ОқУ-Әдістемелік кешен жоғары молекулалы қосылыстар химиясы Мамандығы: 5В011200- химия
жүктеу/скачать 1,79 Mb.
|
Жоғары молекулалы қосылыстар химиясы УМКД ЖМҚ новый
ktj 20476, sbornik inkljuziv obraz, жұмыспен қамту мәлімет, аралық бақылау сұрақтары, Комиссия5а, Комиссия5а, Өтініш, fyu, Бастауыш сынып оқушыларының шығармашылық іс, 3 prakt rab, 102 Журн. преп, Аятул курси суреси, Науаи Фонетика, Аятул курси суреси, Аятул курси суреси
- Бұл бет үшін навигация:
- 4 Дәрістің тақырыбы: Поликонденсациялану реакциялары жоспары
| 1.Негізгі әдебиеттер тізімі
1. Құрманалиев О.Ш. Полимерлер негіздері – Қарағанды, 2001ж. 2. М.Асаубек Полимер құрылымы – А., 1999ж. 2. Қосымша әдебиеттер тізімі 1. Кулезнев В.Н., Шершнев В.А. Химия и физика полимеров – М., ВШ, 1988 №4 Дәрістің тақырыбы: Поликонденсациялану реакциялары жоспары : 1. Поликонденсация реакциялар түрлері 2. Поликонденсация реакцияларының жүруі Поликонденсаииялау деп көп функционалды қосылыстардың функционалды топтарының әрекеттесуінен жоғары молекулалы қосылыстар түзу реакцияларын айтады. Түзілген макромолекулалардың соңында әрқашанда функционалдық топтар болады. Поликонденсациялау кезінде көп жағдайда төмен молекулалық қосалқы заттар бөлінеді. Сондықтан бұл реакция кезінде түзілетін полимерлік буындардың құрамы бастапқы мономерлердің құрамынан өзгеше болады. Іс жүзінде поликонденсациялау кезінде төмен молекулалы қосылыстар бөлінбей жүретін реакциялар да кездеседі, бірақ реакциялардың барлық жүру заңдылықтары поликонденсациялауға тән. Поликонденсациялауға мономерлер ретінде немесе одан да көп функционалды топтары /ОН, OR, NH2, CI, COOH, COOR, COCI, SіOH, SiOR/ бар қосылыстар қолданылады. Поликонденсациялау әдісі бойынша полимер синтездеу үшін әр түрлі химиялық реакциялар қолданылады. Оларға мыналар жатады: этерификациялау, амидтеу, уретандардаң түаілуі, ароматикалық орын басу және т. б. Поликонденсациялау eкі түлі функционалдық топтардың әрекеттесуінен жүреді. Жалпы түрде бифункционалды мономерлерден поликонденсациялау реакциясы мына теңдеумен өрнектеледі: n(а- А -а) + n(в- В -в) → (а -(-А - В-)n - в + (2 - l)aз, мұнда а-А-а, в-В-в бастапқы мономерлер, а және в функционалды топтар, ав – бөлінетін қосалқы зат. Мысал ретінде полиэтерификациялау реакциясын қарастырайық: НО - R - СООН + НО - R - СООН→HO-R-COO - R -СООН + Н20 және т.б. Полиамидтеу реакциясы: H2N-R- NH2 + CIOC -R- COCI → H2N-R-NH - CO-R- COCI + HCI және т.б. Кейбір жағдайда төмен молекулалы қосалқы заттар бөлінбейді. Бұл жағдай, мысалы, полиуретандарды гликольдар мен диизоцианаттардан синтездегенде байқалады: НО -Н- ОН + OCN -R′- NCO→ НО -R- 0 - СО-NН -R- NCO және т.