Орман типологиясыныѕ ќўрылуы


Қазақстан Республикасының Орман



Pdf көрінісі
бет4/29
Дата16.05.2024
өлшемі372,29 Kb.
#202398
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29
Байланысты:
168274 (1)

Қазақстан Республикасының Орман
кодексінде орманға келесі түсінік берілген.
«Орман – ағаш пен бұта өсімдіктерінің және
жанды табиғаттың басқа да компоненттерінің
жиынтығы негізінде белгілі бір аумақта
қалыптасқан, қоршаған ортамен өзара
байланыстағы және маңызды экологиялық,
экономикалық және әлеуметтік мәні бар табиғи
кешен ».
Ағаш және бұта өсімдіктерінің нысаны,
құрылымы және тіршілік әрекеті
Ағаш және бұталарда мына маңызды
бөліктер бар: сабақ, тамыр, жапырақ, өркен,
бұтақтар, жеміс және дән, әрқайсысының өз
функциясы бар. Сабақ – ағаштар мен
бұталардың жер бетіндегі бөлігі, жапырақтарды,
гүлдерді, жемістерді қалыптастырып көтеретін
және өткізгіш және сүйеніш функцияларын
атқаратын. Сабақ пен тамыр және
жапырақтардан су және минералдық заттар
көтеріледі және жапырақтардан органикалық
заттар тамырларға барады. Ағаштарда сабақ
деп діңді түсінеді – ол басты сабақ, тамырдың
мойнынан басталады, яғни тамырдың діңге
қосылатын жері. Дің негізгі, өте құнды сүрек
беретін құрылым. Діңнің сыртқы бөлігі қабық деп
аталады, ол ағаш және бұта тұқымдарын


табиғаттың қолайсыз жағдайларынан қорғайды
және ағаштың сыртқы әлпетін көрсетеді.
Сүрек діңнің негізгі массасын құрастырады,
сонымен қатар сабақтар мен бұтақтардың. Оның
физикалық (түрі, жылтырлығы, кебуі, ісінуі,
қабықтануы, тығыздығы, жапырақтануы, т.б.)
және механикалық (қысқанға төзімділігі,
созылуы, қозғалуы, жарамсыздығы, бұралуы,
иілуі, жабысқақтығы, қаттылығы ж.т.б.)
қасиеттерімен шаруашылық мағнасы және
халық шаруашылығында қолдануы кеңінен
байланысты.
Сүрек
өсімдік
жасушаларынан
құрастырылған,
сырты
қабықталған
құрамдардан тұрады. Сүректің химиялық құрамы
барлық
ағаш
тұқымдастарындағыдай.
Абсолюттік құрғақ сүректің органикалық бөлігі
көміртегінен (49 ... 50%), оттегінен (43 …44%),
сутегінен (6%) және азоттан (0,1...0,3%)
құралған. Бейорганикалық бөлігі, жандырғанда
күл болып Са, К, Мg, Na және басқа элементтер
(0,1...1%) құрастырады.
Тамыр – ағаштар мен бұталардың жер
астындағы бөлігі, өсімдікті су және минералдық
заттармен қамтамасыз етеді және топырақта
тамырмен бекиді. Жапырақ – жер бетіндегі
орган, оның көмегімен негізгі тіршілік
әрекеттерінің процестері жасалады, ол
фотосинтез, дем алу, транспирация.
Өркен – жапырақтары мен бүршіктері бар
жас сабақ. Бұтақтар – діңнен тарайтын
бойындағы өркендер. Өркен мен бұтақтар
бөрікбасын құрастырады. Ол жерде жапырақтар,
гүлдер және жемістер қалыптасады. Жеміс –
тозаңданғаннан кейін қалыптасатын, жабық
тұқымдастардағы орган. Ол дәндерді қорғап


және шашады. Дән – жеміс ішіндегі, дәнмен
көбейетін өсімдіктердің органы. Дән көбею,
тарау және қолайсыз жағдайларды бастан кешу
әрекеттерін атқарады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет