Оразбаев Қ. И. О-65 Жалпы топырақтану



Pdf көрінісі
бет81/113
Дата28.09.2023
өлшемі2,94 Mb.
#182873
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   113
Байланысты:
ЖАЛПЫ ТОПЫРАҚТАНУ

сұр-
құба
топырақтар кеңінен таралған. Топырақ типтерінің бұлайша 
алмасуы жауын-шашын максимумының көктемгі және қысқы 
маусымдарға алмасуымен жусанды-астық тұқымдас өсімдік 
жамылғысының жусанды-сораңды өсімдік жамылғысына алма-
суына сәйкес келеді. Мұндағы құба және сұр-құба топырақтар 
республика аумағының көп бөлігін қамтып (43,6%), Үстірт, 
Каспий маңы ойпаты, Торғай төрткүлді өлкесі, Бетпақдалада 
және басқа ірі ойпаттарда үлкен массивтер түрінде таралған. 
Құба 
және
сұр-құба
топырақтар зонасы республика шегінде 
тұтас аумақ құрап, солтүстігінде 
ашық-күрең
, ал оңтүстігінде 
тау бөктерінің 
сұр
топырақ типтері аралығында орналасқан. 
Бұл кеңістікті кей ғалымдар 
құба
топырақты 
шөлейт зонаға
, ал 
сұр-құба
топырақты 
шөл зонасына
жатқызады. Қазақстан 
топырақтану мамандары 
құба
топырақты 
шөл зонасының негізгі 
зоналық типіне
жатқызады. 
Құба
топырақ зонасы 2 (екі) зона 
тармақтарына: 
шөл аймағының солтүстігін
қамтитын 
құба
то-
пырақты (республика зонасының 21,6%) және 
оңтүстік шөл-
дердегі 
сұр-құба
топырақты (республика зонасының 22% алып 
жатыр) өңірлерге бөлінеді. Шөлді аудандардағы көктемде су 
жиналатын тегістелген ойпаңдарда 
таза тақыр
немесе 
тақыр 
тәріздес
топырақтар дамыған. Бұл топырақ типінің беті поли-
гон алды пішіндегі пластинкаларға бөлініп жарылған саз қабыр-
шақтарынан 
тұрады. Топырақтың бұндай түрлері Шу, Сырдария,
Іле, т.б., өзендердің төменгі ағыстарында, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   113




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет