Бөлім
|
Бөлімше
|
Оқыту мақсаттары
|
1. Тірі ағзалардың көптүрлілігі, құрылымы мен қызметтері
|
1.1
Тірі организмдердің әртүрлілігі
|
10-сынып
|
11-сынып
|
10.1.1.1 - жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін және сызбаларын сипаттау
|
|
10.1.1.2 - кладограммалар мен филогенетикалық ағаштарды түсіндіріп беру
|
1.2 Қоректену
|
|
11.1.2.1. - хлоропласттың құры-лымы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату;
11.1.2.2 - фотосинтездің жарық кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру;
11.1.2.3 - фотосинтездің қараңғы кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру;
11.1.2.4 - фотосинтездің шектеуші факторларын зерттеу және түсіндіру;
11.1.2.5 - фотосинтез және хемосинтез процестерінің ерекшеліктерін салыстыру
|
1.3 Заттардың тасымалдануы
|
10.1.3.1.- беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептеу және олардың заттарды тасымалдауға қатысты маңызын түсіндіру;
10.1.3.2 - пассивті және активті тасымалдау механизмдерін салыстыру
|
11.1.3.1 - заттар тасымал-данудың симпласттық, апопласттық, вакуолярлық жолдарының мәнін түсіндіру;
11.1.3.2 - натрий-калий сорғысы мысалында белсенді тасымалды түсіндіру;
11.1.3.3 - түрлі концентрациялы тұз ерітінділеріндегі жасуша-лардың су потенциалын зерттеу
|
1.4
Тыныс алу
|
10.1.4.1 - аденозинүшфосфаттың (АТФ) құрылысы мен қызметтерін сипаттау;
10.1.4.2 - анаэробты және аэробты тыныс алу барысындағы аденозинүшфосфаттың синтезін салыстыру;
10.1.4.3 - метоболизмнің түрлерін сипаттау;
10.1.4.4 - энергетикалық алмасу кезеңдерін сипаттау
10.1.4.5 - митохондрия құрылымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысты орнату
|
|
|
1.5
Бөліп шығару
|
10.1.5.1 - су мөлшерін реттеудегі антидиурети-калық гормонның (АДГ) рөлін түсіндіру;
10.1.5.2 - диализ механизмін түсіндіру;
10.1.5.3 - бүйрек трансплантациясы мен диализдің артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау
|
|
1.6
Қозғалыс
|
10.1.6.1 - көлденең жолақты бұлшықеттердің құрылымы мен бұлшықеттің жиырылу механизмін арасындағы байланысты түсіндіру;
10.1.6.2 - жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшықтарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысының байланысын орналастыру
|
|
1.7 Координация және реттеу
|
10.1.7.1 - жұлын мен мидың құрылысы мен қызметтерін оқып білу;
10.1.7.2 - механорецептор-лардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беруін (Пачини денешігі) сипаттау;
10.1.7.3 - синапстың құры-лысы мен қызметі арасындағы байланысты орнату
|
11.1.7.1 - биологиядағы басқару жүйесін сипаттау;
11.1.7.2 - гормондардың әрекет ету механизмін түсіндіру;
11.1.7.3 - өсімдіктердің өсуіне стимуляторлардың (өсуді тездететін) әсер етуін зерттеу
|
2 Көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік, эволюциялық даму
|
2.1
Көбею
|
|
11.2.1.1. - адам гаметогенезін түсіндіру;
11.2.1.2 - сперматогенез бен оогенездің айырмашылығын түсіндіру
|
2.2 Жасушалық цикл
|
10.2.2.1 - өсімдіктер мен жануарлардағы гаметалардың қалыптасу ерекшелігін түсіндіру;
10.2.2.2 - жасушалардың бақылауға бағынбайтын бөлінуі нәтижесінде обырдың түзілуін түсіндіру;
10.2.2.3 - қартаю үдерісін түсіндіру
|
|
2.3
Өсу және даму
|
|
11.2.3.1 - бағаналы жасуша-лардың мамандану үдерісін және олардың практикалық қолданылуын түсіндіру
|
2.4
Тұқым қуалаушы
лық пен өзгергіштік заңдылық
тары
|
10.2.4.1 - модификациялық өзгергіштіктің заңдылықтарын зерттеу;
10.2.4.2 - дигибридті будандастыру, жыныспен тіркескен тұқым қуалаудың цитологиялық негіздерін есептер шығаруда қолдану;
10.2.4.3 - аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуін салыстыру;
10.2.4.4 - мутация типтері мен мутагенез себептерін зерттеу;
10.2.4.5 - хромосомалар санының ауытқуымен байланысты адамның хромосомдық ауруларын (аутосомдық және жыныстық) сипаттау
|
11.2.4.1 - мутациялардың ДНҚ репликациясы арасындағы байланысын табу
11.2.4.2 - Халықаралық «Адам геномы» жобасының маңызын талқылау
|
2.5
Селекция негіздері
|
10.2.5.1 - селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдердің зерттеу
|
|
2.6 Эволюция
лық даму
|
10.2.6.1 - тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланысты түсіндіру;
10.2.6.2 - эволюцияның дәлелдемелерін талдау;
10.2.6.3 - эволюцияның дәлелдемелерін оқып-білу;
10.2.6.4 - антропогенездің кезеңдерін атау
|
|
3. Ағза мен қоршаған орта
|
3.1 Биосфера, экожүйе,
популяция
|
|
11.3.1.1 - экожүйенің алуан түрлілігі мен тұрақтылығы арасындағы өзара байланысын орнату;
11.3.1.2 - өз аймағының экожүйесін статистикалық талдау әдістерін қолданып зерттеу
|
3.2
Адам іс−әрекеті
нің қоршаған ортаға әсері
|
|
11.3.2.1 - мүмкін болатын климаттың жаһандық жылыну салдарын болжау;
11.3.2.2 Қазақстанның экологиялық проблемаларының шешу жолдарын ұсыну
|
4. Қолданбалы кіріктірілген ғылымдар
|
4.1 Молекула
лық биология және биохимия
|
10.4.1.1 - Жердегі тіршілік үшін судың іргелі маңызын түсіндіру;
10.4.1.2 - көмірсуларды құрылымы, құрамы және қызметтері бойынша жіктеу;
10.4.1.3 - майлардың химиялық құрылысы мен қызметтерін сипаттау;
10.4.1.4 - нәруыздарды олардың құрылымы, құрамы, атқаратын қызметтері бойынша жіктеу,
10.4.1.5 - түрлі жағдай-лардың нәруыздар құрылы-мына әсерін зерттеу;
10.4.1.6 - биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау;
10.4.1.7 - Чаргафф ережелері негізінде дезоксирибо-нуклеин қышқылы репликациясы үдерісін сипаттау;
10.4.1.8 - рибонуклеин қышқылы типтерінің құрылысы мен қызметтерін ажырату;
10.4.1.9 – рибонуклеин қыш-қылы және дезоксири-бонуклеин қышқылы молекулаларының құрылысын салыстыру
|
11.4.1.1 - антиген мен антидененің әрекеттесуін түсіндіру;
11.4.1.2 - фермент-субстрат комплексінің түзілу механизмін түсіндіру;
11.4.1.3 - нәруыз биосинтезі үдерісінің кезеңдерін сипаттау;
11.4.1.4 - генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіру
|
4.2 Жасушалық биология
|
10.4.2.1 - электронды микроскоп арқылы көрінетін жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктерін түсіндіру;
10.4.2.2 - жасуша мембранасының сұйық кристалды моделін пайдаланып, жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланысты орнату
|
11.4.2.1 - микрофотография қолданып жасушалардың негізгі компоненттерін анықтау және сипаттау
11.4.2.2 - жасушалардың компоненттерінің нақты мөлшерін анықтау
|
4.3 Биотехнология
|
10.4.3.1 - биотехнологияда қолданылатын тірі ағзалардың артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау;
10.4.3.2 - полимеразды тізбекті реакцияның таксономияда, медицина мен криминалистикадағы маңызын сипаттау;
10.4.3.3 - рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылын алу тәсілдерін түсіндіру;
10.4.3.4 - Гендік модифика-цияланған ағзаларды қолданудың этикалық тұрғыдан талқылау
|
11.4.3.1 - грамм «оң» және грамм «теріс» бактерияларды зерттеу;
11.4.3.2 - рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылын алу тәсілдерін түсіндіру;
11.4.3.3 - ағзаларды клондау тәсілдерін түсіндіру;
11.4.3.4 - ферменттерді медицинада, өнеркәсіпте қолдану мүмкіндігін талқылау;
|
|
4.4 Биомедици
на және биоинформатика
|
10.4.4.1- биомеханиканы робототехникада қолдалынуын зерттеу;
10.4.4.2 -электрокардиограмманы қолдана отырып жүрек автоматиясы механизмін түсіндіру
|
11.4.4.1 - электромагниттік және дыбыс толқындарының адам ағзасына әсерін түсіндіру;
11.4.4.2 - биоинформатиканың рөлін сипаттау;
11.4.4.3 -экстракорпоральды ұрықтандыру (ЭКҰ) әдісінің маңызын түсіндіру;
11.4.4.4 - ауруларды диагностикалау және емдеуде моноклональды антиденелерді қолдануды түсіндіру
|
Бөлімше
|
Тақырып
|
Оқыту мақсаттары
|
1- тоқсан
|
Молекулалық биология және биохимия
|
Жердегі тіршілік үшін судың маңызы.
|
10.4.1.1 - Жердегі тіршілік үшін судың іргелі маңызын түсіндіру
|
Көмірсуларды жіктеу: моносахаридтер, дисахаридтер, полисахаридтер. Химиялық құрылымы. Көмірсулардың қасиеті және қызметтері.
|
10.4.1.2 - көмірсуларды құрылымы, құрамы және қызметтері бойынша жіктеу
|
Липидтердің құрылымдық компоненттері. Майлардың химиялық құрылысы мен қызметтері.
|
10.4.1.3 - майлардың химиялық құрылысы мен қызметтерін сипаттау
|
Нәруыздарды құрамы (жай, күрделі) және қызметі бойынша жіктеу. Нәруыздардың құрылымдық деңгейлері мен құрылысы. Нәруыз денатурациясы мен ренатурациясы. Зертханалық жұмыс «Нәруыздардың құрылымына әртүрлі жағдайлардың әсері (температура, pH)».
|
10.4.1.4 - нәруыздарды олардың құрылымы, құрамы, атқаратын қызметтері бойынша жіктеу
|
10.4.1.5 - түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін зерттеу
|
Биологиялық нысандарда нәруыздың болуы. Зертханалық жұмыс «Биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау».
|
10.4.1.6 - биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау
|
Репликация механизмі. ДНҚ. Мезелсон мен Сталь тәжірибесі. Чаргафф ережесі.
|
10.4.1.7 – дезоксирибонуклеин қышқылы репликациясы үдерісін сипаттау
|
РНҚ молекуласының құрылысы мен қызметтері. Матрицалық (ақпараттық) рибонуклеин қышқылы. Рибосомалық рибонуклеин қышқылы. Транспорттық рибонуклеин қышқылы.
|
10.4.1.8 - рибонуклеин қышқылы типтерінің құрылысы мен қызметтерін ажырату
|
рибонуклеин қышқылы және дезоксирибонуклеин қышқылы молекулалары құрылысынның ұқсастықтары мен айырмашылықтары.
|
10.4.1.9 - рибонуклеин қышқылы және дезоксирибонуклеин қышқылы молекулаларының құрылысын салыстыру
|
Жасушалық биология
|
Жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктері. Жасушаның негізгі компоненттері: жасуша қабырғасы, плазмалық мембрана, цитоплазма және оның органоидтары (мембранасыз, бірмембраналы және қосмем-браналы). Ядро. Жасуша-ның негізгі компоненттерінің қызметтері.
|
10.4.2.1 - электронды микроскоп арқылы көрінетін жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктерін түсіндіру
|
Жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланыс. Жасуша мембранасының сұйық -мозаикалық моделі. Мембраналық нәруыздардың, фосфолипид-тердің, гликопротеиндердің, гликолипидтердің, холестеролдың қызметі. Зертханалық жұмыс «Жасуша мембранасына әртүрлі жағдайлардың әсері». Бактерия, саңырауқұлақ., өсімдік және жануар жасушаларының құрылым ерекшеліктері мен қызметтері.
|
10.4.2.2 - жасуша мембрана-сының сұйық кристалды моделін пайдаланып, жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланысты орнату
|
2- тоқсан
|
Заттардың тасымалдануы
|
Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері. Эритроцит жасушасы беттік аудан мөлшерінің, көлемге қатынасының маңызы. Зертханалық жұмыс «Жасушаның беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасын анықтау».
|
10.1.3.1 - беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептеу
|
Пассивті тасымалдау механизмі:қарапайым тасымал, мембраналық каналдар арқылы диффузия, жеңілдетілген диффузия Белсенді тасымалдау механизмі
|
10.1.3.2 - пассивті және активті тасымалдау механизмдерін салыстыру
|
Тыныс алу
|
Аденозинүшфосфор қышқылының құрылысы мен қызметі
|
10.1.4.1 - аденозинүшфосфор қышқылының құрылысы мен қызметтерін сипаттау
|
Аденозинүшфосфор қышқылының синтезі: глюкозаның анаэробты және аэробты ыдырау кезеңдері.
|
10.1.4.2 - анаэробты және аэробты тыныс алу барысындағы аденозинүш-фосфор қышқылы синтезін салыстыру
|
Метаболизм түрлері. Энергетикалық алмасу кезеңдері.
|
10.1.4.3 - метоболизмнің түрлерін атау
|
10.1.4.4 - энергетикалық алмасу кезеңдерін сипаттау
|
Митохондрияның құрылымы мен қызметтері. Митохондрия құрылымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысы.
|
10.1.4.5 - митохондрия құрылымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысты орнату
|
Бөліп шығару
|
Су мөлшерін реттеу. Нысана мүшелер. әсер ету эффектсі. Гипофункция. Гиперфункция.
|
10.1.5.1 - су мөлшерін бақы-лаудағы антидиуретикалық гормонның (АДГ) ролін түсіндіру
|
Адам денесіндегі қан мен басқа сұйықтықтарды жасанды тазарту. Диализ әсерінің себептері,. Диализ әдістері: перитонеальды, гемодиализ.
|
10.1.5.2 - диализ механизмін түсіндіру
|
Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі. Диализ және бүйрек трансплантациясы. Артықшы-лықтары мен кемшіліктері.
|
10.1.5.3 - бүйрек трансплан-тациясы мен диализдің артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау
|
3 тоқсан
|
Жасушалық цикл
|
Өсімдіктер мен жануарлардағы гаметогенез. Гаметалар. Гаметогенез кезеңдері. Өсімдіктердегі спорогенез және гаметогенез.
|
10.2.2.1 - өсімдіктер мен жануарлардағы гаметалардың қалыптасу ерекшелігін түсіндіру
|
Онкологиялық жаңа түзілулердің пайда болуы. Обыралды жағдайлардың туындауына әсер етуші факторлар
|
10.2.2.2 - жасушалардың бақылауға бағынбайтын бөлінуі нәтижесінде обырдың түзілуін түсіндіру
|
Қартаю. Қартаю үрдісі туралы теориялар
|
10.2.2.3 - қартаю үдерісін түсіндіру
|
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары
|
Модификациялық өзгергіштік. Белгілердің өзгеруіндегі вариациялық қатарлар. Зертханалық жұмыс «Вариациялық қатар мен қисыққа құрылған модификациялық өзгергіштікті зерттеу».
|
10.2.4.1 - модификациялық өзгергіштіктің заңдылықтарын зерттеу
|
Белгілердің тұқымқуалауындағы цитологиялық негіздер. Дигибридті будандастыру кезіндегі хромосомалардың тәуелсіз ажырауы Жыныспен тіркесіп тұқым қуалау. Есептер шығару.
|
10.2.4.2 - дигибридті будандастыру; жыныспен тіркескен тұқым қуалаудың цитологиялық негіздерін есептер шығаруда қолдану
|
10.2.4.3 - жыныспен тіркескен тұқым қуалауға есептер шығару
|
Аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуі. Комплиментарлық. Полимерия, көп аллелділік. Кодоминанттылық. Көп аллельділік.
|
10.2.4.4 - аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуін салыстыру
|
Кенеттен және индуцияланған мутация. Гендік, хромосомалық, геномдық мутациялар. Модельдеу «Адам кариограммасын құру. Геномдық мутацияны оқып білу».
|
10.2.4.5 - мутагенез себептерін және мутация түрлерін зерттеу
|
Хромосомалар санының ауытқуына байланысты адамның хромосомалық аурулары
|
10.2.4.6 - хромосомалар санының ауытқуымен байланысты адамның хромосомдық ауруларын (аутосомдық және жыныстық) сипаттау
|
Эволюциялық даму Селекция негіздері.
Тірі ағзалардың алуантүрлілігі
|
Кладограммалар. Түсінік «Соңғы әмбебап жалпы ата тек». Кладограммалар мен филогенетикалық ағаштардың айырмашылығы. Кладограммалар мен филогенетикалық ағаштардың эволюциялық маңызы.
|
10.1.1.1 - Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін және сызбаларын сипаттау
10.1.1.2 кладограммалар мен филогенетикалық ағаштарды түсіндіріп беру
|
Селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдері. Гибридизация (будандастыру). Полиплоидия. Жасанды мутагенез.
|
10.2.5.1 - селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдердің зерттеу
|
Тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланыс. Тұқымқуалайтын өзгергіштік – эволюция негізі. Комбинативтік өзгергіштік, мутациялар. Табиғи сұрыпталу. Тіршілік үшін күрес. Гендер дрейфі. Популяциялық толқындар.
|
10.2.6.1 - тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланысты түсіндіру
|
Эволюцияның дәлелдемелері. Салыстырмалы-анатомиялық, молекулалық – генетикалық эмбриологиялық, палеонтоло-гиялық, биогеографиялық, биохимиялық, дәлелдемелер.
|
10.2.6.2 - эволюцияның дәлелдемелерін талдау
|
Түр түзілудің механизмі. Түр түзілудің оқшаулаушы механизмі. Түртүзілудегі репродуктивті оқшаулану. Полиплоидия және гибридизация.
|
10.2.6.3 - түр түзілудің негізгі механизмдерін жіктеу
|
Антропогенез кезеңдері. Проантроптар. Архантроптар. Палеоантроптар. Неоантроптар
|
10.2.6.4 - антропогенездің кезеңдерін атау
|
4 -тоқсан
|
Координация және реттеу
|
Орталық жүйке жүйесінің құрылысы. Мидың құрылысы мен қызметтері. Жұлынның құрылысы мен қызметтері.
