Оқулық Алматы : «Нұр пресс»

 
Бабаев
 
С
.
Б
., 
Оңалбек
 
Ж
.
К
.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ЖАЛПЫ
 
ПЕДАГОГИКА
 
 
Оқулық
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Алматы
 
2005
 

ББК
 74.00 
Б
 12
Пікір
 
жазғандар
: 
Ералин
 
Қ
.
– 
профессор
, 
педагогика
ғылымдарының
докторы
. 
Сманов
 
І
.
– 
профессор
, 
педагогика
ғылымдарының
докторы
. 
Жауапты
 
редактор
: 
Беркімбаев
 
К
.
М
.
– 
профессор
, 
педагогика
ғылымдарының
кандидаты
Бабаев
 
С
.
Б
., 
Оңалбек
 
Ж
.
К
.
Б
 12 
 
Жалпы
 
педагогика
:
Оқулық
– 
Алматы
: «
Нұр
-
пресс
», 2005 –
228 
бет
. 
ISBN 9965-620-48-2
Оқулық
жоғары
оқу
орындарының
«
Педагогика
» 
пəні
бойынша
мемлекеттік
оқу
стандартына
сай
жазылып
, «
Педагогика
жəне
психология
» 
мамандығын
игеруші
студенттерге
арналады
. 
Бұл
еңбектің
ерекшелігі
– 
педагогика
курсының
мазмұны
ықшамдалып
, 
жалпыланған
күйде
ғылым
əдіснамасы
тұрғысынан
берілді
; 
аксеологиялық
теория
, 
инновациялық
бағыт
-
бағдарлар
мен
оқу
технологиялары
жөніндегі
білімдік
мəліметтер
алғаш
енгізіліп
отыр
. 
Көп
көңіл
тұлғалық
тəлім
-
тəрбие
мəселелеріне
бөлінді
. «
Қысқа
да
нұсқа
оқу
технологиясы
» 
айдарымен
ұсынылған
бұл
оқулық
жаңадан
еніп
жатқан
кредиттік
оқу
жүйесінде
өз
тиімділігімен
көрінеріне
сенеміз
. 
 
 
 
 
 
ББК
 74.00 
 
Б
 
4303000000 
00(05)-05 
 
 
© 
Бабаев
С
.
Б
., 2005. 
© 
Оңалбек
Ж
.
К
.., 2005. 
ISBN 
9965-620-48-2
© «
Нұр
-
пресс
», 2005. 
 

