| Оңтүстік Қазақстан облысы
Ордабасы ауданы
Бірлік елді мекені
Қосжан Мүсірепов атындағы жалпы орта мектебі
Қазақ тілі мен әдебиет пән мұғалімі
Садыкова Гулжамал Сеитовна
3.12.2017
|
8 сынып Әдебиет 2-сабақ
|
Тақырыбы
|
Абай Құнанбайұлы «Өлең- сөздің патшасы, сөз сарасы» өлеңі.
|
Мақсаты
|
Ақынның өмір жолымен таныстыру, ақын өлеңіндегі ақынға, сөз
өнеріне қояр талабы мен шарты, эстетикалық жаңа принципін, халық өнерінің қорғаушысы, сол өнерге қызмет етуші екендігін таныту, талдау;
|
Күтілетіннәтиже
|
Ақынның өмір жолын біледі, ақын өлеңіндегі ақынға, сөз
өнеріне қояр талабы мен шартының не екенін таниды, эстетикалық жаңа принципі мен халық өнерінің қорғаушысы екендігін меңгерген, сол өнерге қызмет етуші екендігін сатылай кешенді талдай алады;
|
7 модульдіңқолданылуы
|
АКТ”, “Оқыту мен оқудағыжаңатәсілдер”, “Оқытуүшінбағалаужәнеоқудыбағалау”, “Сынитұрғыданойлауғаүйрету”, “Оқытудыбасқаружәнекөшбасшылық”.
|
Қолданыла__тын_әдіс-тәсілдер'>Қолданыла
тын әдіс-тәсілдер
|
МИғашабуыл, Көңілдітапқырларойыны, Интервьюәдісі, Ыстықорындық, Ойланбірік- бөліс
|
Қолданыла
тын ресурстар
|
ақын портреті, кітаптар көрмесі, слайд, үнтаспа.Флипчарт, маркерлер, портреттер, тақта, стикерлер, ноутбук
|
Ұйымдастырукезеңі
Тренинг
|
1-топ Абай - ақын
2-топ Абай - сазгер
3-топ Абай -аудармашы Абайдың әндерін және аудармалары мен өлеңдерін топтастыру арқылы топқа бөлінеміз.
|
Оқушылар топқа бөлініп, өз топбасшыларын сайлайды.
Топ ішінде тәртіп ережелері талданып , сол арқылы сыныптың алтын ережесін құрады.
Бағалау парағы арқылы топбасшылар өз топ мүшелерін бағалап отырады.
|
Сабақкезеңдері
|
Тапсырма
|
Мұғалімніңіс-әрекеті
|
Оқушылардыңіс-әрекеті
|
Білім
5минут
Қызығушылық
тарынояту
3минут
|
«Доп
лақтыру»
әдісі
миға шабуыл
|
1. Абайдың туған жылы?
2. Абайдың шын аты?
3. Абайдың туған жері?
4. Жеңгесі еркелетіп...
5. Абайдың неше қара сөзі бар?
6. Табиғат лирикасы тақырыбына жазған өлеңдері?
7. Абай өлеңіндегі бес дұшпан?
8. Бес асыл іс?
9. Абайды әлемге танытқан кім?
10.Абайдың әжесі?
11. “Адамның кейбір кездері” өлеңінің айт.
12. “Әбіш туралы ” өлеңін жатқа айт
Слайд «Жидебай» . Немістің ұлы ақыны Гете былай деген екен: «ақынды танып білу үшін оның туған жеріне бару керек».
Қазақты әлемге танытқан кім?
Ұрпаққа мұраларын аманат қып,
Рухани азық етіп қалдырған кім?
“Көңіл құсын құйқылжытып шартарапқа”,
Өлеңіне ән шығарып шырқатқан кім?
Қарасөзі даналық сөзге толы,
Әңгіме емес , көңілден шыққан ойы.
Тәрбиелік мәні бар әр сөзінде,
Кім дейсіңдер осындай ұлы Абайды?
Орыстың әдебиетін үлгі тұтып,
Пушкин мен Лермонтовты қазақша жырлатқан кім?
Осындай қасиеттерді бойға жиған ұлы адамды кім дейміз?
Өлеңдіөнердепұғындырғанкім?
Олқайөлеңі ?
|
1845 жылы
ИбраҺим
Семей
Телғара
45
Жаз, қыс күз, көктем
Өсек, өтірік, мақтаншақ,еріншек бекер мал шашпақ
Талап, еңбек, терең-ой, қанағат рахым ойлап қой.
М.Әуезов
Зере
Абай ақын
Абай сазгер
Абай ойшыл
Абай аудармашы
«Өлең сөздің патшасы сөз сарасы»
|
Түсіну
5минут
|
“Веер” әдісі арқылы
Призентация қорғайды
|
І-топ. Арғы атасы қажы еді.
(Абайдың әкесі Құнанбай туралы)
«Атадан алтау,анадан төртеу» .
Абайдың өмір белестері
2-топ.Абайдың қара сөздері.Абай-сазгер
3-топ.Абай шығармалары
Абай –аудармашы
|
1. Kazakski poetAbai. Abaicarefyl venison sezimninjemisibwirkanwsi.
2.One of the most famous poets was AbayKunanbaev who was born in 1845.
