ОҚУ Әдістемелік кешен «Жас ерекшелік және әлеуметтік психология»

Б.Ливехудтың атап көрсетуінше, кемел жастағы әйел үшін екі мүмкіндік бар. Біріншісі – жағымсыз реакция, ол әйел жаңа өмірлік мақсатын таппай, енді тек: «Мен ешқашан өзім үшін ештеңе жасай алмадым. Бәрі тек отбасы үшін, ертеден қара кешке дейін мен тек жұмыс істеумен болдым, тым болмаса, кітап оқуға да уақытым ешқашан болған емес, көбінесе мен бір нәрсе істеу үшін бәрі бір тым шаршап кететінмін. Енді тым кеш. Балалар үйден кетті. Күйеуім өз мамандығына беріліп жұмыс істейді, ал мен құр алақан қалдым», - деп шағымданатын жағдайда пайда болады. Содан ол долданып үй шаруасына кіріседі, өзі де таза нәрселерді тазалап, қиялдағы шаңды сүртеді, жалғыз өзі бүкіл жұмысты істеуі тиіс екендігіне үздіксіз шағымдана отырып, айналасындағыларды жәбірлейді.

Даму мәселесі анализінде басқа тәсіл аз емес тарихы бар, бихевиоризмен байланысты. Бұл бағыт эмпирикалық философияда терең тамыр жайған және адам жайында ағылшынның таныстыруында айтып кеткен. Адам бұл - оны қоршаған орта қалай жасайды, солай қалыптасады. Америкадағы психология бағыты, даму-түсінігі ғылымнан алыстатылды. Бұл концепцияға Павловтың идеялары әсер етті. Ағылшын психологтары Павловтың идеясын істей алатын қимыл қозғалыс барлық өмірде мінезделеді. Ең негізгі, ағылшын психологтары Павловтық принцип шарттырефлекс, Уотсонның жаңа концепцияға қайта жұмыс істеу. Ағылшын психологиясына ғылыми эксперимент кірді, ал Павловтың тамақтандыру ғылымымен байланысты. Павловтың бұл эксперименттік түсіндіруі 1897 жылы шықты, ал Дж. Уотсондікі 1913жылы шықты.

Зерттеулерде стимул және реакция, шартты және шартсыз стимулдарды зерттеу басталды. Осындай ассоциянистік концепция шықты. Зейінді зерттейтін ғылымдар шартсыз стимул жаңа ассоциятивті стимулға байланысты, негізгі акциент қатайтумен байланысты. Сұраққа жауап, ғылым байланыс бағдар байланыс және реакция арасындағы байланыс қарастырылады, бұл жағдайда зерттелуші аш,ауру.

Кейінірек американдық психологтар: бағдар рефлекциясына көңіл бөле бастады. 50-60жылдары кеңес психологтары Е.Н.Сокалов және А.В.Запорожей қарады. Ал Берлайк стимулдар, интенсивті, қимылдық түс, анық еместік және т.б. қарады. Алайда Берлайн т.б. ғалымдар сияқты, рефлексивті нейрофизиологиялық мидың мәселесін қарады.

Еуропалық елдерде даму процестерінің серекшеліктеріне көп көңіл бөлді. Оларды философия және онтогенездегі даму деңгейі нгемесе этапы қызықтырады. Павловтың жұмысынан кейін Э.Торндайктың, В.Келлердің жұмыстарынан кейін К.Бюлер бұл деңгейдегі, олардың пайда болуымен миының жетілуімен және қоршаған ортамен қарым-қатынас кезіндегі қиыншылықтармен байланысты, сонымен қоса аффективті процестердің дамуымен байланысты, рахаттанудың, уайымдаудың дамуымен және де іс-әрекетпен де байланысты.

Эволюция кезінде мінез-құлықтың рахаттануды сезінуінен бөлінеді «басынан аяғына дейін». Оның ойынша, институттың бірінші деңгейі-рахаттану қажеттіліктері қанағаттандырған кезде болады деген, яғни іс-әрекеттен кейін. Дағды деңгейінде рахаттану іс-әрекеттің процеске жетеді.

Осыдан кейін «функционалды рахаттану» пайда болады, алдын ала рахаттану, бұл интелектуалды жауапты шешу деңгейінде болады. Осылайша рахаттану өтуі «басынан аяғына дейін»,Б.Колер бойынша бұл схеманы онтогенез ауыстырады. Балаларға эксперимент жасай отырып, бұл экспериментті В.Келер шимпонзеге жасаған.Бала психикасының дамуынан зерттеуге жануар психологиясына жасаған эксперименттер басты қадам болды. В.Вундтың айтуынша:бала психологиясы болмайды, өйткені онда өзін-өзі бақылау болмағандықтан.

К.Бюлер өзін ешқашан биогенетис деп санамады. Оның жұмыстарында биогенетикалық концепциасына сын айтқан. Алайда оның көзқарастары- реакнтуляция концепция терең пайда болуын көбірек қарағанғ баланың дамуы жануардың даму сатысынан алыстатылады.