Алғы
 
сөз
 
«
Жақсы
 
мұғалім
 
мектепке
 
жан
 
кіргізеді
». 
А
.
Байтұрсынұлы
 
Сіз
 
өте
 
қиын
, 
бірақ
 
маңызды
, 
жауапты
 
жəне
 
қызықты
 
кəсіпті
 
таңдағансыз
. 
Оқуыңызды
 
аяқтағаннан
 
соң
 
сіздің
 
қолыңызға
 
ата
-
аналар
 
өзінің
 
ең
 
ардақтыларын
 – 
перзенттерін
 
тапсырып
, 
оларды
 
қайырымды
 
жəне
 
ақылды
 
адам
 
етіп
 
өсіріп
 
шығарады
 
деп
, 
сізге
 
сенім
 
білдіреді
. 
Педагог
 
ретінде
 
сіз
 
жай
, c
онымен
 
бірге
 
ғажайып
 
іс
 
жасайсыз
: 
кешегі
 
ұстағаны
 
қолынан
 
түскен
, 
аттаса
 
сүрінген
, 
ебедейсіз
, 
сенімі
 
жоқ
 
сəбиден
 
келелі
 
тұлға
 
қалыптастырасыз
. 
əлбетте
, 
бұл
 
жұмысты
 
іске
 
асыру
 
үшін
 
сіз
 
нені
, 
қалай
 
жəне
 
қашан
 
орындау
 
қажеттігін
 
білуіңіз
 
міндетті
. 
Қазіргі
 
заман
 
мектебі
 
жоғары
 
деңгейде
 
маманданған
 
кəсіпқой
 
мұғалімді
 
күтуде
. 
Бүкіл
 
əлем
 
бұл
 
күнде
 
тəлім
-
тəрбие
 
қызметіне
 
ең
 
білгір
, 
ең
 
талантты
, 
өте
 
жауапкерлі
 
педагог
-
мамандарды
 
қатыстыру
 
қажеттігін
 
мойындап
 
отыр
. 
Себебі
 
адам
 
тағдырында
 
мектептік
кезеңі
 
аса
 
маңызды
. 
Балалардың
 
өмірлік
 
бастауында
 
жетесіз
 
педагог
 
тұрса
, 
одан
 
келер
 
шығынды
 
өлшеп
 
болмайды
. 
Егер
 
бала
-
бақша
 
тəрбиешісі
, 
мектеп
 
мұғалімі
 
қателесіп
, 
балаға
 
қажетті
 
назар
 
аудармаса
, 
онда
 
бұдан
 
келер
 
кемшілікті
 
ересек
 
дəуірде
 
түзеу
 
оңай
 
емес
.
Студенттік
 
қабырғаның
 
өзінде
 
болашақ
 
педагог
 
оқушы
 
мен
 
мұғалімнің
 
қарым
-
қатынасын
, 
олардың
 
бірлікті
 
еңбегінің
 
мектептегі
 
басты
 
құндылықтар
 
екенін
 
түсініп
, 
оны
 
есінде
 
мықты
 
сақтауы
 
қажет
. 
Бала
 
тəрбиенің
 
құралы
 
емес
, 
мақсаты
, 
сондықтан
 
баланы
 
мектепке
 
икемдестірмей
, 
керісінше
, 
мектеп
, 
мұғалімдер
 
бала
 
табиғатын
 
өзгеріске
 
түсіру
 
ықпалын
 
жасамай
 
тұрып
, 
оны
 
өз
 
мүмкіндігінше
 
даму
 
деңгейіне
 
жеткізу
 
үшін
 
оқушы
 
болмысына
 
икемдесуі
 
тиіс
.
Өз
ісіңіздің
шебері
болуы
үшін
сіз
педагогиканы
білуіңіз
, 
кəсіби
ой
толғастыруға
үйренуіңіз
, 
содан
кейін
іс
-
əрекет
жасауыңыз
қажет
. 
Педагогика
оқу
тəрбие
қызметінің
жағдайлары
мен
нəтижелері
арасындағы
жалпы
тəуелділік
байланыстарды
ашып
береді
. 
Ол
оқу
мен
тəрбиенің
көзделген
нəтижесі
қалай
орындалатынын
, 
неліктен
анау
не
мынау
проблемалардың
туындайтынын
көрсете
отырып
, 
күнделікті
кезігетін
қиыншылықтарды
жеңудің
жолдарын
көрсетеді
. 

Педагогика
– 
күрделі
ғылым
. 
Басқа
ғылымдар
сияқты
ол
нақты
жағдайлар
жəне
ережелерді
өрнектеумен
шұғылданбайды
. 
Бұл
ғылым
педагогикалық
қатынастардағы
басты
құбылыстарды
айқындап
, 
педагогикалық
процесс
себептері
мен
салдарын
нақтылайды
. 
Шəкірттің
көп
түрлі
өмірлік
жағдайларын
ол
жалпыланған
түсініктерге
, 
теориялық
тұжырымдарға
келтіреді
. 
Ғылыми
топшылаулар
артында
тұрған
мектеп
өмірі
шындығын
кейде
байқай
бермейміз
. 
Дегенмен
, 
педагогиканың
бір
ғана
жалпы
қорытындысы
мыңдаған
нақты
ситуацияларды
түсіндірудің
көзіне
айналады
. 
Теорияны
жақсы
меңгерген
маман
орасан
көп
санды
нақты
деректер
мен
мысалдарды
жаттап
, 
есінде
сақтаудан
құтылады
. 
Ал
, 
қабылдаған
теориясын
тəрбиеге
байланысты
болып
жатқан
оқиғалардың
бəрін
байыппен
түсіндіруге
қолданады
. 
Сіздің
оқу
жылдарыңыз
педагогика
дамуындағы
күрделі
де
қайшылықты
кезеңге
тура
келіп
тұр
. 
Педагогикалық
екі
бағыт
текетіресі
, 
яғни
əміршіл
-
əкімшіл
жəне
гуманистік
оқу
-
тəрбие
бағыттарының
тайталасы
белең
алуда
. 
Бірінші
бағыт
мұғалім
үстемдігіне
негізделген
, 
ал
екіншісі
- 
мұғалім
мен
оқушыны
педагогикалық
процестің
тең
құқықты
қатынасшылары
ретінде
таниды
. 
Əміршіл
-
əкімшіл
педагогиканың
тамырлары
қаншама
тереңге
бойлағанымен
, 
əлемдік
педагогика
гуманистік
тəрбие
бағытын
қалап
алды
. 
Қолыңыздағы
қазақ
тілінде
алғашқы
жарық
көрген
дəрісбаяндар
тобында
бұл
бағыт
оқу
-
тəрбие
процесінің
барша
кезеңдеріндегі
мұғалім
мен
оқушылар
арасындағы
жаңа
қатынастар
, 
олар
арасындағы
түсіністіктер
мен
бірлікті
қызметке
байланысты
толық
сипатталған
. 
Оқу
құралы
өте
ықшамды
құрастырылған
. 
Оның
беттерінен
Сіз
оқу
тəрбие
процесінің
мəнін
, 
мазмұнын
, 
ұйымдасу
жəйттерін
түсінуге
қажет
болған
негізгі
педагогикалық
тұжырымдарды
игересіз
. 
əр
тақырып
бөлімдері
бойынша
өзіндік
тексеріске
арналған
сұрақтар
, 
тапсырмалар
берілген
. 
Білімдер
қоры
қосымша
кітапта
плакаттар
,
таблица
, 
схемалармен
жабдықталған
. 
Олар
басты
түсініктер
мен
терминдерді
саналы
жаңғыртуға
, 
негізгі
тұжырымдар
мен
өткен
материалдардың
құрылымдарын
жылдам
еске
түсіру
үшін
, 
күрделі
байланыстарды
түсініп
, 
оларды
жүйелестіру
жəне
бекітуге
жəрдем
береді
. 
Таныс
болыңыз
.
Оқуыңыз
жемісті
болсын
! 
Авторлар
.