Сұлтанмаõмұт торайғыров
СұЛтАнмАÕмұт тоРАÉғыРов
(1893–1920)
Сұлтанмахмұт Торайғыров 1893 жылы қазіргі
Солтүстік Қазақстан облысында кедей шаруа ның
үйінде туған. Бел гілі ақын, ағартушы. Бір жасын-
да анасы қайтыс болады. Әкесі Шоқпыт (Әбубәкір)
кедей болса да, әрі балажан, көзі ашық, көңілі
сергек, бірбеткей, өжет, ақпейіл, жомарт адам еді.
Ол Сұлтанмахмұтты тәрбиелеп өсіруге бар күшін
салады.
Сұлтанмахмұт 1912 жылға дейін ауылда өседі. Әкесінен,
ауылдағы молдалардан сабақ алып, хат танып, көзін ашады.
1912 жылы Троицк қаласына барып оқи бастайды. Дәл осы кезден
әдебиетпен айналысуы, өлең жазуы басталады.
1915 жылы ол Семей қаласына барады, оқуға түспек бо-
лады. Бірақ оқуға түсе алмайды. Бір жағынан, жасы, білімі
келмейді. Екінші жағынан, қаржысы тапшы болады. Сондықтан
1915–1916 жылдары Çайсан жақта бала оқытады. 1916 жылдың
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17
мая
2019
года
№
217
54
қысында Сұлтанмахмұт Томскіге барып оқуға түседі. Бірақ
сырқаттанғандықтан, оқи алмайды. 1917 жылы Семей қаласына
қайта оралады.
Ол өмірінің соңғы жылдарында өзінің «Айтыс», «Адасқан
өмір», «Кедей» сынды поýмалары мен өлеңдерін жазып қалдырды.
Сұлтанмахмұттың артында қалдырған мәңгі өлмес жарқын, бай
әдеби мұрасын біз бүгінгі күні барынша қадірлеуіміз керек.
Бейсенбай Êенжебаев
?
1-тапсырма. Сұлтанмахмұт Торайғыров кім? Ол қайда білім алды?
3-тапсырма. «Алаш ұраны» шығар масынан алынған үзіндіні мәнерлеп,
жатқа айтып беріңдер.
2-тапсырма. С. Торайғыровтың қандай шығар маларын біле-
сіңдер? Мұғалім берген ақпарат көмегімен өз түсінгендеріңді
кестеге түсіріп, айтыңдар.
Алаш туы астында,
Біз – алаштың баласы.
Күніміз туып көгерді,
Сарыарқаның даласы...
Жасасын, алаш, жасасын!
...Алаш туы астында,
Күн сөнгенше сөнбейміз,
Енді ешкімнің алашты,
Қорлығына бермейміз!
Адамдықтың жолына,
Бастаған ерлер соңында,
Басқаға көңіл бөлмейміз.
..Бұл заманға жеттік біз,
Жасасын, алаш, өлмейміз!
Жасасын, алаш, жасасын!
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17
мая
2019
года
№
217
|