«Өсімдіктер физиология» пәні бойынша емтихан сұрақтары: «Өсімдіктер физиологиясы»
Апопласт дегеніміз — тамыр клеткасындағы, клетка қабық-шаларындағы, және түтікшелеріндегібос кеңістік. Симпласт
жүктеу/скачать 257,33 Kb.
|
өсім физиологиясы ответ 2 (копия) (копия)
- Бұл бет үшін навигация:
- 13. Фотосинтездің алғашқы өнімдері. Тыныс алу процесіне сыртқы факторлардың әсері. Фотосинтездің бастапқы өнімдеріне
- Тыныс алу процесіне сыртқы факторлардың әсері.
| Апопласт дегеніміз — тамыр клеткасындағы, клетка қабық-шаларындағы, және түтікшелеріндегібос кеңістік.
Симпласт дегеніміз жартылай өткізгішмембраналарымен белінген барлықпротопластардағы клеткалар жиынтығы. Симпласт плазмодесма біртұтас жүйе құрайды. Ал апопласт бірнеше бөлімнен құралады. Оныңбірінші бөлімі тамыр қабығы және эндодермағадейін тарайды. Екінші бөлім-эндодермаданбасталып ксилемалар түтікшелеріне дейін жетеді. 13. Фотосинтездің алғашқы өнімдері. Тыныс алу процесіне сыртқы факторлардың әсері. Фотосинтездің бастапқы өнімдеріне су ыдырағанда түзілетін оттек пен сутек, жарық хлорофилмен әрекеттескен кезде түзілетін энергияға бай зат жатады. Тыныс алу процесіне сыртқы факторлардың әсері. Оттегі концентрациясы. Тыныс алу процесі өсімдік жасушасы мен тіндерінің оттегіні үздіксіз тұтынуымен байланысты. Оттегі мөлшері 21-ден 9 %-ға дейінтөмендеген кезде, өсімдік тіндерінің тыныс алужылдамдығы шамалы өзгереді. Жас өсімдіктерде оттегімөлшері 5 % - ға дейін азайтылған кезде, О2 сіңіру бірсыпыра азая бастайды. Таза оттегі ауасындаөсімдіктердің тыныс алуы төмендетіледі, ал оның ұзақ мерзімді әсерінде өсімдік өледі. Артық оттегі әсері жасушаларда еркін радикалдар реакцияларының күшеюі, липидтердің тотығуына байланысты мембраналардыңзақымдануы және сайып келгенде заттар алмасуының көптеген процестерінің бұзылуына байланысты. Көмір қышқыл газы. Тыныс алудың соңғы өнімі ретінде СО2 концентрациясын жоғарылату тыныс қарқындылығының төмендеуіне әкеледі. Бұл ретте тіндердің қышқылдануы - ацидоз байқалады, бұл теріс салдарға әкелуі мүмкін. СО2 анаэробты жағдайларда өсімдіктің метаболизмін реттеуге қабілетті деп болжануда. Жапырақтарда СО2 тыныс алуда жоғары шоғырлануының ингибиторлық әсері осы жағдайларда стоматтың жабылуына байланысты болуы мүмкін. Тығыз қабыршақпен жабылған тұқым тіндерінде СО2 құрамының артуы – тыныштық жағдайын сақтаудың бір жолы болып табылады. Температура. 0-ден 20 °С-қа дейінгі температура аралығында тыныс алу қарқыны жоғарылатылады. 20 °С–тан жоғары температурада тыныс алу қарқындылығы төмендеуі мүмкін. Әр өсімдік пен олардың органдарының тыныс алуы үшін белгіленген ең төменгі және ең жоғарғы температура бар. Фотосинтезге қарағанда, қыстайтын өсімдіктердің тыныс алуы өте төмен температурадабайқалады(шырша мен қарағай қылқанында -25 °С). Қоңыржай кеңділігінің көптеген түрлерінде тыныс алупроцесінің температуралық оңтайлығы 35-40 °С шегінде. Ең жоғары температура (45-55 °С) ақуыздардың денатураттау қабілеттілігімен анықталады. Су режимі. Өсімдіктердің тіндерінде судың азғантай және қысқа уақытта болмауы тыныс қарқындылығын арттырады. Жалғасып келе жатқан су тапшылығы тыныс алуды, сонымен қатар фотосинтезді біртіндеп төмендетеді. Су дәрежесі тұқымның тыныс алуына әсерін тигізеді. Су мөлшері көтерілген кезде тұқымдардың тыныс қарқыны артады, бұл ретте тұқымды сақтау температурасы негізі рөл атқарады: 0-10 °С тұқымды сақтау – шағылған тұқымдардың тыныс алу қарқындылығы аздап артады, ал 18-25 °С — күрт көтеріледі және жылудың елеулібосатылуымен қатар жүреді, бұл сақтау кезінде олардың жиі қызып кетуіне (өздігінен жауына) әкеледі. Минералдық заттар. Өскіндерді өсіретін суға тұз ерітіндісін қосу әдетте тамырлардың тынысын күшейтеді. Бұл әсер «тұзды тыныс алу» деген атақ алды. Тұзды тыныс алу иондарды белсенді тасымалдауды тамырмен энергетикалық қамтамасыз етуге қажетті заттардың алмасуының ұлғаюын көрсетеді деп саналады. Жарық. Өсімдіктердің жасыл органдары тынысына жарықтың әсері жеткіліксіз зерттелген, себебі тыныс алумен бірге оларда бір уақытта фотосинтез жүзеге асырылады. Зақымданулар және механикалық әсерлер. Механикалық әсерлер, мысалы жапырақтарға, оттегіні алудың қысқа мерзімді өсуін тудырады (бірнеше минуттан бір сағатқа дейін). Бұл ретте қысу аз әсерін тигізеді, иілу – қатты, ал кесу – өте қатты әсерін тигізеді. Зақымдау (тіннің тұтастығын бұзу) О2 сіңісуін ынталандыра алады. жүктеу/скачать 257,33 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|