|
10.1.7.3 - жұлын мен мидың құрылысы мен қызметтерін оқып білу
|
Холинергиялық синапстың құрылысы мен қызметі арасындағы байланыс. Холинергиялық синапстың мысалында синапстық берілудің механизмі
|
10.1.7.4 - синапстың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты орнату
|
Механорецепторлардың түрлері. Пачини денешігі мысалында рецепторлардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беру реакциясы.
|
10.1.7.5 – механорецептор-лардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беруін сипаттау
|
Қозғалыс
|
Көлденең жолақты бұлшықет ұлпаларының құрылысы. Миофибрилла құрылысы (саркомерлер, актин, миозин т.б.). Бұлшықет талшықтарының жиырылу механизмі.
|
10.1.6.1 - көлденең жолақты бұлшықеттердің құрылымы мен бұлшықеттің жиырылу механизмінің өзара байланысын түсіндіру
|
Жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшықтарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысы.
|
10.1.6.2 - жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшықтарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысының байланысын орналастыру
|
Биофизика
|
Биомеханиканы робототехникада қолдану. Инженерлік биомеханика (экзоқаңқа, робототехника т.б.). Медициналық биомеханика (протездеу т.б. Эргометриялық биомеханика (оптимизация т.б.)
|
10.4.4.1 - биомеханиканы робототехникада қолдалынуын зерттеу
|
Жүрек автоматиясының механизмі. Жүректегі қозудың өту жылдамдығы. Жүрек бұлшықеттерінің жиырылғыштығы. Электрокардиография, оның диагностикалық маңызы.
|
10.4.4.2 - электрокардио-грамманы қолдана отырып жүрек автоматиясы механизмін түсіндіру
|
Биотехнология
|
Микроағзаларды өндірісте, ауыл шаруашылығында, медицинада, тұрмыста қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері. Гендік инженерияның маңызы.
|
10.4.3.1 - биотехнологияда қолданылатын тірі ағзалардың артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау
|
Полимеразды тізбекті реакцияны қолдану. Медициналық диагностикалауда, әкелікті негіздеуде, тұлғаларды дербестендіру медицинасында, гендерді клондауда, Дезоксирибонуклеин қышқылын секвенирлеуде мутагенезде полимеразды тізбекті реакцияның маңызы.
|
10.4.3.2 - полимеразды тізбекті реакцияның таксономияда, медицинада мен криминалистикада және маңызын сипаттау
|
Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың оң және теріс тұстары. Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтары.
|
10.4.3.3 - гендік модификация-ланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылау
|
Бөлімше
|
Тақырып
|
Оқыту мақсаттары
|
1 - тоқсан
|
Молекулярлық биология және биохимия
|
Антиген мен антидененің әрекеттесу механизмі
|
11.4.1.1 - антиген мен антидененің әрекеттесуін түсіндіру
|
Фермент пен субстраттың өзара әрекеттесуі. Ферментативті катализде белсенді орталықтың рөлі. Зертханалық жұмыс «Иммобилизациялаудың ферменттердің белсенділігіне әсерін зерттеу».
|
11.4.1.2 - фермент-субстрат комплексінің түзілу механизмін түсіндіру
|
Транскрипция. Трансляцияның кезеңдері.
|
11.4.1.3 - нәруыз биосинтезі үдерісі кезеңдерін сипаттау
|
Генетикалық кодтың қасиеттері: үшөрімділігі, көптігі, әмбебаптығы, бірін-бірі жаппайтындығы.
|
11.4.1.4 - генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіру
|
Қоректену
|
Хлоропластың құрылымдық компоненттері және олардың қызметтері. Фотосинтездің пигменттері. Зертханалық жұмыс «Әртүрлі өсімдік жасушаларында фотосинтездеуші пигменттердің болуын зерттеу».
|
11.1.2.1. - хлоропласттың құрылымы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату
|
Фотосинтездің жарық кезеңі. Фотофосфорлану.
|
11.1.2.2 - фотосинтездің жарық кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру
|
Фотосинтездің қараңғы кезеңі. Кальвин циклі.
|
11.1.2.3 - фотосинтездің қараңғы кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру
|
Фотосинтездің жылдамдығына әсер ететін факторлар. Фотосинтездің шектеуші факторлары: жарық толқынының ұзындығы немесе жарық интенсивтілігі, көмірқышқыл газының концентрациясы, температура.
