Орындаған: Маратбекова. Е. М тобы: б-901 Тексерген
Тіршілік дамуының бастапқы кезеңдері
жүктеу/скачать 79,54 Kb.
|
Жаратылыстану 10
| Тіршілік дамуының бастапқы кезеңдері
Жердегі тіршигіктін пайда болуы туралы дүрыс болжамды орыс ғалымы А.И.Опарин үсынды (1924). Онын айтуынша, тіршіліктің пайда болуы осыдан 4—4,5 млрд жыл бүрын абиогендік жолмен карапайым органикалык косылыстардың түзілуімен байланысты жүрген. Ағылшын ғалымы Б.С. Холдейн зерттеулер нәтижесінде 1928 жылы өз бетінше дөл осындай тұжырым жасап, А.И. Опариннщ болжамын колдады. Сонымен тіршілік калай пайда болды? Биология саласьщдағы көп ғалымдардьщ айтуынша, ертеректе біздің ғаламшарымыздыд жагдайы қазіргіден баскаша болтан, жер бетіндегі температура өте жогары 4000—8000 С-кд дейін кетерілген. Бүл кезде жер койнауындагы катты жыныстар балкып, бір-бірімен реакцияға түскен. Реакция нәтижесінде түзілген газдар жерді жарып шырып, онын айналасында атмосфера түзілген. Атмосфера күрамында су булары, көміртек диоксиді, аммиак, метан, т.б. заттар болған. Кейін жердің үстіңгі кабаты біртіндеп салкындаған. Температура 100°С болып төмендеген кезде су булары коюланып, ыстык нөсер жаңбыр түрінде күні-түні, айлар, жылдар бойы жауған. Осылай алғашкы мүхиттар түзілген. Атмосферадағы газ күйіндегі органикальщ заттар жаңбыр суьшда еріп, ерітіндіге айналған. Алғашкы атмосферада оттек пен озон қабаты болма-ғандыктан, энергияға бай ультракүлгін сәулелері жер бетіне мол түсіп түрған. Ыстык жаңбыр суында еріген заттар езара химияльщ реакцияға түсіп, соның нәтижесінде алғапщы мүхитта көмірсулар, аминкышкылдар, азотты косылыстар көптеп түзіле бастаған. Олардан біртіндеп карапайым нәруыздар, нуклеин кышқылдары, липидтер, т.б. түзілген. Вүл жағдай "тіршілік пайда болуының алгашкы қадамы" деп есептеледі. Америкалык биохимик С.Л.Миллер 1955 жылы метан, аммиак, сутек және су булары аркылы электр разрядын өткізіп, карапайьпя май кьппкылдарын, несепнөр (мочевина), сірке жөне қүмырска кышкыл-дарын, бірнеше аминкышкыл алды (38-сурет). Дел осындай төжірибені орыс және жапон ғалымдары да кайта-лап, алған корытьшдылары негізінде Опарин жасаган болжамның дүрыс-тьпъш дөлелдеді. Түзілген органикальщ қосылыстардьщ ерітінділерінде табиги жагдайда біртіндеп кон-центрленген коймалжьщ коацерват тамшылары пайда болды. 38-сурет. С.Л.Миллердің төжірибесі
жүктеу/скачать 79,54 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|