Орындаған:Уралбаева А. Ж.
Тақырыбы:Психологиядағы тұлға мәселесі
Жоспар
- Жеке тұлға туралы түсінік
- Оның қалыптасуы
- Жеке тұлға дамуы туралы теориялар
- Тұлға дамуына әсер ететін факторлар
- Пайдаланған әдебиеттер
Жеке тұлға деп-жиі әлеуметтік даму барысында , бойына әлеуметтік және өмір үшін маңызды қасиеттерді жинаған адамды айтады.
Индивид- биологиялық тіршілік иесі, барлық адамдар туысынан индивид болып табылады.
Тұлға- өзіне биологиялық және әлеуметтік қасиеттер мен сапаларды меңгерген адам.
Даралық-бір адамды басқа адамнан ерекше көрсетіп тұратын интеллектуалдық,моральдық,еріктік және әлеуметтік тағы басқа қасиеттердің жиынтығы.
Тұлға құрылымындағы теорияларға үлкен рөлдерін қосқан ғалымдар ішінен мыналарды атап өтуге болады:
- А.С.Рубинштейн,
- А.Н.Леонтьев,
- К.А.Абулханов-Славская,
- А.В.Брушлинский.
Жеке тұлғаның қалыптасуы
Биогенетикалық-жеке тұлғаның дамуы,биогенетикалық, тұқым қуалау факторларымен анықталады.
Тұқымқуалаушылық- басым.
Социогенетикалық- қоршаған әлеуметтік ортаның тікелей ықпалы нәтижесінде қарастырылады.
Тұлғаның ішкі жан дүниесіндегі мәселелері
қорқыныш
қайғыру
ауырсыну
үрейлену
әлсіреу
изоляция
Жеке тұлғаның қалыптасуы
Биогенетикалық-жеке тұлғаның дамуы,биогенетикалық, тұқым қуалау факторларымен анықталады.
Тұқымқуалаушылық- басым.
Социогенетикалық- қоршаған әлеуметтік ортаның тікелей ықпалы нәтижесінде қарастырылады.
Тұлғаның қалыптасуы болашақта адамға басты әсер ететін күш болып қалады. Тұлғаның саналы жетілуі қоғамның қажеттіліктері мен іс-әркеттің қоғамдық қарым-қатынастары нақты шарттарға тәуелді болады. Іс-әрекет жағдайында ең кең тараған түрі-бұл төрт компонентті тұлға моделі. Бұл моделде басты орында қабілеттік, мінез ұстамдылық және өзін-өзі бақылау негізге алынады.
.
Бағыттылық- адам алдына қойған мақсатты анықтайды. Сол мақсатты орындауға ұмтылысы , тән түрткілер арқылы адам іс-әрекеттер жасайды.
Қызығулар – адам іс-әрекетте басшылыққа алады.
Белсенділік – жеке тұлғаның басты жалпы қасиеті. Іс-әрекетте қоршаған ортамен қарым-қатынаста байқалады.
Қажеттілік – адамның белгілі бір затқа мұқтаждығы. Бір затқа қанағаттанбау барысында іске асады.
Адам даму субъектісі ретінде
Адам
Интелектуалдық
даму
Эстетикалық
даму
Жалпы дене
дамуы
Эмоционалдық
даму
Адамгершіліктік
даму
Пайдаланған әдебиеттер:
- Жарықбаев Қ. Жантану негіздері. Алматы 1993ж.47-53 бет
- Намазбаева Ж.И. Психология, оқулық Алматы-2011ж 67-74 бет
- Алдамұратов А. Жалпы психология,Алматы,1996.
- Тәжібаев Т. Жалпы психология. Алматы 1993.
- Педагогикалық психология. -Алматы, 1995.
Достарыңызбен бөлісу: |