Л.С.Выготскийдің айтуы бойынша: К.Бюлер бір танымалыға факті жасауға тырысты, биологиялық және әлеуметтік-мәдениеттің дамуы және баланың дамуына әсер еткенін айтып кетті.

1. 
   Жасөспірімнің жеке басының қасиеттерін ұғыну мен өзін өзі бағалау
   
2. 
   Алты жастағы баланың сөздік қоры
   
3. 
   Сәбилік кездегі психологиялық жаңа құрылымдар
   
4. 
   15-16 жас кезіндегі ақыл ой қызметі мен В. С. Мерлиннің теориясы
   
5. 
   Ерте сәбилік шақтағы сөйлеуді жетілдіру құралдары.
   
6. 
   15-16 жас кезіндегі ақыл ой қызметі мен В. С. Мерлиннің теориясы
   
7. 
   Алты жастағы баланың сөздік қоры
   
8. 
   Х.Вернердің кіші мектеп оқушыларын сипаттаудағы ақыл-ой теориясы
   
9. 
   Ерте сәбилік шақтағы сөйлеуді жетілдіру құралдары.
   
10. 
    Ересектік кезеңдегі психологиялық жас
    
11. 
    Ересектік жастың классификациясына акмеология
    
12. 
    Кіші мектеп оқушысының мектепке бейімделуіндегі қиындықтар
    
13. 
    Бір жастағы баланың даму ерекшелікері
    
14. 
    Мектеп жасына дейінгі баланың негізгі іс-әрекеті
    
15. 
    Әлеуметтік пихологиядағы байланыс түсінігі
    
16. 
    Қартаю кезіндегі мінез-құлық пен әлеуметтік ортадағы ролі
    
17. 
    Жасөспірім кезеңдегі дене күшінің дамуы
    
18. 
    Жеке тұлға туралы түсінік
    
19. 
    Бастауыш мектеп кезеңіндегі баланың жеке тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуы
    
20. 
    3- жас дағдарысы және «Мен» концепциясы
    
21. 
    Адамның үш түрлі қартаюы
    
22. 
    Герантология мәселелері
    
23. 
    Ресми және бейресми ұйым
    
24. 
    Интерфикация туралы түсінік
    
25. 
    Б.Д. Парыгин.,В.Н.Мясищевтің әлеуметтік психология жайлы көзқарастары
    
26. 
    Ересектік кезеңге сипаттама
    
27. 
    Мектепке дайындық мәселелері
    
28. 
    Ересектік кезеңдегі дағдарыстар Эриксон бойынша
    
29. 
    Бір жас ағымындағы баланың қозғалыс белсенділігінің дамуы.
    
30. 
    Жеткіншектік кезеңдегі психологиялық жаңа құрылымдар
    
31. 
    Пубертаттық жаста деперсонализация және психикалық жатсыну
    
32. 
    Әлеуметтік психологиядағы ұйым
    
33. 
    Ерте жастық кезеңдегі өзіндік сананың дамуы
    
34. 
    Балалардың мектепке психологиялық дайындығыныңжеке өзгешеліктері.
    
35. 
    Әлеуметтік психологияның даму тарихы
    
36. 
    Соколянский теориялары
    
37. 
    Л.С.Выгодскидің переодизация теориясы
    
38. 
    Балалық шақ дамудың парадокстары жайлы В. Штерн, Ж.Пиаже, И.А. Психоанализ, фрейдизм туралы тұжырымдамалар
    
39. 
    Бастауыш мектеп оқушысының когнитивті дамуы
    

40. 
    Даму психологиясы туралы түсінік
    
41. 
    Жасөспірімді психофизиалогиялық өзгерістерде дайындау бағыттары
    
42. 
    7- жастағы дағдарыс
    
43. 
    Қартаю кезіндегі мінез-құлық пен қарт адамның әлеуметтік ортадағы ролі
    
44. 
    Әлеуметтік психологияның негізгі бағыттары
    
45. 
    Жеткіншектің қарым-қатынасының даму ерекшеліктері
    
46. 
    Жеткіншек және ерте жастық шаққа тән негізгі таным процестерінің өзгеруі.
    
47. 
    Бастауыш мектеп оқушыларының интеллектуалды дамуына іс-әрекеттің негізгі түрлерінің әсері.
    
48. 
    2- жасар баланың психологиялық дамуы
    
49. 
    Әлеуметтік психологияның методологиялық негіздері
    
50. 
    Жасөспірімді психофизиалогиялық өзгерістерде дайындау бағыттары
    
51. 
    Ерте жастық кезеңдегі өзіндік сананың дамуы
    
52. 
    Әлеуметтік психологияның негізгі бағыттары.
    
53. 
    Ерте жастық кезеңдегі өзіндік сананың дамуы
    
54. 
    Балалардың мектепке психологиялық дайындығыныңжеке өзгешеліктері.
    
55. 
    Әлеуметтік психологиядағы ұйым және оның түрлері
    
56. 
    Жеке қатынас және әлеуметтік қатынас
    
57. 
    Балалардың мектепке психологиялық дайындығыныңжеке өзгешеліктері.
    
58. 
    Әлеуметтік психологияның методологиялық негіздері