б. Соңғы ұқсас процестерді сатылап полимерлену деп те атайды. Поликонденсация процестерінің классификациясы І. Түзілген полимерлердің құрылымына қарай сызықты және торланған /үш өлшемді/ деп бөлінеді. Егер поликонденсациялауға тек бифункционалды топтары бар мономерлер қатысса, онда сызықтық макромолекула түзіледі. Мұны поликонденсациялау дейді: а-А-в + а-А-в → а - АА - в + ав а - АА - а + а-А-в→ а - ААА – в + ав немесе, а-A-а+ а-В-в → а - АВ – в +ав а-АВ-в + а-А- а → а - ABA - а + ав Егер поликонденсациялануға үш немесе одан да көп функционалды топтары бар мономерлер қатысса онда алдымен тармақталған, содан кейіи торланған макромолекула түзіледі. Мұны тармақталған немесе торланған поликонденсациялау деп атайды: а -АВ- а + в-В-в → а-АВ-в + ав ׀ ׀ а а а -А- В-в + а -А- в → а -А-В-А- в + ав ׀ ׀ ׀ ׀ а а а а осылай жалғаса береді, соңғы өнім үш өлшемді тор болады: ~ А - В - А - В - А – В ׀ ׀ а В ׀ А - В - А -В - А – В ׀ ׀ В В 2. Мономерлердің табиғатына байланысты гомополиконденсациялау және гетерополиконденсациялау деп eкiгe бөлінеді. Егер поликонденсациялауға екі типті функционалды тобы бар тек бip мономер қатысса, оны гомополиконденсациялау деп атайды: nОН-(CH2)6 - COOH→ H-[-О-(CH2)6 -CO-]nО + (n -1) H2О Егер поликонденсациялауға екі типті мономерлер қатысып, олардың функционалдық топтары бip-бipiмен әрекеттессе, оны гетерополиконденсациялау дейді. Мысалы гексаметилендиамин мен адапин қышқылынан полигексаметиленадипамидтің алынуы: nH2N-(CH2)6-NH2 + nНООС-(CH2)4 - СООН→ H-[-NH- (СН2)б -NH - СО-(CH2)4.- СО-] -ОН + (n-1)Н20 Поликонденсациялауға екі немесе одан да көп бip типтес монемерлер қатысса, оны сополиконденсациялау дейді. Мысалы, амино капрон және аминоэнант қышқылдарының поликонденсациялануы: nH2N(CH2)5СООН + nH2N(CH2)6СООН → H-[-NH- (СН2)5 –С-NH -(CH2)6- С-]z-ОН + хН20 ׀׀ ׀׀ О О Поликонденсациялаудың термодинамикалық мүмкіндігі Поликонденсациялау кезінде сызықтың макромолекуламен қатар, қосалқы өнім ретінде, төмен молекулалы циклді қосылыстар да түзіледі. Сондықтан поликонденсациялау термодинамикасында екі тепе-теңдікті қараймыз: I/ түзілген сызықты конденсациялау өнімдері мен реакция нәтижесінде бөлініп шығатын төмен молекулалы қосылыстар қатынысы: а-(R)n-а + в-(R)m-в а-(R)n+ m-в +ав 2/ поликонденсациялауда түзілген сызықты және циклді өнімдер қатынасы, олардың бір-біріне қатынасы тепе-теңдік константасымен К анықталады: а-(R)n-в ав + R) ΔG0 мәні сызықтық және циклді өнімдердің термодинамикалық потенциалдарының айырмасымен анықталады: ΔG0 = ΔНо – ТΔSо = – RTlnК', Мұнда ΔG0, ΔНо және ΔSо стандарттары Гиббс энергиясы, энтальпия және энтропия потенциалдарының айырымы. Түзілуі мүмкін әpбip циклді өнім үшін өзiнe тән тепе-теңдік константасы Кі бар, ол мына қатынас шамасымен анықталады: Кі Мұнда әрбір циклді өнімнің тепе-теңдік константасы поликонденсациялау өнімдерінің жиынтық концентрациясына байланысты емес. Сондықтан системадағы ерітіндіні сұйылтқанда, циклді өнімдердің мөлщері артады және өте сұйытылған ерітіндіде поликонденсациялаудың негізгісі циклді өнім. Жоғарыда келтірілген сызықтық полимер алу тепе-теңдігін қарайық.