ОҚу жылында қазақстан республикасының орта білім беру ҧйымдарында оқу-тәрбие процесін
жүктеу/скачать 5,04 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «Биология» оқу пәні
- «Химия» оқу пәні
- Жҧмыс тҥрлері 10 сынып
- «Қазақстан тарихы» оқу пәні
- «Дҥниежҥзі тарихы» оқу пәні
«География» оқу пәні География интеграциялық ғылым ретінде қамтиды жаңа салаларды қамтиды. География пәнінің мұғалімі жұмысы енді ақпараттық технологиялар мен геоақпараттық жүйелермен тығыз байланысты. «География» пәнінің мақсаты – оқушылардың қоғам мен географиялық кеңістіктің барлық деңгейлерінде туындаған геоэкологиялық, геоэкономикалық, әлеуметтік, геосаяси және ғаламдық проблемаларды шешуге бағытталған географиялық білімдерін, біліктері мен дағдыларын қолдану үшін жағдай жасау. Пәннің міндеттері: оқушылардың бойында
географиялық кеңістіктік ойлауды, географиялық мәдениет пен тілді дамыту; геоэкологиялық, геосаяси, геоэкономикалық, әлеуметтік үдерістер мен құбылыстарды зерттеу үшін ғаламдық, аймақтық және жергілікті ұстанымдардың түсінуін дамыту; оқушыларға картографияны, геоэкологияны, геоэкономиканы, геосаясатты, елтану мен адамзаттың ғаламдық проблемаларын зерттеу барысында геокеңістіктік деректерді ӛңдеудің заманауи әдістерін қолдану үшін жағдай жасау; оқушының бойында қазіргі дүниенің географиялық кӛрінісін іс- әрекеттер арқылы зерттеп-тану барысында құндылықтар жүйесін қалыптастыру; геокеңістіктік әдістер және деректермен жұмыс істейтін мамандық пен кәсіп иелері атқаратын әрекеттерді орындату арқылы оқушыларға кәсіби бағдар беру. «География» оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің кӛлемі: 1) Жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-сыныпта – аптасына 4 сағатты, оқу жылында 136 сағатты; 2) Қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы 10-сыныпта – аптасына 2 сағатты, оқу жылында 68 сағатты құрайды. «География» оқу пәнінің мазмұны 7 бӛлімді қамтиды: 1) географиялық зерттеу әдістері; 2) картография және геоинформатика; 3) табиғатты пайдалану және геоэкология; 4) геоэкономика; 5) геосаясат;
218
6) елтану; 7) адамзаттың ғаламдық проблемалары. Оқу
пәнінің 10-сыныпқа арналған базалық білім мазмұны: «Географиялық зерттеу әдістері», «Картография және геоинформатика», «Табиғатты пайдалану және геоэкология», «Геоэкономика», «Геосаясат», «Елтану», «Адамзаттың ғаламдық проблемалары». Тӛменде 77-кестеде оқу пәнінен бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) саны кӛрсетілген.
77-кесте. «География» оқу пәні бойынша жиынтық бағалау саны 10 сынып Бӛлімдер/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау саны 1-тоқсан 2-тоқсан 3-тоқсан 4-тоқсан ЖМБ
3 1 2 2 ҚГБ
3 1 2 2
«Биология» оқу пәнінің мақсаты – білім алушылардың заман талаптарына сай білімдері мен біліктерін дамыту; ӛмірдің мәнін, дамуын, оның түрлі ұйымдасу деңгейлерінде кӛрініс табуын түсіну; ӛмірдің ең басты құндылық ретіндегі маңызын түсінетін жан-жақты дамыған тұлғаны дайындау. Міндеттері: 1) табиғаттың даму заңдарын түсінуге негізделе отырып, адамның табиғаттағы рӛлін анықтайтын маңызды биологиялық білімдер мен біліктер ауқымын кеңейту; 2) табиғаттың даму және тіршілігін жалғастыру заңдарын жаңа білімдерді алу, оларды ары қарай дамыту және тереңдету негізі және құралы ретінде пайдалану; 3) жүйені меңгеру барысында ғылым білім мен дүниетаным негіздерін; шығармашылық дербестік пен сын тұрғысынан ойлау қабілетін; зерттеушілік дағдыларын қалыптастыру; 4) әдеп мәселелерімен және қоғамның әлеуметтік ӛмірі мен еңбек әрекетіне тікелей қатысумен байланысты қоршаған шынайылықта еркін бағдарлануға мүмкіндік беретін, бастамашыл тұлғаның қасиеттерін дамыту; 5) білім алушылардың білім алуды және ӛздігінен білім алуды жалғастыруы үшін қажетті зияткерлік біліктерді дамыту. 10-сыныпта «Биология» оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің кӛлемі: жаратылыстану-математикалық бағытта– аптасына 4 сағат, оқу жылында 136 сағат; қоғамдық-гуманитарлық бағытта– аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат.
Оқу пәнінің мазмұны негнегзгі орта білім деңгейіндегідей 4 бӛлімді қамтиды: 1) Тірі ағзалардың кӛптүрлілігі, құрылымы мен қызметтері: тірі ағзалардың кӛптүрлілігі: қоректену: 219
заттардың тасымалдануы; тыныс алу; бӛліп шығару; қозғалыс; координация және реттелу. 2)
Кӛбею, тұқым қуалаушылық, ӛзгергіштік. Эволюциялық даму: кӛбею; жасушалық айналым; ӛсу және даму; тұқым қуалаушылық пен ӛзгергіштік заңдылықтары; селекция негіздері; эволюциялық даму. 3)
Ағза мен қоршаған орта: биосфера, экожүйе, популяция; адам қызметінің қоршаған ортаға әсері. 4)
Қолданбалы кіріктірілген ғылымдар: молекулалық биология мен биохимия; жасушалық биология; микробиология және биотехнология; биомедицина және биоинформатика. Жаңа бағдарламада жаңадан қосылған бірқатар тақырыптар бар, олар: Миелинденген нейрондарда әрекет потенциалын бастамалау және оның трансмиссиясы Қартаю теориялары Тереңдетіп оқытуға арналған қосымша тақырыптар да бар: Бұлшық ет талшықтарының ультрақұрылымы; Ақуыз трансляциясы мен биосинтезі. Жаңартылған білім бағдарламасының ең бірінші ерекшелігі пән мазмұнының спиральды берілуі. Негізгі бӛлімдер жылдан жылға қайталанып, әрбір бӛлім бойынша оқу мақсаттары білім алушылардың жас ерекшеліктері ескеріле отырып күрделенетініне назар аудару керек. Әрбір бӛлімдегі оқу мақсаттары білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқудың әр кезеңінде маңызды түсініктер жүйелі түрде қайталанып отырады. Жаңа оқу бағдарламасы бойынша тәжірибе жұмыстарын орындау кезінде білім алушылар алған деректердің негізінде жаңалықтар ашады, табиғаттағы заңдылықтарды ӛз беттерінше табады. Толымды тәжірибелерді жүргізу кезінде білім алушылар жоспарлау мен ӛз зерттеу сұрағына жауап табу мақсатында ӛзінің зерттеу жұмысын жүргізуді үйренеді. Тӛменде 78-кестеде оқу пәнінен зертханалық жұмыс саны кӛрсетілген. 78-кесте. «Биологияия» пәні бойынша зертханалық жұмыс саны
Зерханалық жұмыстардың саны ЖМБ 10 сынып ҚГБ 10 сынып
220 Зертханалық жұмыс 8 5
4 1 Нәтижесінде білім алушылар биология сабақтарында практикалық тапсырмаларды орындау үшін білім мен дағдыларды қалыптастыруға бағытталған қоршаған ортаны зерттейді. Тӛменде 79-кестеде оқу пәнінен бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) саны кӛрсетілген. 79-кесте. «Биология» пәні бойынша жиынтық бағалау саны 10
сынып Бӛлімдер/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау саны 1-тоқсан 2-тоқсан
3-тоқсан 4-тоқсан
ЖМБ 2 3 3 3 ҚГБ 2 3 3 3 «Химия» оқу пәні «Химия» пәнін оқытудың мақсаты - білім алушыларға зат және олардың айналымы, заттар қасиеттерінің олардың құрамы мен құрылысына тәуелділігін түсіндіретін заңдар мен теориялар туралы білім жүйесін ұсыну, білім алушыларға химиялық үдерістердің мағынасын, негізгі заңдар мен заңдылықтарды түсініп, оларды шынайы ӛмірде қауіпсіз қолдана алуға, ақпаратты сыни бағалауға және шешім қабылдауға мүмкiндiк беру. Негізгі міндеттері: 1) заттар және олардың бір-бірімен әрекеттесу заңдылығы туралы білім жүйесін қалыптастыру ( фактілер, түсініктер, заңдар және теориялар); 2) зияткерлік және экспериментальдық және зерттеушілік біліктер мен дағдылар түрінде іс-әрекеттердің танымал әдістерін жүзеге асыру тәжірибелерін қалыптастыру; 3) жаңа проблемаларды шешуде жаңа бір жағдайда бұрын меңгерілген білім және білікті ӛз бетімен жаңғыртуды талап ететін шығармашылық, ізденіс іс-әрекеттер тәжірибесін қалыптастыру, танымал іс-әрекеттер негізінде жаңа әдісін қалыптастыру; 4) қоғамның әрбір мүшесінің ӛмірлік проблемасын шешуге әсер ететін, «Химия» пәнінің жиынтық үлесі болып табылатын ӛзекті және пәндік құзіреттіліктің қалыптасуында кӛрінетін, қоршаған ортаға қарым-қатынасын кӛрсететін адам әрекетінің объектіге немесе қаражатқа құнды және сындарлы қарым-қатынас тәжірибесін қалыптастыру. «Химия» пәні бойынша оқу жүктемесінің ең жоғары кӛлемі: 1) ЖМБ 10-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында 136 сағат; 2) ҚГБ 10-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат. Оқу
пәні бойынша
оқу жүктемесінің кӛлемі "Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы № 500 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу жоспарына тәуелді (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8170 тіркелген).
221
Оқу пәнінің мазмұны 5 бӛлімнен тұрады: 1) заттардың бӛлшектері; 2) химиялық реакциялардың жүру заңдылықтары; 3) химиялық реакциялардың энергетикасы; 4) химия және қоршаған орта; 5) химия және ӛмір. Қолданыстағы бағдарламада 2013
жылдың бағдарламасымен салыстырғанда бірқатар ӛзгерістер болды: 1) оқылатын тақырыптардың тәртібі ӛзгерді 2) "Атом құрылысы. Атом – күрделі бӛлшек", радиоактивтілік, энергетикалық деңгейлер және деңгейшелер, кванттық сандар және орбитальдар; 3) "Мерзімділігі" тарауы "элементтер мен олардың қосылыстары қасиеттерінің ӛзгеру мерзімділігі" болып ӛзгертілді. 4) "Органикалық химияға кіріспе" тарауына назар аударыңыз, мұнай, құрамы, ӛңдеу әдістері және мұнай ӛнімдері тақырыптары "күтпеген кӛмірсутектер"тарауына ауыстырылды. Сондай-ақ Циклоалканның жаңа тақырыбы қосылды. 5) "Күтпеген кӛмірсутектер" тарауына Алкадиен мен Алкинді зерттеу үшін жаңа тақырыптар енгізілді. 10-сыныпқа арналған жаңартылған мазмұнның Типтік оқу бағдарламасы бойынша зертханалық жұмыстар саны 2013 жылдың бағдарламасымен салыстырғанда бірдей. Тӛменде 80-кестеде химия бойынша практикалық, зертханалық жұмыстар мен демонстрациялар тізімі берілген.
80- кесте. Зерханалық жұмыстар мен демонстрациялар тізімі Жҧмыс тҥрлері 10 сынып Кӛрсетілім 1 Зертханалық тәжірибелер 9 Практикалық жұмыстар 4
Оқу пәнінен бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) қарастырылған.
Тӛменде бӛлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау саны кӛрсетілген. 81-кесте. «Химия» пәні бойынша жиынтық бағалау саны
сыныптар Бӛлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау саны
1-тоқсан 2- тоқсан 3- тоқсан 4-тоқсан 10 ЖМБ
3 3 3 3 10 ҚГБ
3 3 3 2 222
«АДАМ ЖӘНЕ ҚОҒАМ» БІЛІМ САЛАСЫ «Адам және қоғам» білім саласы «Қазақстан тарихы», «Дүниежүзі тарихы», «Құқық негіздері», «Ӛзін-ӛзі тану» пәндерін қамтиды.
