Жолдың техникалық санатын анықтау
Автомобиь жолдарын техникалық санатқа бөлетін негізгі көрсеткіш – көліктердің жүру қарқындылығы.
Көліктердің жүру қарқындылығы дегеніміз жолдың белгілі бір учаскесіндегі белгілі бір уақытта өткен көліктердің саны.
N=авт/сағ, авт/тәул, бірл/сағ, бірл/тәул
Жолдың санатын анықтау үшін, келесі мәліметтер керек:
Кесте 2.1 –Көліктердің перспективалық қарқындылықтары мен құрамы:
Автомобильдің маркасы
|
Нұсқа бойынша жиіліктер
|
Жеңіл автомобильдер
|
Москвич
|
830
|
Жигули
|
1450
|
Волга
|
400
|
Жүк автомобильдер
|
ГАЗ-53
|
420
|
ЗИЛ-130
|
1300
|
МАЗ-500
|
1640
|
КАМАЗ-5320
|
1350
|
Жол санатын анықтау үшін төмендегі формулаларды қолданамыз.
Жалпы қарқындылық (авт/сут) :
N∑=Nлегк+Nгруз+Nавт +Nап = 830+1450+400+420+1300+1640+1350=7390
Келтірілген қарқындылық (приведенной к легковому автомобилю):
N сутприв = Nлегк *Клегк+Nгруз*Кгруз+Nавт*Кавт +Nап *Кап 830×1+1450×1+400×1+420×1,5+1300×2,5+1640×2,5+1350×3=20710
Есептеулері бойынша 4.1.1 кесте бойынша автомобиль жолы Ia санаты бойынша анықталды ,бірак мен келешекте III санатты қолдана отырып жол саламын.
Кесте 2.2 – Автомобиль жолдарының техникалық жіктемесі (3.03.09-2006* ҚНжЕ бойынша 4.1.1 кестесінен
Жол санаты
|
Көлік жүрісінің есептелген
Ырғақтылығы
|
Автомобиль жолдарының халық
шаруашылық және әкімдік
маңыздылығы
|
Жеңіл көлікке
келтірілген ,
авт./тәу
|
Көліктердің
жалпы саны,
авт./тәу
|
1
|
2
|
3
|
4
|
I a
|
14000 жоғары
|
9000 жоғары
|
Халықаралық немесе Республикалық маңызы бар автомобиль магистральдары
|
III
|
2000-нан 6000-ға дейн
|
1000-нан 3000-ға дейн
|
Республикалық немесе жергілікті маңызы бар автомобиль жолдары
(Ⅰ-б,Ⅱ -санаттарға жатпайтын)
|
3. АВТОМОБИЛЬ ЖОЛЫНЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ПАРАМЕТРЛЕРІН ҚНжЕ КӨМЕГІМЕН ТАҒАЙЫНДАУ ЖӘНЕ ЕСЕП АРҚЫЛЫ АНЫҚТАУ
ҚР ҚНжЕ (ҚР құрылыс нормалары және ережелері) 3.03.-09-2006* – автомобиль жолдары құжатынан өзімізге керек мағлұматтарды, яғни жолдың техникалық параметрлерін жинақтаймыз.
Кесте 3.1 – Автомобиль жолдары жер төсемі мен жүру бөлігінің көлденең кескіндегі элементтері (ҚНжЕ 5.1.1 кесте
Жол элементтерінің параметрлері
|
1
|
2
|
Жол санаты
|
III
|
Жүру жолақтарының саны n,дана
|
2
|
Жүру жолағының ені,м
|
3,5
|
Жол жағасы,жиегі
|
2,5
|
Жол жағасының беріктелген бөлігі
|
0,5
|
Оның ішіндегі жолақ бөлігі
|
0,5
|
Жүру бөлігі
|
7,0
|
Жол төсеніші
|
8,0
|
Жер төсемі
|
12,0
|
Кесте 3.2 – Есептелген жылдамдықтар кестесі (ҚНжЕ 4.2.1 кестесі)
Жол санаты
|
Есептелген жылдамдықтар,км/сағ
|
Негізгі
|
Күрделі учаскілерде рұқсатталатын
|
Жартылай таулы жартылай жазық жерлерде
|
Таулы жерлерде
|
III
|
100
|
80
|
50
|
Кесте 3.3 -Бойлық кескін мен трасса жоспары геометриялық элементтері параметрлерінің рұқсатталған мөлшерлемелері (ҚНжЕ 5.2.1 кесте
Есептел-ген жылдам-дық,
км/сағ
|
Ең үлкен бойлық
еңістік-
тер,ү
|
min көру қашықтығы,м
|
Қисықтағы min радиустар,м
|
Аялда-
ма
|
Қарама-
қарсы
көлікке
дейін
|
Трасса жоспарында
|
Бойлық кескінде
|
Негізгі
|
Таулы аудан-
дарда
|
Дөңес
|
Ойыс
|
Негізгі
|
Таулы аудан-дарда
|
100
|
50
|
200
|
350
|
600
|
400
|
10000
|
3000
|
1500
|
80
|
60
|
150
|
250
|
300
|
250
|
5000
|
2000
|
1000
|
50
|
80
|
75
|
130
|
100
|
100
|
1500
|
1200
|
400
|
Кесте 3.4 – Жүру бөлігінің көлденең еністіктері (ҚНжЕ 5.1.4 кесте
№
|
Атаулары
|
мөлшері
|
1
|
2
|
3
|
1
|
Жол санаты
|
ІІІ
|
2
|
Көлденең еңістік.%
|
20
|
3
|
Жолдың климаттық зонасы
|
20
|
АВТОМОБИЛЬ ЖОЛЫНЫҢ ТРАССА ЖОСПАРЫН ЖОБАЛАУ
Бұрылу бұрыштары: α=50o;
Кесте 4.1 – Митин кестесінен алынған мәліметтер
Бұрылу бұрышының мәні
|
Т
|
Қ
|
Д
|
Б
|
50o
|
0,46631
|
0,87266
|
0,05996
|
0,10338
|
Автомобиль жолдарын жобалау кезінде жол трассасы бағытын таңдаудың қолайлы екі қағидалы жағдайы кездеседі:
1. Ортақ бағытталған жолдар және жалпы мемлекеттік әкімшілік, мәдени және қорғаныстағы негізгі аралық пунктке арналған, үлкен магистральді автомобильді немесе жоғары дәрежелі(санатты) жолдарды жобалау. Бұл жолдар автомобильдердің алысқа тасымалдау кезінде басым пайдаланылады. Көлемі орташа өндірістік мекемелерде және халық орналасқан пунктерде, жергілікті жүк ағымына қызмет көрсету, жол трассасын белгілеуден кейінгі екінші орынды алады.