Зертханалық жұмыс «Шектеуші факторлардың фотосинтездің интенсивтілігіне әсерін зерттеу».
|
11.1.2.4 - фотосинтездің шектеуші факторларын зерттеу және түсіндіру
|
Хемосинтез. Фотосинтез бен хемосинтез үдерістерін салыстыру.
|
11.1.2.5 - фотосинтез және хемосинтез үдерістерінің ерекшеліктерін салыстыру
|
2- тоқсан
|
Заттар тасымалы
|
натрий-калий сорғысы мысалында белсенді тасымалдың механизмі
|
11.1.3.1 - натрий-калий сорғысы мысалында белсенді тасымалды түсіндіру
|
Заттар тасымалдануының симпласттық, апопласттық, вакуолярлық жолдары және олардың маңызы.
|
11.1.3.2 - заттар тасымалданудың симпласттық, апопласттық, вакуолярлық жолдарының мәнін түсіндіру
|
Су потенциалы. Зертханалық жұмыс «Түрлі концентрациялы тұз ерітінділеріндегі жасушалардың су потенциалын анықтау»
|
11.1.3.3 - түрлі концентрациялы тұз ерітінділеріндегі жасушалардың су потенциалын зерттеу
|
Координация және реттелу
|
Биологиядағы басқару жүйесі. «Басқару жүйесі» ұғымы. Температураның/көмірқышқыл газының/оттегі газының деңгейлерінің реттелуі мысалында кері байланыс принципі.
|
11.1.7.1 - биологиядағы басқару жүйесін сипаттау
|
Гормондардың әсер ету механизмі.
Инсулин мен эстроген мысалдарында гормондардың нысана - жасушаларға әсер ету механизмі.
|
11.1.7.2 - гормондардың әсер ету механизмін түсіндіру
|
Өсіргіш заттар. Өсіргіш заттардың өсімдіктерге әсер ету механизмі. Ауксин әсері. Зертханалық жұмыс «Ауксиннің тамырдың өсуіне ықпал етуі».
|
11.1.7.3 - өсімдіктердің өсуіне стимуляторлардың (өсіргіш заттар) әсер етуін зерттеу
|
Көбею
|
Гаметогенез. Адам гаметогенезінің сатылары.
|
11.2.1.1. - адам гаметогенезін түсіндіру
|
Сперматогенез бен оогенезді салыстыру.
|
11.2.1.2 - сперматогенез бен оогенездің айырмашылығын түсіндіру
|
3- тоқсан
|
Өсу және даму
|
Бағаналы жасушалар ұғымы және олардың қасиеттері (қайта жаңаруы, жіктелуі). Бағаналы жасушалардың түрлері: эмбрионалды және соматикалық. Практикада қолданылуы. Этикалық аспектісі.
|
11.2.3.1 - бағаналы жасушалардың мамандану үдерісін және олардың практикалық қолданылуын түсіндіру
|
Тұқым қуалау-шылық пен өзгергіштік заңды
лықтары
|
Дезоксирибонуклеин қышқылының кездейсоқ мутациясы. генетикалық үдеріс қателері: репликация.
|
11.2.4.1 - дезоксирибонуклеин қышқылы рекомбинациясы мен мутациялардың арасындағы байланысын табу
|
Халықаралық «Адам геномы» жобасы. Адамның геномдық Дезокси-рибонуклеин қышқылын секвенирлеу. Жоба аясында жүргізілген зерттеулердің маңызы.