Жалпы орта білім беру деңгейіндегі тарих пәні ӛткен тарихты ұғыну және қазіргі әлемде ӛз орнын, азаматтық ұстанымы және оқиғалар мен құбылыстарға деген қарым-қатынасын анықтап, олардың мәні мен бағытын түсіну арқылы тұлғаның тарихи санасын қалыптастыруға бағытталған. Азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекеттің қалыптасуының басты алғышарттарының бірі – азаматтардың құқықтық білімін жетілдіріп, құқықтық сана, құқықтық сауаттылық пен мәдениениетінің қалыптасуы. Азаматтардың құқықтық санасы қалыптасу үшін құқықтық білімді игеру қажет. Сондықтан жалпы білім беретін мектептерде «Құқық негіздері» пәнін оқыту оқушылардың, қазіргі қоғамдағы құқықтық және саяси қатынастардың субъектісі ретінде, ӛз құқытары мен міндеттемлерін жүзеге асыру үшін қажетті білім мен дағдыларды игеруге бағытталған. 2019/2020 оқу жылында 10-сыныпта «Қазақстан тарихы», «Дүниежүзі тарихы» және «Құқық негіздері» оқу пәндері бойынша оқу процесі «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, таңдау курстарының және факультативтердің үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрығына ӛзгеріс пен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Білім және
ғылым министрінің 2017 жылғы 27 шілдедегі № 352 бұйрығына ӛзгерістер енгізу туралы
асырылады: - жалпы орта білім беру деңгейінің қоғамдық-гуманитарлық және жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған «Қазақстан тарихы» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы; - жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған «Дүниежүзі тарихы» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы; - жалпы орта білім беру деңгейінің қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған «Дүниежүзі тарихы» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы; - жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған «Құқық негіздері» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы; - жалпы орта білім беру деңгейінің қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған «Құқық негіздері» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы.
223
бағдарламалары Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының сайтында орналастырылған ( https://www.nao.kz/ Білім беруді оқу-әдістемелік қамтамасыз ету/ Оқу бағдарламалары/ Жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламалары. Қазақстан тарихы. Дүниежүзі тарихы. Құқық негіздері).
Жалпы орта білім беру деңгейінде «Қазақстан тарихы» оқу пәнінің мазмұны Қазақстан тарихының этникалық, саяси, әлеуметтік-экономикалық және мәдени негізгі мәселелері бойынша тереңдетілген білімді қалыптастыруға бағытталған.
10-сыныпта «Қазақстан тарихы» пәнін оқыту түрлі тарихи кезеңдердегі Қазақстанның мәдени-тарихи дамуының ерекшеліктері мен мәнін білім алушыларға түсіндіруді кеңейтеді және тереңдетеді.
«Қазақстан тарихы» пәні Қазақстан тарихындағы оқиғаларды, құбылыстарды, процестерді талдау, жіктеу, жүйелеу, қорытындылау және бағалау үшін қажетті тарихи ойлау дағдыларын дамытуды қарастырады. Осы оқу пәнінің аксиологиялық мақсаты патриотизмді қалыптастыру, ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарға құрмет кӛрсетуге дағдыландыру болып табылады. «Қазақстан тарихы» пәнін оқытудың негізгі міндеттері:
заңдылықтарды ескере отырып зерттеу, оқиғалар мен тұлғаларға қатысты пікірлер мен берілген бағаларды салыстыру және сыни тұрғыдан талдау дағдыларын дамыту, ӛткен кезеңмен қазіргі уақытқа қатысты пікірталастық мәселелерге ӛзіндік кӛзқарасты қалыптастыру;
дамыту;
әртүрлі тарихи деректермен жұмыс істеу, тарихи ақпаратты іздеу және жүйелеу дағдыларын дамыту;
тарихи реконструкция дағдыларын дамыту;
қазіргі кездегі саяси, әлеуметтік-экономикалық және мәдени процестерді түсіну үшін тарихи білімдерін қолдана білу дағдыларын қалыптастыру;
коммуникативтік дағдыларды қалыптастыру, оның ішінде, ӛз ойын ауызша және жазбаша түрде анық білдіру, командада жұмыс істей алу, түрлі деректерден алынған ақпараттарды қолдануға бағыттау болып табылады.
10-сыныпта аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағатты қамтиды. Тұлғаның танымдық белсенділігін, шығармашылық, жобалық- зерттеушілік қабілеттерін дамыту үшін әр тақырыптық бӛлімнен кейін келесі зерттеу жұмысы берілген:
224
Әлемдік ӛркениет тарихындағы Ұлы Дала; Дәстүрлі қазақ қоғамының этноәлеуметтік ұйымдасуы; Қазақ мемлекеттілігінің эволюциясы; Мәдениет және дәстүр – ұлттың генетикалық коды. Сондықтан осы тақырыптар кӛлемінде зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру ұсынылады. Зерттеу тақырыптары жалпылама берілген. Білім алушылар осы белгіленген тақырып шеңберінде түрлі мәселелерді қарастыра алады. «Қазақстан тарихы» пәні бойынша жиынтық бағалау саны Оқу пәнінен бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) және тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ) ӛткізу қарастырылған. Тӛменде 82-кестеде оқу пәнінен бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) рәсімдерінің нақты саны кӛрсетілген.
Сынып
Бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау саны 1-тоқсан 2-тоқсан 3-тоқсан 4-тоқсан 10-сынып 1 1
1
«Дүниежүзі тарихы» оқу пәнінің мазмұны адамзаттық ӛркениеттің этногенез, политогенез, культурогенез негізгі мәселелері бойынша тереңдетілген білімді қалыптастыруға бағытталған.
10-сыныпта «Дүниежүзі тарихы» пәнін оқыту білім алушылардың әлемдік мәдени-тарихи процестің мәнін оның бірлігі мен әртүрлілігін терең түсінуге бағдарланған.
оқиғаларды, құбылыстарды, процестерді бағалау және жіктеу, жүйелеу, қорытындылау, талдау үшін қажетті тарихи ойлау дағдысын дамытуды қарастырады. Осы оқу пәнінің аксиологиялық мақсаты білім алушыларды ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарға құрмет кӛрсетуге тәрбиелеу болып табылады. «Дүниежүзі тарихы» пәнін оқытудың негізгі міндеттері:
оқиғалар мен құбылыстарды тарихи себептілігі, салыстырмалылығы мен әртүрлі кӛзқарастар, тарихи оқиғалар және тұлғаларға баға беруде сыни тұрғыдан зерттеу барысында, ӛткен және қазіргі таңдағы пікірталастық мәселелерге білім алушы тарапынан ӛзіндік кӛзқарас білдіруді дамыту;
тарихи деректердің әртүрлі типтерімен жұмыс жасау, іздеу және тарихи материалды жіктеу дағдыларын дамыту;
тарихи реконструкция дағдыларын дамыту;
қазіргі кездегі саяси, әлеуметтік-экономикалық және мәдени мәселелерді ұғыну үшін тарихи білімдері мен дағдыларынқолдана білу 225
қабілетін дамыту;
түрде анық жеткізе білу, топта жұмыс жасау, әртүрлі деректерден алынған ақпараттарды пайдалану. «Дүниежүзі тарихы» пәні бойынша оқу жүктемесі:
қоғамдық-гуманитарлық бағытта 10- сыныпта – аптасына 3 сағат, оқу жылына 102 сағатты;
2 сағат, оқу жылында 68 сағатты қамтиды. 10-сыныпта «Дүниежүзі тарихы» оқу пәні бойынша қоғамдық- гуманитарлық бағытта әр бӛлімнен кейін зерттеу жұмысы тақырыптары берілген: Әлемдік тарих контекстіндегі ӛркениеттердің ӛзара әрекеттесу және ӛзара ықпалдасу тәсілдері; Әлем тарихындағы этникалық және әлеуметтік процестер; Әлеуметтік-экономикалық және саяси мәселелерді шешу жолдары; Мәдениет – адамзаттың рухани-адамгершілік құндылықтарының кӛрінісі ретінде. Осы тақырыптар кӛлемінде зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру ұсынылады. «Дүниежүзі тарихы» пәні бойынша жиынтық бағалау саны Оқу пәнінен бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) және тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ) ӛткізу қарастырылған. Тӛменде 83-кестеде оқу пәнінен бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) рәсімдерінің нақты саны кӛрсетілген.
жүктеу/скачать 5,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|