2. Жүктерді пайдаланатын және шығаратын пунктерді байланыстырушы, өндірістік және ауылшаруашылық аудандарының жол желілерін жобалау, сонымен қатар өндірістік мекемеге, совхоз, кенішке кіретін кіреберіс жолдарды,
Тасымалдаудағы жол-көлік шығынының төменгі өлшемін қабылдау үшін бастапқы желі мәліметтерін нақтылау қажеттілігі туындайды;
Белгіленген желіні бақылау және жол тармақтарын түзетуде түріне, салмағы мен техникалық жағдайына және де жекелеген маршруттардың тасымалдау жылдамдықтарына байланысты, жолдарда әртүрлі көлік ағымы қалыптасады. Әрине, қозғалыстағы автомобильдер ағымы көп болған сайын, жол құрылысына қойылатын талап та жоғарлайды. Әртүрлі жол элементтерін негіздеуде тасымалдау ағымының сипаттамасы пайдаланылады. Автомобильдің қозғалыс қатарының жер көлеміндегі санын анықтау барысында, автомобильдерден түсетін салмақтан қарағанда, олардың саны маңызды болып табылады. Сондықтан бірнеше жол қиылысын бірлік уақытта (тәулік, сағат) жүріп өтетін, автомобиль саны.
Кестедегі деректер “Автомобиль жолдары” нормативтік құжатында жол санатының маршруттық жоспарының радиусына көбейтіледі. III санат R=600 м
Т=0,46631*600=279.7м
Қ=0.87266*600=523.596м
Д=0.05996*600=35.9м
Б=0.10338*600=62.0м
Кесте 4.2 – Трасса жоспарына қисықты енгізуге қажетті геометриялық параметрлер
Бұрылу бұрышының мәні, м
|
Т
|
Қ
|
Д
|
Б
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
50o
|
0.46631
|
0.87266
|
0.05996
|
0.10338
|
Қисықты енгізбей тұрғандағы жолдың ұзындығы
Lтр1=2280м=2км 280м
Трасса басынан бұрыш орнына (№1БО) дейінгі арақашықтықтарды есептейміз.
S1=(Трбасы – №1БО)+Д=(0-1200)+35.9=1235.9м
S2=Трсоңы – №1БО=1200-2280=1080м
Қисықты енгізгендегі жолдың ұзындығы:
lтр2=2260 м=2км 260м=ПК22+2060м
Трасса басынан қисықтың басталу орнына (ҚБ) дейін, қисықтың соңынан (ҚС) трассаның соңына дейінгі арақашықтықтарды есептейміз.
П1=Трбасы – ҚБ=0-1200=1200 м
мұндағы: ҚБ=№1Б0 – Т=1200-279.7=920.3м
П2= Трсоңы – ҚС=2260 –1443.896=816.104 м
мұндағы: ҚС=ҚБ+Қ=920.3+523.596=1443.896 м
Тексеру:
1) lтр1= , м
lтр=1235.9+1080-35.9=2280м
2) lтр1= , м
523.596+920.3+816.104=2260м
Қорытынды: Тексеру бойынша есептер дұрыс шықты.
Кесте 4.3 – Түзулер қисықтар және бұрылу бұрышының ведмесі
км
|
Бұрыш орны
|
Геометриялық элементтер
|
оң
|
сол
|
R
|
Д
|
Т
|
Б
|
Қ
|
α
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
|
1200
|
-
|
600
|
0.05996
|
046.631
|
0.10338
|
087.266
|
50
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кесте 4.3 жалғасы
П1
|
П2
|
S1
|
S2
|
румб
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
920.3
|
816.104
|
1235.9
|
1080
|
|
|
|
|
|
|
АВТОМОБИЛЬ ЖОЛЫНЫҢ БОЙЛЫҚ ҚИМАСЫН ЖОБАЛАУ
Достарыңызбен бөлісу: |