3Warning akeesi read at the age of ten two Semipalanisk removed.
4. Абай шебер аудармашы.
Ойы – терең, түрі көркем , өзінше айтсақ, «іші алтын, сырты күміс» сөз жақсысын жаза білген Абай – қазаққа ғана емес, туысқан елдердің көптеген талантты ақындарына ұстаз. Ол Гетенің, Пушкиннің, Лермантовтың, Крыловтың шығармаларын қазақшаға аударып, шебер аудармашы атанды.
5 Абай – сазгер.
Қазақ халқының мәдени мұрасында Абай шығармашылығы маңызды орын алады.
6. Абай – жазушы, философ.
- Ақын адамдарды құлшына алға басуға жігерлендіріп, әділетті, ақиқатты сөз ететін, тәрбиелік мәні күшті қара сөздер жазды.
| |
Қолдану
8 минут
|
“Шебер аудармашы” әдісі арқылы постер қорғайды
|
І топ – Нағыз өлең қандай болу керек?
ІІ топ –Ақын мақсаты не?
ІІІ топ – Абай өлеңге қандай талап қойды?
|
1.The first anaylysis of select cong. The king of all the words are the only words you received from cong.
2. I gnowamous mood open. Example model give
3.The light language hearts warm tought sensitive
|
Сергіту сәті
3минут
|
«Көзімнің қарасы»
|
Минусқа қосылып ән айту
Құлақтан кіріп бойды алар
Жақсы ән мен тәтті күй
Жүрекке түрлі ой салар
Әнді сүйсең менше сүй.
Әсем, тәтті әнге кезек берейік
|
Топ топ болып минусқа қосылып ән айтады
Көзімнің қарасы
Көзімнің қарасы,
Көңлімнің санасы.
Бітпейді іштегі,
Ғашықтық жарасы
Жылайын жырлайын,
Ағызып көз майын.
Айтуға келгенде,
Қалқама сөз дайын
|
Талдау
8минут
|
1-топ сыңарын тап
2-топ «кім шапашаң»
3-топ «Ойлан тап» әдісі
|
1-топ.Кешенді талдау жасау.
2-топ. Өлең шумағына талдау.
3-топ.Көркемдік тәсілдерді табу.
|
1. Авторы. Абай Құнанбайүлы
2. Тақырып. Бұл өнер туындысы,әдеби шығарма-белгілі дәуірдегі қоғамдық шындық.
3. Жанр түрі. Поэзия (өлең) Өлең дегеніміз-белгілі бір қиыннан қиыстырылып, үйлесімді ырғақпен ұйқасып келетін өрнекті сөз жүйесі өлшеммен
4. Идеясы. Өлеңді түсіне білуге бағалауға шақырады. Сөздің асылы — поэзия екенін, жақсы сөз даналықтың айғағы екенін айтады.
5. Шумақ. Өлең шумақтан тұрады. Шумақ аяқталған синтаксистік біртұтас ойды білдіреді.
6. Тармақ. Өлең тармақтан тұрады. Тармақ-өлеңнің әр жолы.
7. Бунақ. Тармақ бунақтан тұрады. Бунақ-белгілі бір дауыс ырғағымен бөлінуі.
8. Буын. Өлең буыннан түрады. Буын сөздің қурамындағы дауысты дыбыстардың санына қарай анықталады.
9. Теңеу – Өтірік пен өсекті жүндей сабап
Эпиттет – Іші алтын, сырты күміс сөз жақсысын.
Метафора – Малүшінтілінбезеп, жанынжалдап.
Ө-/лең-//сөз-дің пат/ша/сы//,сөз са/ра/сы,//а
Қи/ын/нан// қи/ыс/ты/рар//ер да/на/сы//а
Тіл/ге же/ңіл,//жү/рек/ке//жырлы ти/іп,//б
Теп-теріс//жұ/мыр кел/сін//ай/на/ла/сы а
Буындықараөлеңұйқасы.
|
Жинақтау
5минут
|
«Кафель» әдісі
|
1-топ Абай - ақын
2-топ Абай - сазгер
3-топ Абай -аудармашы
|
Жаз, қыс, күз көктем, адамның кейбір кездері,
Желсіз түнде жарық ай, Айттым сәлем Қаламқас, Көзімнің қарасы
Шегіртке мен құмырсқа, Жарлы бай, Бақа мен өгіз,Есек пен бұлбұл.
|
Бағалау
3минут
|
Критерийалды бағалау
|
Абай өмірі мен шығармашылығына арналған кітапша шығарады.
|
|
Рефлексия
3минут
|
Стикерлердітолтыру
|
Оқушыларғастикертолтырудыұсыну
|
Ұсынылғанстикердітолтыру
|
Үйтапсырмасы2минут
|
|
1. «Өлең-сөздің патшасы, сөз сарасы» өлеңін мәнерлеп оқу, үзінді жаттау.
2. «Абай мұрасының өнегелік тәрбиесі» эссе жазу.
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
