Оқу–әдістемелік құралы Түркістан, 2023 ддд 999. 99 ддд 99. 99 Д 99 Рецензенттер



бет39/82
Дата02.10.2023
өлшемі0,95 Mb.
#183329
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   82
Байланысты:
Жалпы Психопатолгия 1888

Обсессивті күмән – бұл өз әрекеттерінің дұрыстығы мен толықтығына деген сенімсіздігі бар обсессивті ойлар. Науқастар үнемі өздерін тексеруге тырысады, сонымен бірге аздап тынышталады. Опция-амблинойя – шешім қабылдаудағы патологиялық қиындық.
Дерексіз обсессивті ойлар – мазмұны алаңдататын обсессиялардың бір түрі. Әдетте екі нұсқа бар: арифмомания - сандарды интрузивті психикалық манипуляциялау және "психикалық сағыз" - алаңдататын тақырыптар бойынша стерильді, әлсірететін даналық.
Қарама - қарсы ойлар – мазмұны адамның дүниетанымы мен моральдық-этикалық принциптеріне қайшы келетін аффективті бай ойлар.
Бұл жағдайда науқас тек обсессивтіліктен ғана емес, сонымен бірге оның мазмұнынан да зардап шегеді. Қарама-қарсы ойлар дөрекі (ұрысу) және күпірлік түрінде кездеседі, олардың мазмұны науқастың шынайы көзқарасын білдірмейді, бірақ түбегейлі қарама-қарсы (мысалы, жақын адамға өлім тілегі).
Обсессивті естеліктер – бұл өз өміріндегі бейтарап немесе ұят оқиға туралы еңсерілмейтін, қажетсіз және маңызды емес естеліктер. Әдетте, олар ұят пен өкіну сезімімен бірге жүреді.
Аффективті бұзылулармен (фобиялар) біріктірілген обсессиялар. Бұл негізгі қорқынышпен үйлесетін обсессивті ойлар. Эмоционалды бұзылулардың осы симптомының құрылымындағы үлкен үлес салмағына қарамастан, фобиялар дәстүрлі түрде рационалды таным патологиясын зерттеуде қарастырылады. Мазмұны бойынша фобиялар төрт санатқа бөлінеді.
Нозофобия – ауыр зардаптары бар аурудың обсессивті қорқынышы. Клиникалық тәжірибеде көбінесе кездеседі: кардиофобия-жүрек ауруынан қорқу; канцерофобия - қатерлі ісікке шалдығудан қорқу; алиенофобия - есінен танып қалудан қорқу; мисофобия - ластанудан қорқу және жұқпалы ауру нәтижесі ретінде; лиссофобия - құтырудан қорқу; сифилофобия - жыныстық жолмен берілетін аурудан қорқу; фтизиофобия-туберкулезден қорқу; гематофобия - қан кету пайда болады деп қорқу; онанофобия - мастурбацияның әсерінен қорқу; вертигофобия - есінен танып қалудан қорқу;
акарофобия-қышыма ауруынан қорқу; ангинофобия - стенокардия шабуылынан қорқу; гельминтофобия - құрттарды жұқтырудан қорқу. Кеңістіктен, сондай-ақ ондағы процестер мен құбылыстардан қорқу. Бұл кіші топтағы ең көп таралған фобиялар: агорафобия – ашық кеңістіктерден, жылқылардан, кең көшелерден қорқу; клаустрофобия - жабық үй - жайлардан қорқу, кенофобия - бос үй-жайлардан қорқу; астропофобия - найзағайдан қорқу; гипсофобия - көтерілуден және биіктікте болудан қорқу; гелиофобия - күн сәулесінен қорқу; пирофобия - жалыннан, өрттен қорқу; акрофобия-биіктіктен қорқу, балконда, шатырда және т. б., бас айналумен бірге жүреді; амаксофобия-доңғалақтан қорқу көліктен қорқу; анемофобия - дауылдан қорқу; базофобия-жүруден қорқу; батофобия-тереңдіктен қорқу; бронтофобия-найзағайдан қорқу; гефирофобия - көпірде жүруден қорқу. Әлеуметтік фобия – мазмұны тұлғааралық қатынастардың әртүрлі аспектілері болып табылатын қорқыныш: лалофобия-аудиторияда сөйлеуден қорқу; вомитофобия-адамдардың қатысуымен құсу қозғалыстарынан қорқу; антропофобия-адамдармен, әсіресе бөгде адамдармен қарым-қатынастан қорқу; монофобия (аутофобия) - жалғыздықтан қорқу; мифофобия - өтірік айтудан қорқу, еріксіз өтірік айту; ситофобия-тұншығып қалудан қорқу бөгде адамдардың қатысуымен тамақтану кезінде; гидрозофобия-терлеуден қорқу немесе жағымсыз иістің көзі болу және суық тию; эрейтофобия-қызарудан қорқу, қоғамда ұялу; гинекофобия-әйелдермен қарым-қатынастан қорқу; андрофобия-әйелдердегі жыныстық қатынастан қорқу; миксефобия - жақын қарым-қатынаста дәрменсіз болудан қорқу; коитофобия - жыныстық қатынастан қорқу; урофобия - оны жүзеге асыруға кедергі келтіретін жағдайларда зәр шығаруға деген талпыныстың қорқынышы; акнефобия - бет терісінде безеулердің пайда болуынан қорқу, оны қызықтырады. басқалардың назары; аутомизофобия-жағымсыз иістің (тер, нәжіс, ішек газдары және т. б.) көзі болудан қорқу, бұл басқа адамдармен қарым-қатынасты қиындатуы мүмкін; гамартофобия-лайықсыз әрекет жасаудан қорқу; гаптофобия - айналасындағыларға қол тигізуден қорқу; петтофобия -
қоғамнан қорқу; гарпаксофобия-тоналудан қорқу; гедонофобия-ләззат алудан қорқу; геронтофобия-қарт адаммен, қарт адаммен кездесуден қорқу; некрофобия-мәйіттерден қорқу; бромидрофобия - айналасындағылар науқастың денесінің иісін сезеді деп қорқу.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   82




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет