Қожа мұхтар баһадырұлы ортағасырлық Отырар: тарихи-археологиялық деректер негізінде
жүктеу/скачать 1,05 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.4 «Қолөнері»
| 3.3 «Егіншілік пен ирригация» деп аталатын бөлімде негізінен ғылыми әдебиетте жинақталған материалдар сараланады. 2007 ж. ОҚКАЭ-сы бір топ жаңа каналдар тапты. ІІІ-ІV және VІ-VІІІ ғғ. жатқызылған Тостаған каналдары Тостаған мен Айкөл ескерткіштеріне су апарған. VІ-VІІІ ғғ. жатқызылған Көкмардан каналдарының саны 5. Біреуі Көкмардан қалашығы қасына тура барады. VІ-VІІІ ғғ. жатқызылған Пұшық-Мардан каналы Сейтмантөбе, Қостөбелер мен Пұшықмардан ескерткіштерінің қасындағы ескі арналарға су апарған. VІ-VІІІ ғғ. жатқызылған Дүртөбе каналы Дүртөбе, Қойлыбай, Айкөл елді мекендеріне және солардың айналасындағыларға су жеткізген [6, 343-346, 355-357, 365-367-бб.]. Шұбара 3 каналы VІІ-VІІІ ғғ. жатқызылған. Ол Сырдариядан тартылып, оның сол жағасын Баусексеуіл елді мекенінен төмен Сарыкөлге дейін барған. Әрбір 250-300 м сайын арықтар шығарылып отырған [6, 370-371- бб.].
3.4 «Қолөнері» деп аталатын бөлімде Отырар керамикасының жаңа үлгілері- Қаракөншек айналасынан жинақталған керамика баяндалып отыр, олардың арасында бүтін ритон, үш аяқты миска бар. Отырар алқабында қазіргі кезде қазылған ең әуелгі пеш VІІ-VІІІ ғғ. жатады. Ол Қайнартөбе ескерткішінің рабадында қазылды. Ол екі камералы, үстіңгі камера еденінде жалын жүретін кендері бар [6, 127-б.]. Осымен қатар көне түркілердің күміс ыдыстарының жалпы пошымын, ою-өрнегін қайталайтын керамикалық ыдыстар Отырарда VІІ-VІІІ ғғ. тарады. Бұл кұмыралар мен саптыаяқтар қоңыр, шие түсті, сұр-қызыл түсті ангобпен көмкерілген, тұтқалары жұлдызша етіп жасалынған, ыдыс сырты қисық тор көзді өрнекпен, геометриялық сызықшалармен, толқынды сызықшалармен нақышталған [4, с. 189-190]. К.М. Байпақов темір, сүйек, тас өндеу, құрылыс өнері болғанын айтады [12, с. 89-90]. Керамика өндірісімен қатар темір, мыс өңдеу, зергерлік өнер де дамыды [23, с. 60-61, 152]. жүктеу/скачать 1,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|