Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ҧлттық университеті
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
Басылым:
алтыншы
ЕҰУ Ф 703-08-17. Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Алтыншы басылым
7
Кез келген құралдың шектелген қолданылу аясы бар.
Модельдердің сандық, сапалық сипаттамалары:
- моделін оқып үйрену негізінде жасалған модельдеу обьектісінің күйі бағасын
дәл болжауға;
- модельдеу мақсатына сәйкес берілген модельдің қолданылу шегін анықтауға қажет.
Құрылған модельдерді:
- модельдің сыртқы түрін түпнұсқаға сай кӛрнекі құру;
- модельденуші обьекті құрылымын толықтай бейнелеу;
- модельденуші обьект күйі туралы кӛбірек болжамдар жасауға мүмкіндік алу арқылы жетілдіруге
болады.
Бұл жетілдірулер модельдеу мақсаты тұрғысынан ӛзін-ӛзі ақтауы тиіс.
Модельденуші обьект құрылымын толықтай бейнелеуді жетілдіру қарастырылатын
элементтер санын
ұлғайту, олардың арасындағы қатынастар мен қатынастардың параметрлерін нақтылаумен
сәйкестенеді.
Ақпарттық модельдердің негізгі сандық бағаларының
бірі оның
күрделілігі
.
Құрылымның күрделілігін оның ең кіші сипаттамасының ұзындығы ретінде түсіну керек
(А.Н.Колмогорв бойынша күрделілік).
Алгоритмнің күрделілігі оны орындауға жұмсалатын уақыт пен қажетті ресурстар (ЭЕМ, оның
жады кӛлемі, қажетті ақпараттық/бағдарламалық жабдықтар) арқылы анықталады.
Құрастырылмды емес обьектінің негізгі күрделілік бағасы оның шексіз кӛп
элементтерінің
болуымен байланысты. Элементтердің мұндай жиыны дискретті әрі үзіліссіз ұйымдастырылуы
мүмкін.
Құрастырылымды емес обьектілер негізінен сапалық жағынан бағаланады.
Егер обьект күйі белгілі заңдылықтарға бағынып, бастапқы шарттармен бірмәнді анықталса, сәйкес
детерминациялық модельдер белгілі физикалық, математикалық, экономикалық заңдар неізінде оның
болжамдылығы тұрғысынан сандық бағалануы мүмкін.
Детерминациялық модельдер ортасынан күйі модельденуші обьект күйі
сияқты бастапқы
шарттардың ӛзгеруіне сәйкес орнықты модельдер бӛлінеді.
Модельденуші обьектіге түрлі кездейсоқ әсерлердің ықпалын ескеріп, обьект күйінің
ықтимал
(
стохастикалық, индетерминациялық
) моделін құру қажет. Ықтимал
модельдің сандық бағасын
ықтималдық теориясы мен математикалық статистика негізінде алуға болады.
Индетерминациялық модельдер орта мен (математикалық күтім), орта мәннің орташа ауытқуы
(дисперсия) сияқты кӛрсеткіштермен сипатталады.
Достарыңызбен бөлісу: