Оқу жылына «Жалпы медицина» факультетінің 5 курс студенттеріне «Жалпы дәрігерлік тәжірибе негіздері» пәні бойынша аралық бақылаудың емтихан сұрақтары
жүктеу/скачать 1,14 Mb.
|
Емтихан билеттері терапия толық қалғандарын өздерін оқып алындар
| Ерте жастағы балаларды тиімді тамақтандыруды ұйымдастыру. Қосымша тамақтарды қосудың негізгі принциптері. Аралас және жасанды тамақтандыруға көрсеткіштер. Бақылаулы тамақтандыру.
Жауап: Табиғи тамақтандыру Бұл тамақтандыру, баланы биологиялық анасының кеудесіне қою арқылы емшекпен тамақтандыру. АНА СҮТІМЕН ТИІМДІ ТАМАҚТАНДЫРУДЫҢ 10 ҚАДАМЫ 1) Барлық медицина қызметкерлеріне үнемі жеткізіліп отыратын, ана сүтімен тамақтандыруға қатысты саясаттың жазбаша нұсқасының болуы 2) Осы саясаттың орындалуы үшін қажетті дағдыларға барлық медицина қызметкерлерін үйрету 3) Барлық жүкті әйелдерге ана сүтімен тамақтандырудың артықшылығы мен емшекпен емізуді жүргізу туралы ақпарат беріп отыру 4) Аналарға туғаннан кейін жарты сағат ішінде емшекпен емізуге көмектесу 5) Аналарға қалай емізуді көрсету және баладан уақытша ажырату жағдайында, лактацияны сақтауды үйрету. 6) Медициналық көрсеткіштерден басқа жағдайда, ана сүтінен басқа сұйықтықтар мен тамақтарды бермеу 7) Анасы мен баласының тәулік бойына бірге болуын қамтамасыз ету 8) Баланың талабына сай емізуін ынталандыру 9) Емшек еметін балаға емізіктер бермеу 10)Перзентханадан шыққаннан соң, ана сүтімен тамақтандыруды қолдайтын топтар құруға ынталандыру және осындай топтарға жіберу 4. Емшекпен емізудің тәртібі, бақылау және әдістемесі. Қосымша тамақтануды енгізу мерзімі. 4.Емшекпен емізудің тәртібі, бақылау және әдістемесі.Қосымша тамақтануды енгізу мерзімі. 1.Әр емізердің алдында анасы таза қолымен сүт безін жақсылап жуу керек. 2.Баланы емізер алдында анасы сүттің біразын сауып тастау керек,себебі бактерияларды өлтіру үшін және перипириялды қанға өтпеу үшін. 3.Баланы емізіп болғаннан соң сүт безі жарылып кетпеу үшін таза жұмсақ сүлгімен кептіру керек. Емшекке баланы салудың техникасы Алғашқы күндері ана сәбиін бір жақ қырымен жатып емізеді.Сәбидің аузына емшектің ұшын салуға қолайлы етіп жатқызады да, емшегін сәл көтеріп, ұшын саусақтарымен ұстап,(сүт безі қолының алақанында жатады).Сәбидің аузына ұшын ғана емес айналасындағы терінің бөлігін дұрыс ұстайтындай етіп салады.Бас бармағымен, баланың мұрнын жауып тыныс алуына кедергі келтірмеу үшін , сүт безін кейін төмен ығыстырып ұстап тұрады.Одан әрі босанған әйел отыруға рұқсат берілгеннен кейін ана баланы ,бір аяғының астына кішкене отырғыш қойып ,отырып емізеді.Бастысы бала емізіп отырған ана өзі тыныш, демалып отырған жағдайда орналасу керек.Сонымен қатар әр уақытта баланың басын емес арқасынан сүйеп отыру қажет.Бір емшекті емізгеннен кейін, ондағы сүт толық таусылса ,балаға міндетті түрде екінші емшекті беру керек ,ал келесі емізгенде міндетті түрде осы емшектен бастап емізу қажет.Жаңа туған балаға тіулігіне қажетті сүт мөлшері келесі әдіспен анықталады:өмір күнін онға және емізу санына көбейтеміз.Мысалы,үшінші күн (6-рет емізеді).