Оқу–әдістемелік құралы Түркістан, 2023 ддд 999. 99 ддд 99. 99 Д 99 Рецензенттер
жүктеу/скачать 0,95 Mb.
|
Жалпы Психопатолгия 1888
- Бұл бет үшін навигация:
- Бейнелі ойлау
- Абстрактілі-логикалық (абстрактілі) ойлау
| Визуальды-әрекетті - адамның практикалық іс-әрекетіне тікелей енгізілген заттар мен құбылыстардың байланысы мен қатынасының көрінісі. Ол практикалық іс-әрекет процесінде тікелей туындайтын мәселелерді шешу және объектілерді манипуляциялау кезінде қолданылады, көбінесе сынақ пен қателік арқылы сипатталады.
Бейнелі ойлау - бұрын оның қызметіне енгізілген заттар мен құбылыстардың жадындағы бейнелер арқылы байланыстар мен қатынастардың көрінісі. Көрнекі бейнелермен бірге оқыту мен тәрбиелеу кезінде алынған білім де қолданылады, бірақ айтарлықтай аз дәрежеде. Абстрактілі-логикалық (абстрактілі) ойлау - операция арқылы байланыстар мен қатынастардың көрінісінің ұғымдары. Мұнда мұндай құбылыстар, заңдылықтар, себеп-салдарлық байланыстар ашылмайды сезімтал, көрнекі-тиімді және бейнелі таным. Дәл осы ойлау түрі табиғат пен қоғамның дамуының жалпы заңдылықтарын анықтауға мүмкіндік береді. Сондықтан оны теориялық деп те атайды. Жоғарыда айтылғандар сөйлеу формасы болып табылатын ойлаудың мазмұнды жағын сипаттайды. Ойлаудың көрінісі ретінде оның логикасы, дәлелі, грамматикалық құрылымы, қарқыны, фокусы, икемділігі мен ұтқырлығы, үнемділігі, кеңдігі, тереңдігі, сыншылдығы, тәуелсіздігі, қызығушылығы, тапқырлығы, өзіндік ерекшелігі, өнімділігі бар. Логикалық - логика заңдарына сәйкес, ақылға қонымды, дәйекті, құбылыстар мен заттар арасындағы ішкі заңдылықты көрсете отырып, қорытынды жасай білу. Дәлелдеу – бұл сіздің пікіріңізді немесе шешіміңізді дәйекті түрде негіздеу мүмкіндігі. Грамматикалық құрылыс - сөйлеудің тиісті тілдің филология заңдарына сәйкестігі. Сөйлеу қарқыны уақыт бірлігінде пайда болатын ассоциациялар санымен анықталатын ойлау процесінің жылдамдығы. Мақсатты әрекет – белгілі бір уақыт ішінде ойлау процесінің белгілі бір тапсырмаға бағынуын сақтау. Икемділік пен ұтқырлық – егер олар өзгерген жағдайды немесе жағдайларды қанағаттандыруды тоқтатып, жаңаларын тапса, бұрын қабылданған шешімдерден тез бас тарту мүмкіндігі. Үнемділік - белгілі бір ақыл-ой тапсырмасын ассоциациялардың ең аз санының көмегімен орындау. Ендік-бұл көкжиек, ойлау процесінде әртүрлі фактілер мен білімдердің шеңберін қолдана білу және оларға маңызды және жаңа нәрселерді енгізу мүмкіндігі. Тереңдігі-құбылыстардың мәнін түсіну, олардың себептерін іздеу, бетіндегі фактілерді анықтаумен шектелмей, байқалатын құбылыстарға баға беру мүмкіндігі. Сыни-өз ойының нәтижелерін барабар бағалау мүмкіндігі қызметі. Тәуелсіздік – өз бетінше қабілет – шешуді талап ететін мәселені белгілеу және басқалардың пікіріне қарамастан, оған жауап табу оңай. Тәуелсіз ақыл сәйкестікке жат. Қызығушылық-байқалған құбылыстар мен фактілердің негізгі себептерін анықтауға, оларды жан-жақты зерттеуге деген ұмтылыс. Қызығушылық-бұл адамның өмірде кездесетін жаңа нәрселерді білуге деген ұмтылысы. Тапқырлық-ақыл-ой мәселесін шешудің жолын тез таба білу. Тапқырлық-бұл басқа семантикалық байланыстардан жасырылған күтпеген, шаблондық емес тұжырымдар жасау мүмкіндігі. Ақыл - ойдың тереңдігі, икемділігі, жылдамдығы және т.б. сияқты қасиеттері тапқырлықта көрінеді. Өзіндік ерекшелігі-оның барлық көріністеріне із қалдыратын ойлау процесінің жеке сапасы-бұл шаблондық емес жолмен дұрыс қорытындыға келу мүмкіндігі. Өнімділік-бұл объективті әлемнің маңызды аспектілері мен оның өзара байланыстарының барабар көрінісі болатын ақыл-ой әрекетінің қорытынды қасиеті. Ойлау - адамның танымдық белсенділігін қамтамасыз ететін психикалық процестердің жиынтығы болып табылатын интеллекттің негізгі құрамдас бөлігі. Интеллектті қалыпты және патологияда бағалау үшін схема қабылданады, оған мыналар кіреді: интеллекттің алғышарттары, сөздің тар мағынасындағы интеллект және"психикалық түгендеу". Алғышарттарға жеке психикалық процестер жатады: есте сақтау, зейін, психикалық өнімділік, адамның психикалық өмірінің жұмыс істеу қарқыны, сөйлеу қабілеті және т.б. Шын мәнінде, интеллект (ақыл) логикалық ойлау қабілеттерінің шексіз ауқымынан тұрады. "Психикалық түгендеу" деп жеке тәжірибе процесінде алынған білім жиынтығы түсіндіріледі. Ойлау патологиясының белгілері әртүрлі және (кесте 10) көрсетілген. жүктеу/скачать 0,95 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|