осы тепе-теңдіктің константасы мына теңдеумен анықталады: К Ал К Гиббс энергиясымен былай байланысқан: ΔG0 = – RTlnК', Тепе-теңдік константасының абсолют шамасына байланысты қайтымды /тепе-теңдікті/ және қайтымсыз /тепе-теңдіксіз/ поликонденсациялану деп бөлінеді. Егер К ≈ 10-102 болса, онда қайтымды деп, ал егер К>103 болса, онда реакция қайтымсыз деп аталады. 5 - кестеде практикалық маңызы бар бірнеше реакциялардың тепе-теңдік константаларының мәнә келтірілген. 5-кесте Кейбір поликонденсациялық реакциялардың тепе-теңдік константаларының мәні:
Қайтымды поликонденсациялау кезінде конденсациялау өнімдеpi мен бөлінетін қосалқы заттардың арасында тепе-теңдік тез орнайды. Сондықтан реакцияны соңына дейін жүргізіп, жоғары молекулалық өнім алу үшін жүйеден тұрақты түрде қосалқы затты шығарып тұру керек Поликонденсациялау механизмі Қайтымды поликонденсациялау реакциялары көптеп зерттелген және олар көп жылдар бойы өнеркәсәпте жиі қолданылады. Ал қайтымсыз поликонденсациялау жаңа процестер қатарына жатады, негігi заңдылықтары зерттелу үстінде. Сондақтан біз негізінде қайтымды поликонденсациялауды қарастырайық. Поликонденсациялау механизмін қарастырғанда функционалды топтардың реакциялық қабілеттілігі молекула өлшеміне және реакциялық ортаның тұткырлығына байланысты емес деп ұйғарамыз. Осы ұйғарым кинетиканы қарастырғанда конденсациялау реакцияларын біртұтас жылдамдық константасымен белгілеуге және барлық молекулалардың концентрациясын функционалды топтардың концентрациясымен ауыстыруға болады. Сызықтық поликонденсацияны қарастырайық. Сызықтық поликонденсациялаудың жылдамдығы бip функционалды топтың /Са және Св/ концентрациясының өзгеруімен анықталады: мұнда [Cкат] - катализатор концентрациясы, процесс ішінде концентрациясы тұрақты. [Cа]=[Cв]=[C] деп ұйғарып, мына теңдеудi жазамыз: Поликонденсациялау катализаторлары ретінде монофункционалды қосылыстарға қолданылатын заттар пайдаланылады. Мысалы, полиэтерификациялауда катализ ролін минерал қышқылдары, сульфоқышқылдары, қышқыл тұздар және т.б. атқарады. Теңдеуді интегралдап былай жазамыз: , мұнда түрлендіру теңендігі; [C0] және [C] - функционалды топтардың бастапқы және казіpгi концентрациялары. Бұл теңдеу қайтымсыз реакцияларға тең ал қайтымды реакция тек бастапқы кезеңінде қолдануға болады. Қайтымды және қайтымсыз реакциялардың кинетикалық сипаттамаларында бip-бipiнeн едәуір айырмашылықтары бар. Қайтымды реакциялардың жылдамдықтары төмен /К = 10-3-10-5 л/моль·сек/, активтендіру энергиясы /80-120 кДж/моль/ жоғары болып келеді, олар экзо- және эндотермиялық болулары мүмкін. Қайтымсыз поликонденсациялау реакцияларының жылдамдықтары жоғары /К =105л/моль·сек/, активтендіру энергиясы төмен /8-40 кДж/моль/. Бұл процестер экзотермиялы. Түзілетін полимерлердің орташа поликонденсациялау дәрежесі Рn мына өрнекпен анықталады: Бұл теңдеуден уақытқа байланысты сызықпен өзгеретіні көрініп тұр. Осы байланыс II суретте көрсетілген. Осы суреттен жоғары молекулалы өнім тек түрлендіру дәрежесі q> 0,95 болғанда түзілетінін көруге болады. Түрлендіру