әртүрлі факторлармен: атап айтсақ, жеке басының және пәннің ерекшеліктерімен қатар оқыту әдісімен анықталады. Пәнге деген қызығушылығымен ынтасын арттыру үшін алдымен үйірме жұмыстарын жүйелі жүргізу қажет. Онымен қоса түрлі отырыстар, дөңгелек үстел, КВН жарыстары, кештер, ребустар мен сөзжұмбақтар, тесттер секілді жұмыс түрлері оқушының ғылыми ізденісін білуге деген құштарлығын ғылыми танымдық қабілетін, іс-әрекетін арттырады. Баланың дарындылық қабілетімен жұмыс істеу, оның дарынды екенін білу кезінде үйірмелердің орны ерекше. Үйірмелер оқушының дарындылығын дамытады. Мұндай сабақтар арасында оқушылар өздігінен ізденеді. Мұғалім аз сөйлеп, ақпаратты да аз береді, аз түсіндіріп, көп сұраққа жауап алады. Ойлауға мүмкіндік бере отырып, ойын дамытады. Ал бұндай жағдайда дарынды бала ерекшеленіп, ізденіп көзге түседі. Сол ізденіс арқылы зерттейді, жинақтайды, іске асырады. Осындай балаларға ерте кезден көңіл бөлінсе, оны толық ашуға мүмкіндік болады. Оқушының шығармашылығын дамыта келе, ғылым саласында олимпиада, байқау түрлеріне дайындай отырып, көсем әрі шешен шығармашыл, білімді, ізденімпаз, талантты да тапқыр, қабілетті ерекше оқушы шығаруға – әр ұстаз міндетті. жүктеу/скачать 27,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|