|
11.2.4.2 - Халықаралық «Адам геномы» жобасының маңызын талқылау
|
Жасушалық биология
|
Жасушалардың негізгі компоненттерін анықтау. Зертханалық жұмыс «Жасушалардың негізгі компоненттерін микрофотографиялар қолданып сипаттау».
|
11.4.2.1 - микрофотография қолданып жасушалардың негізгі компоненттерін анықтау және сипаттау
|
Органелдердің сызықтық ұлғаюын есептеу. Оптикалық және электронды микроскоптардың үлкейту және айқындау мүмкіндіктері арасындағы айырмашылықтар.
|
11.4.2.2 - жасушалардың компоненттерінің нақты мөлшерін анықтау
|
Биотехнология
|
Грамм оң және грамм теріс бактериялар және олардың құрылыс ерекшеліктері.
|
11.4.3.1 - грамм оң және грамм теріс бактерияларды салыстыру
|
«Рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылы» ұғымы. Рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылының алу тәсілдері. Рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылының қолданылуы.«Клондау» ұғымы.
|
11.4.3.2 - рекомбинантты Дезоксирибонуклеин қышқылын алу тәсілдерін түсіндіру
|
Ағзаларды клондау тәсілдері.
|
11.4.3.3 - ағзаларды клондау тәсілдерін түсіндіру
|
Ферменттердің медицинада, химияда және өнеркәсіпте қолданылуы.
|
11.4.3.4 - ферменттерді медицинада, өнеркәсіпте қолдану мүмкіндігін талқылау
|
4- тоқсан
|
Биомедицина және биоинформатика
|
Электромагниттік және дыбыс толқындарының адам ағзасына әсер ету ерекшеліктері.
|
11.4.4.1 - электромагниттік және дыбыс толқындарының адам ағзасына әсерін түсіндіру
|
«Биоинформатика» ұғымы. Биоинформатиканың құралдарын зерттеулерге қолдану.
|
11.4.4.2 - биоинформатиканың рөлін сипаттау
|
экстракорпоральды ұрықтандыру (ЭКҰ) әдісі және оның маңызы. экстракорпоральды ұрықтандырудың этикалық аспектілері.
|
11.4.4.3 - экстракорпоральды ұрықтандыру (ЭКҰ) әдісінің маңызын түсіндіру
|
Моноклоналды антиденелердің маңызы. Моноклоналды антиденелердің өндірісі. Моноклоналды антиденелер көмегімен ауруларды диагностикалау және емдеу.
|
11.4.4.4 - ауруларды диагностикалау және емдеуде моноклоналды антиденелерді қолдануды түсіндіру
|
Биосфера, экожүйе,
популяция
|
Түрлердің биоалуантүрлілігі. Харди - Вайнбергтің генетикалық тепе-теңдік заңы. Сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін қорғау.
|
11.3.1.1 - экожүйенің биоалуан түрлілігі мен тұрақтылығы арасындағы өзара байланысты орнату
|
Жергілікті экожүйедегі ағзалардың саны мен таралуын анықтауда түрлі статистикалық әдістерді қолдану. Жергілікті экожүйенің биоалуантүрлілігін анықтауда кездейсоқ іріктеу әдісінің маңызы. Зертханалық жұмыс «Талдаудың статистикалық әдістерін қолдану арқылы өз аймағының экожүйесінің жағдайын анықтау».
|
11.3.1.2 - өз аймағының экожүйесін статистикалық талдау әдістерін пайдаланып зерттеу
|
Адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсері
|
Ғаламдық жылыну: себептері, салдарлары және шешу жолдары. Модельдеу «климаттың ғаламдық жылынуының компьютерлік моделі»
|
11.3.2.1 - мүмкін болатын климаттың жаһандық жылыну салдарын болжау
|
Қазақстанның экологиялық проблемалары және оларды шешу жолдары.
|
11.3.2.2 - Қазақстанның экологиялық проблемаларының шешу жолдарын ұсыну
|