Туылғаннан кейін оған тәулігіне мына мөлшерде сүт қажет:3*10*6=180гр 5. Гипогалактия, алдын алу, емдеу әдістері. Азықтандыруды бақылау. Гипогалактамия-сүт бездерінің секреторлық мүмкіндігінің төмендеуі. Гипогалактиянің дәрежелері: І д. – 25% дейін сүт мөлшері азаю, ІІ д. – 25%-50% дейін сүт мөлшері азаю, ІІІ д. – 50%-75% дейін сүт мөлшері азаю, осы үш дәреженің нәтижесі табиғи тамақтандырудың нәтижесіне жақын болып тұр. IV д. – сүт мөлшерінің жетіспеуі 75% және одан жоғары, сондықтан оның нәтижесі жасанды тамақтандырудың нәтижесіндей.. Гипогалактиянің себептеріне жататын жағдайлар: 1. Тұқым қуалаушылық 2. Әйелдің босануға дейін гормондары бар контрацептивтерді қолдануы 3. Алдынғы босану кездерде әйелде мастит жағдайы болған кезде. Гипогалактия пайда болып қалған кезде, біріншіден лактацияны стимуляциялау үшін сәбиді жиі тамақтандыру қажет.Екіншіден анасының күн және тамақтану ережесін қалыптастыру керек. Тағамдық заттардың сүттің көп бөлінуі үшін ашытқы тағамдарын , грек жаңғағын, бал, саңырауқұлақ сорпасын ішкен дұрыс. Оң эффекттіні сүт безінің массажы береді. ( күніне 2 рет 3 минут уқалайды,екі қолымен әкететін лимфа тамырының бойымен айналмалы түрде. Емізікке ареолаға тиіспейді) . Аралас тамақтандыруға көрсеткіштер. Бейімделген сүт қоспалары. Тиімділікті бақылау.Жасанды тамақтандыру техникасы. Бір жасқа дейінгі сәбиді қосымша жасанды сүт қоспаларымен бірге ана сүтімен көректендірү аралас тамақтандыру деп аталады. Аралас тамақтандыруға көшудің баты негізі-ана сүтінің жеткіліксіздігі(гипогалактия).Ана сүтінің мөлшерін анықтау үшін салыстырмалы өлшеу тәсілі қолданылады.Бұл сәбиді тамақтануға дейін және тамақтанудан соң тәуліктік әр сағатында салмаңын өлшеу. Аралас қоректендіру кезінде балаға, қосымша тамақ беруге болмаса, ана сүтімен қатар сүт қоспаларын да береді. Аралас тамақтандыруды табиғи тамақтандыруда берілетін қосымша тамақтан айырбастау керек. Табиғи тамақтандыруда жеткілікті мөлшерде бөлінетін ана сүтімен бірге баланың өсіп-дамуы үшін ақуыздың жетпейтіндігіне байланысты белгілі мөлшерде ірімшік беріледі. Аралас тамақтандырудың себептеріне нәресте анасында сүт жетіспеушілігі (гипогалактия) жатады. өллшеу. Аралас тамақтандырудың ережелері *Аралас тамақтандыру үшін бейімделген жіне бейімделмеген қоспалар қолданылады; *Аралас тамақты біртіндеп 3-4 күнің ішінде тәуліктік тамақ мөлшерін толық қамтамасыз ететінде етіп енгізу қажет; *Аралас тамақтандырудың ең жақсы тәсілі,сәбидің әр тамақтануында ана сүтімен сүт қоспасымен бірдей тамақтануы; *Сәбиге үстеме тамақты тек қасықпен берү керек,өйткені сүтті емізік арқылай оңай емген бала емшек емуден тез бас тартады.Үстеме тамақты шыныдан бергенде,емізік ұшында 3-4 ұсақ тесіктері,мүмкіндігінше қатты болуы керек; *Үстеме тамақ емшек емгеннен кейін беріледі; Сонымен қатар,сәби ең аз болғанда тәулігіне үш рет емшек ему керек екенін естен шығармау керек; *Тамақтандыру тәртібі: аралас тамақтандыруда,тамақтандыру сағаттары мен аралық үзілістері,табиғи тамақтандырудағыдай болып қалады *Аралас тамақтандыруда тиісті тамақ мөлшері көлемдік жіне калориялық тәсілдермен есептеп шығарылады. АРАЛАС ЖӘНЕ ЖАСАНДЫ ТАМАҚТАНДЫРУДА ЖАЛПЫ ҚАБЫЛДАНҒАН ЕСЕПТЕУ ТӘСІЛІ: Баланың 10 күндік өмірінен бастап 1 жасқа дейін тамақ көлемін анықтаудың 2 тәсілі ұсынылады. Көлемдік - тамақтың тәуліктік көлемі баланың жасына,салмағына сай есептеледі. 2 аптадан 2 айға дейін дене салмағының 1/5 бөлігіне тең көлемде боладв. 2 ай- 4 ай - 1/6 бөлігі 4 ай -6 ай - 1/7 бөлігі 6 ай -9 ай - 1/8 бөлігі Калориялық – тәсілде баланың жасы, салмағы және тәуліктік калорияғы мұқтаджығы ескеріледі. Тоқсанда – 120 ккал/кг Тоқсанда – 115 ккал/кг Тоқсанда - 110 ккал/кг Тоқсанда – 100 ккал/кг жүктеу/скачать 1,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|