дәрежесі одан кем болса, онда олар тек олигомер түзіледі. Соңғы теңдеуден поликонденсациялау дәрежесінің шекті мәні q өскен сайын арта беретіні көрініп тұр. Бipaқ, ic жүзінде Р≈103 болуы өте қиын. Олай болудын, бip ceбeбi, бастапқы қоспада функционалдық топтар концентрациясының бірдей болмауында. q, % 1 00 х 88 х 5 0 х 83 х 800 11-сурет Бұл жағдайда поликонденсациялау дәрежесінің шекті мәні былай анықталады: мұнда функционалды топтардың концентрациясының қатынастары. Поликонденсациялау дәрежесінің шекті мәнінің байланыстылығы 12 суретте көрсетілген. 12 – сурет. Поликонденсациялау дәрежесінің эквивалент коэффициентіне байланыстылығы. Бұл суреттен жоғары молекулалы өнім алу үшін қоспаның кұрамы стехиометрлікке жақын болу керек мысалы, r = 0,91, 10; r = 0,99, 100; r = 0,999, 1000. Поликонденсациялау дәрежесінің төмен болуының тағы бip себебі, монофункционалды заттардың қатысуында. Олар өciп бара жатқан тізбекпен әрекеттескенде реакциялық қабілеттілігі жоқ қосылыстар түзеді. Монофункционалды қосылыстар қосалқы реакциялар нәтижесінде түзілуі де мүмкін. Полимердің молекулалық массасын реттеу үшін де монофункционалды қосылыстардың аздаған мөлшерін реакциялық ортаға қосады. Бұл жағдайда оларды молекулалық массаның стабилизаторы деп атайды. Сызықтық қайтымды поликонденсациялау кезінде молекулалық массаның өсуіне шек қоюдың тағы бір себебі реакцияның тепе-теңдік сипаты және бөлініп шығатын қосалқы заттардың әсерінен, түзілген макромолекуланың ыдырауы болып есептеледі. Қайтымды поликонденсациялау үшін поликонденсациялау дәрежесі термодинамикалық факторлармен анықталады, атап айтқанда, поликонденсациялық тепе-теңдік константасымен және бөлініп шығатын төмен молекулалалық қосылыстардың тепе-теңдік концентрациясымен: Мұнда К - поликонденсациялау тепе-теңдік константасы. Мұнда n1, n2,... nn және nа - мономердің, димердің, .... n – мердің реакциялық ортадағы төмен молекулалық қосылыстардың мольдік үлесі. Полинонденсациялау дәрежесіеің тепе-теңдік константасына және төмен молекулалық заттардың мөлшеріне байланыстылығы 13 сурет көрсетілген. 10 100 1000 3000 К 13-сурет. Поликонденсациялау дәрежесінің тепе-тендік константасына тәуелділігі келтірілген теңдеу мен суреттен молекулалық массаның үлкен мәніне жету үшiн төмен молекулалы заттарды реакциялық ортадан мұқият бөлу керек екенін көреміз. Қайтымды да, қайтымсыз да поликонденсациялау молекулалық массасы әртекті өнім береді. Таралу функциясын статистикалық қорытындылау екі жорамалға негізделген: I/ функционалдық топтардың реакциялық қабілеттілігі молекула ұзындығына байланысты емес, 2/ фракциялық құрам өзгергенде, макромолекулада тек араласу энтропиясы өэгереді. Тізбекаралық алмасу реакциялары есепке алынбайды. Осы жорамалдарды еске алып, "ең ьқтимал таралу" теңдеуін аламыз: Nх = qх-1 (1 - q) немесе Wх= хq х-1 (1 - q)2 мұнда Nx - фракцияның сандық, ал Wх - массалық үлесі, х - поликонденсациялау дәрежесі, q - түрлендіру тереңдігі, әрекеттескен функционалды топтардың олардың бастапқы санына қатанасымен анықталады. 14-суретте молекулақ масса бойынша таралу функциясының теориялық қисықтарының q әртүрлі мәніне тәуелділігі көрсетілген. Wx 14-сурет. Молекулалық масса бойынша таралу қисықтарының поликонденсациялаудың аяқталу дәрежесінде тәуелділігі. Әртүрүрлі факторлардың поликонденсациялауға әcepi. Монормер концентрациясының әсерi. Тепе-теңдік константасы мономер концентрациясына байланысты емес. Егер реакцияны тепе-теңдік қалыпқа жеткізссе, онда полимердің молекулалық массасы да мономер концентрациясына байланысты емес. Поликонденсациялау жылдамдығы әректтесyші заттар концентрациясына пропорционал.Сондықтан коцентрациясын өсіргенде, тепе-теңдік жағдайға жететін уақыт қысқарады, яғни үлкен молекулалық массалы полимер алынады. Температураның әcepi. Поликонденсациялау реакциясының жыламдығы температура өскен сайын артады. Температура полимердің массасына өте аз әсер етеді. Алайда температураны жоғарылатқанда системаның тепе-теңдік жағдайға кетуі тездейді. Сонымен қатар температура жоғарылатқанда, системадан қосалқы затты бөлу жеңілдейді. Бұл тепе-теңдіктің жылжуына әкеліп соғады, сонда түзілетін полимердің молекулалық массасы артады. Катализатордың әсeрi. Егер поликонденсациялау тепе-теңдікке жеткенше аяқталса, онда катализатор реакция өнімінің молекулалық әсер етпейді. Катализатор реакция жылдамдығын арттыра отырып, системаны тепе-теңдікке жақындатады. Егер К мәні үлкен болса, катализатор реакцияның жылдамдығын арттырады. Осыдан полимердің молекулалық массасы да өседі. Енді поликонденсациялау реакцияларының кейбір маңызы барларын келтірейік: Полиамидтерді синтездау. Аминоқышқылдарды поликонденсациялау: nH2N(CH2)х СООН →H-[-NH- (СН2)х СО-] -ОН + (n-1)Н20 Дикарбон қьшқылы мен диаминді поликонденсациялау: nНООС- R- СООН + nH2N- R -NH2 → H-[ОС – R - СОNH - R -]n-Н + (2n-1)Н20 Диизоцианат және дикарбон қьшқылдарының әрекеттесуі: nOCN -R- NСO + НООС -R- СООН→ ~HN -R- NНСО -R- СONH –R- NHСO -R-СO~+ CО2 Полиэфирлерді синтездеу. Дикарбон қьшқылдары мен диолдардың әрекеттесуі: nНО -R- ОН + nНООС -R'- СООН → НО -[R-OOC -R'- СОО]n – Н + (2n - 1)Н2О. w – оксиқышқылдарды гомополиконденсациялау: nНО -R- СООН → НО -[R - СОО]n- Н + (n-1)Н2О. Диолдарды гомополиконденсациялауда жай полиэфирлер алынады: nНО -R- ОН → НО -[RО]n- Н + (n-1)Н2О. Полиуретандарды синтездеу. Диизоцианаттар мен диолдардың әрекеттесуі: nНО(СН2)m ОН + nOCN - (CH2)6 –NCO → ~(СН2)m ОCО-NH - (CH2)6 -NH - СО - О - ~ Дихлорангидрид пен диаминдер арасындағы реакция: nCI СО -R- ОС CI + nH2N- R′ -NH2 → ׀׀ ׀׀ О О ~С- О -R - О -CNH - R′ - NHCО~ ׀׀ ׀׀ О О Полиалкиленфенилендер мен полифенилендерді синтездеу. Бұл реакцияларды схемалық түрде мына теңдеулермен көрсетуге болады: ОН R | | nН - Аr- ОН + nR - СНО → Н - [Аr - CH]n –ОН + (n – 1) Н2О nCI-Аг-R-CI → [-Aг - R -]n + nCI2 n ~ ~ Бipiнaшi реакция арқылы фенолформальдегид полиморлерін, ал екінші реакция бойынша полиалкиленфенилендер алынады. Yшінші реакцияның нәтижесінде полифенилендер түзіледі. Элементорганикалық полимерлер синтездеу: nRхМе(ОН)2 → -[RхМеО]n- + (n-1)H20 Осы схемамен полисилоксандар, полиалюмосилоксандар, полититансилоксандар және басқа да элементорганикалық полимерлер алуға болады. Үш өлшемді поликонденсациялау. Үш өлшемді поликонденсациялаудың ерекше белгісі - жүйенің, күрт гель түріне ауысуы. Гель түзу нүктесіндегі түрлендіру дәрежесі мономердің функционалдығымен анықталады. Гель түзумен реакцияның аяқталу дәрежесі арасындағы байланыс Карозерс теңдеуімен, функционалдық топтардың эквимольдік қатынасында, былай анықталады: X = (2/fор) - (2/nfор), Мұнда, fор - функционалданудың орта дәрежесі. n → ∞ болса, X∞ = 2/fор Егер fор = 2 болса, х = 1, яғни реакция нәтижесінде тек сызықтық полимерлер түзіледі, гель түзу болмайды; егер fор = 4 болса, онда реакция гель түзілгенше тек қана 50 % жүреді. Yш өлшемді поликонденсациялау өнімдері тек механикалық жолмен өңдеуге келеді. Бұл тәсілде реакция көп жағдайда 2 сатыда балқитын немесе еритін жоғары молекулалы полимер алады, сонан соң ол полимерді тiгiп, үш өлшемді ерімейтін өнім алады. Екінші сатысында процесті пленка, талшық және т.б. өнім шығарумен бipгe жүргізеді. Мысал ретінде пиромеллит деангидриді және n-фенилендиамин арасындағы поликонденсациялаудан полипирометиллитимид алуды қарайық. Бipiншi сатыда ерігіш, жоғары молекулалы полиамидоқышқыл түзіледі. Екінші саты алдында еріген полимерден пленка, талшық алады, сонан кейін екінші сатыны жүргізеді – қатты фазада 150оС жоғары температурада имидтеу жүреді. Алынған полиамидтің ыдырау температурасы 4000С – тан жоғары. Поликонденсациялаудағы қосалқы реакциялар. Поликонденсациялау әдісімен полимер алудағы қосалқы реакцияларға циклдеу реакциясын жатқызуға болады. Сондықтан, полимерлерді синтездегенде молекулааралық конденсациялау жүрмеу үшін мұқият түрде мономерлерді таңдау керек. Мысалы, мономердің реакцияға қабілетті топтары біp-бipінен бірнеше көміртегі атомдарымен, циклдеу жүрмеу үшін, бөліну керек. Бұл талаптарды мына мысалдардан көруге болады. d – аминоқышқылдарды қыздырғанда төмен молекулалы пептидтермен бipгe дикетопиперазиндер түзіледі: НСR НN СО H2NСНRСООН → ОС НN + Н - [Н-СН-СО-]-ОН НСR | R β- аминоқышқылдарды қыздырғанда ішкі молекулалық реакциялар жүріп аммиак бөлінеді және қанықпаған туындылар пайда болады. γ – және δ -аминоқышқылдар тұрақты бес және алтымүшелі лактамдар түзеді, ал полимер түзілмейді. w-аминоқышқылдар, мысалы, 9-аминононан және ІІ-аминоундекан, тек полимер түзеді. Циклді өнімдер eкi компонентті, мысалы дикарбон қышқылымен гликолді немесе диаминді, конденсациялауда да түзіледі: СН2–ОН СООН | + | → СН2–ОН СООН Поликонденсациялау процесі көп жағдайда жоғары температурада жүреді, сондықтан қосалқы реакциялар жүруі мүмкін. Сонымен қатар, қосалқы түзілген өнімдер, кейбір мономерлер түзілген полимермен реакцияға түседі. Ол реакцияларды 3-тарауда толық қараймыз. Поликонденсациялау жүргізу тәсілдері. Сызықтық поликонденсациялау ерітіндіде, балқымада, фазалар шекарасында және қатты немесе газ күйінде жүргізеді. Балқымада поликонденсациялау 200-2800С температурада инертті газ атмосферасында жүргізіледі. Процестің соңында реакторда жоғары вакуум туғызады, сонда төмен молекулалы қосалқ заттар реакциядан толық бөлінеді. Балкымада поликонденсациялау өнеркәсіпте сызықтық полимер алудың бірден-бір әдісі. Оның артықшылығы жоғары молекулалы полимерді үлкен жылдамдықпен, epiткiшсіз алуға болады, кемшілігі - балқыма алу үшін жоғары температура керек. Осы тәсілмен полиамидтер, полиэфирлер алады. Ерітіндіде поликонденсациялау реакциясының жылдымдығы төмен циклді өнім түзу мүмкіндігі бар. Сонымен қатар, түзілген қсалқы заттарды бөлу де қиын. Сондықтан бұл тәсіл өнеркәсіпте қолданылады. Фазалар шекарасында поликонденсациялау бip-бipiнде ерімейді екі сұйықтардың қатысуымен жүреді. Мысалы: I/ гликоль және диаминдердің судағы epiтіндіci және 2/ екі нeriзді қышқылдар хлорангидридінің органикалық еріткіштердегі epiтiндіci. Реакция төмен температурада тез жүреді және қайтымсыз. Сонымен қатар, бөлінетін қосалқы зат - хлорсутек лезде суда ериді. Компоненттерді реакциялық ортаға жеткізу олардың фазааралық шекараға диффузиясымен анықталады, сол себепті бастапқы мономерлерді стехиометрлік қатынаста сақтау қажет емес. Бұл тәсілдің тағы бip ерекшелігі, түзілетін полимерлердің молекулалық массасы жоғары болып келеді. Бұл тәсілде полимер алумен цатар, олардан әр түрлі өнімдер, мысалы талшықтар, пленкалар алуға болады. Тәсілдің кемшілігі, алынған полимерлер өте таза және біркелкі емес. Поликонденсациялау және полимерлену процестерінің ерекшеліктері. Бұл процестердің негізінен 4 ерекшелігін атауға болады: Поликонденсациялау Полимерлену 1. Қарапайым акт -екі би- немесе 1. Қарапайым акт – активті полифункционалды қосылыстардың орталыққа мономер бip-бipiмeн реакцияласуы. молекуласыньщ бipтiндеп қосылуы. 2. Әр қарапайым акт кезінде eкi активті орталық жойылады /әр молекуладан бip функционалды топ/; реакция өнімі – екі немесе одан да көп функционалды тобы бар молекула. 2. Әр қарапайым актіде активтік орта жаңадан түзiлyі; реакция өнімі - активті орталық. 3. Мономер молекуласының, саны процестің басталу кезінде-ақ азаяды, полимерлеу дәрежесі 10 болғанда 1%-тей ғана мономер молекуласы қалады. Реакция барыснда полимердің массасы біртіндеп өседі. 3.Мономер саны күрт азаяды, полимер процестің басында-ақ түзіледі; полимердің молекулалык массасы бұдан кейін өзгермейді. 4. Процестің ұзақтығы белгілі бip шекке дейін полимердің молекулалық массасының өcуіне әсер етеді;тполимердің шығымдылығы процестің ұзақтығына байланысты. 4. Процестің ұзақтығы полимердің шығымдылығын арттырады; полимердің молекулалық массасы процесс ұзақтығынан өзгермейді. жүктеу/скачать 1,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|