-сызба. Пайданы бөлудің қағидаты

Рентабельділік экономиканың базалық категорияларының бірі бо-лып табылады.

1. 
   капитал рентабельділігі пайданың капиталға, яғни баланс активеріне қатынасы ретінде есептеледі;
   

2. 
   шығындар рентабельділігі пайданың сатылған өнімнің өзіндік құнына қатынасы ретінде;
   

3. 
   сату рентабельділігі пайданың өнімді өткізуден түскен түсіміне қатынасы ретінде;
   

4. 
   өнім өлшемінің рентабельділігі өнім пайданың өлшем бірлігінің оның өзіндік құнының өлшем бірлігіне қатынасы ретінде анықталады.
   

Рентабельділік коэффициенттері кəсіпорынның қызметін жалпы-лама түрде сипаттайды.

Сату рентабельдігі (ROS) =Таза пайда/түсім

Рентабельділік сатылған өнімнен түскен əрбір теңгедегі пайданың үлесін көрсетеді.

65

Таза пайданың жалпы активтер көлеміне қатынасы салықтар мен пайыздар төленгеннен кейінгі активтердің рентабельділігін көрсетеді.

Активтердің пайда табу қабілеттілігі=Таза пайда/ Активер

Капитал мультипликаторы=Активтер/Меншікті капитал

Меншікті капиталдың рентабельділігі= Таза пайда/Меншікті ка-питал

Меншікті капиталдың рентабельділігі корпорацияның қызмет етуі кезіндегі капитал қайтарымның мөлшерін немесе капиталды пайдаланудың тиімділігін көрсетеді.

МК(ROE) рентабельділігі=Таза пайда/МК

Меншікті капиталдың рентабельділігі корпорация қызметін іске асырудағы капитал қайтарымдылығының мөлшерін көрсетеді. Басқа сөзбен айтқанда, капиталды пайдаланудың тиімділігімен түсіндіріледі.