Өскемен қаласы химия-биология бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі

Менделеевтің ерітінділер теориясы

• Д.И. Менделеев
• (1834-1907)

• 1865-1887 ж. Ерітіндінің гидраттану теориясы

• 1865 г. Докторлық диссертация
• «спирттердің сумен қосылысы»

• 233 затты құрамындағы тығыздықтары арқылы анықтады

• H2SO4
• H2SO4  H2O
• H2SO4  6 H2O
• H2SO4  150 H2O

• 1889 ж.РФХО отырысында
• «судағы ерітінділердің ерігіштік диссосиациясы»,

• 1887 г. «салмақтары арқылы
• сулы ерітінділерді зерттеу.»

ЭДТ-сының ашылуы

• Рудольф Клаузиус

• 1857 ж. Р. Клаузиус электрөткізгіштік теориясын жасады.
• Тоқ күшінің әсерінен ерітінде иондар пайда болады..

электролитической диссоциация теориясы

• Сванте Аррениус
• (1859-1927)

• 1883 г. – диссертацияны қорғау
• «Химическая теория электролитов»

• Полюсті еріткіштің әсерінен электролиттер
• ерітіндіде иондарға ыдырайды.
• Электролититік диссоциация

• Ионы существенно отличаются от атомов.
• В растворе ионы движутся хаотично.

• При пропускании через раствор электролита постоянного
• электрического тока ионы перемещаются направленно:
• катионы к катоду, анионы к аноду.

• Ерітінділері мен балқымалары электр тоғын өткізеді

• Заттар

• Электрөткізгіштік

• Электролиттер

• Бейэлектролиттер

• Ерітінділері мен балқымалары электр тоғын өткізбейді

• Иондық немесе ковалентті күшті полюсті байланыс

• Негіздер
• Қышқылдар
• Тұздар

• Ковалентті полюссіз немесе әлсіз полюсті байланыс

• Органикалық қосылыстар
• Газдар
• Бейметалдар

• Электролиттер

• Бейэлектролиттер

Электролиттік диссоциация теориясы

• С. А. Аррениус (1859-1927)

• процесс растворения электролитов сопровождается образованием заряженных частиц, способных проводить электрический ток

• Электролиттердің еру немесе балқу процессі электр тогын өткізе алатын зарядталған бөлшектер түзе жүретін процесс

• 1. Электролиттік диссоциация-электролиттердің суда ерігенде оң және теріс зарядталған иондарға ыдырауы.

• 2. Электр тоғының әсерінен теріс полюсқа оң зарядталған иондар жылжиды(катиондар), ал оң полюсқа теріс зарядталған иондар жылжиды(аниондар).

• 3. Диссоциация – қайтымды процесс. Молекулалардың иондарға ыдырау процесімен қатар иондардың молекулалар процесі жүреді.(ассоциация)

Натрий хлориді кристалдарының құрылысы қант кристалдары құрылысынан мүлде өзгеше

• Ас тұзы суда ерігенде заряды бар бөлшектер – иондар түзіліп,электр тоғын тасымалдайды ал,
• Қант ерігенде зарядсыз бөлшектер – молекулаларға дейін ғана ыдырайтындықтан,электр тоғын тасымалдай алмайды.

Заттардың суда диссоциациялану себептері

• 1. Су- полюсті молекула

• 2. Су, иондар арасындағы әрекеттесуді 81 есе әлсіретеді.

• Су дипольдары кристал торынан иондарды «жұлып» алады.

• Кристалл торы бұзылады

Балқымаларда заттардың иондарға ыдырау себептері

• Қыздырғанда кристал торларының түйіндерінде орналасқан иондар тербелісі күшейеді –кристалл торы бұзылады.

Иондық қосылыстардың диссосиациялануы

• Гидратталған иондар-ерітіндіге өтеді

Гидраттанған иондар

• Гидраттану реакциясының мәнін алғаш ашқан орыс ғалымы И.А Каблуков
• Гидраттану нәтижесінде кристаллогидраттар түзіледі.
• Кристалл торында өз молекулаларымен және иондарымен қоса су молекулалары да болады ондай су кристалдық су деп аталады. Мысалы: MgSO4 *10H2O

Ковалентті полюсті байланысқан қосылыстардың диссоциациясы

• Электролиттік ыдырау нәтижесінде түзілген гидратталған иондардыңдың қысқашадиссоциация теңдеуі.

• Егер электролит молекуласында әртүрлі полюсті байланыс болса , бірінші кезекте күшті полюсті байланыспен байланысқандары диссоциацияға ұшырайды

• NaHSO4

• Na+ + HSO4-

• H++SO4-2

• Диссоциацияға ұшыраған молекулалар санының жалпы молекулаларға қатынасы

• Электролиттердің күші

Күшті, әлсіз электролиттер

Әлсіз  < 3%	Күші орташа 3%<<30%	күшті >30%

• электро
• лит табиғатына
• t °
• с
• байланысты

• Тұздар

• Сілтілер

• HCl, HBr, HI

• H2SO4

• HNO3

• HClO4, HClO3

• H3PO4
• HF
• HNO2
• H2SO3

• Органикалық қышқылдар
• Н2S
• H2SiO3
• H2CO3
• HCN

• бейэлектролит

• Күшті электролит

• Әлсіз электролит

Электролиттік диссоциация теориясы

• Сванте Аррениус
• (1859-1927)

• 1883 г. –
• «Электролиттердің химиялық
• теориясы» диссертациясын қорғау

• Электролиттік диссоциация -
• ерітіндідегі электролиттер полярлы
• еріткіштердің әсерінен иондарға ыдырауы.

• Иондар атомдардан ерекшеленеді.
• Ерітіндіде иондар ретсіз қозғалады.

• Тұрақты электр тогы әсерінен электролит ерітіндісіндегі
• иондар бағытталып қозғалады:
• Катиондар катодка, аниондар анодқа тартылады.

Күшті электролиттер

Суда еритін орта тұздар

Сілтілік және сілтілік жер металдарының гидроксидтері LIOH- CsOH Ca(OH)2- --Ba(OH)2

Минералды қышқылдар H2SO4 , HNO3 , HCIO3 , HCIO4 HBrO3 , HJO3 , HCI , HBr , HJ

Күші орташа электролиттер

H3PO4 HPO3 ,HCIO2, H4P2O7 ,H2SO3 ,HF , Fe(OH)2

Әлсіз электролиттер

Органикалық қышқылдар HCOOH CH3COOH, C2H5COOH,

Минералды қышқылдар HNO2, HCIO, , H2SiO3, H2CO3 H3BO3, H3PO3, H2S

Белсенділігі аз металдардың гидроксидтері Cu(OH)2, Fe(OH)3, Ae(OH)3, Cr(OH)3, NH4OH

• Температураны көтерген сайын диссоциациялану дәрежесі артады

• Концентрацияны көтерген сайын электролиттердің диссоциациялану дәрежесі кемиді

Диссоциациялану Константасы

• Әлсіз электролиттің иондарға ыдырау қабілеттілігін көрсетеді

	Н+	ОН-	R-	Me+
Қышқыл	+		+
Негіз		+		+
Орта тұз			+	+
Негіз тұз		+	+	+
Қышқыл тұз	+		+	+

• Негіздік және қышқылдық тұздар анықтамасын беру.

• Вильгельм Оствальд (Ostwald W.F.)
• (2.IX.1853 - 4.IV.1932)

• Оствальдың сұйылту заңы

• K ~ α2 C

• Ерітіндіні сұйылту кезінде диссоциация деңгейі жоғарылайды

• K = α2 C/ 1- α

• α <<1

• Назарларыңызға рахмет!

жүктеу/скачать 17,75 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: