124
5.1-кесте.
Мемлекеттік шығыстар мен кірістердің негізгі катего-
риялары
1
Мемлекеттік шығыстар
Мемлекеттік кірістер
1.
Мемлекеттік
тұтыну
2. Мемлекеттік
инвестициялар
3.
Трансферттер
мен субсидиялар
4. Мемлекеттік
қарызды жабу
А) Мемлекеттік
қызметкерлерге
жалақы
төлеу
(Y
g
H
)
Ə) Тауарлар мен
қызметтерді
мемлекеттік
сатып алу (С
G
)
(I
G
)
А) Үй шар-
уашы лықтарына
трансферттер
(Тr
H
) Ə) Бизнес-
ке субсидиялар
беру (Tr
B
)
(rD
G
)
5. Мемлекеттік
секторда
жасалған
игіліктерді сату
(факторлық
табыс)
6. Салықтар
7. Мемлекеттік
қарызды жасау
(Y
G
)
А) Тікелей
салықтар (Т
х
dir
).
Ə)
жанама
салықтар (Т
х
ind
)
(D
G
)
1
Селищев А. С. Макроэкономика. 3 - е изд. - Спб.: Питер, 2005. Глава 4.
1. Егер мемлекеттік бюджеттің шығыстары оның кірістері-
не тең болса, онда
баланстанған мемлекеттік бюджет
орын
алады.
2. Егер мемлекеттік бюджеттің
шығыстары оның кірістері -
нен асып кетсе, онда
бюджет тапшылығы
орын алады.
3. Егер мемлекеттік бюджеттің кірістері оның шығыстары-
нан асып кетсе, онда сəйкесінше,
бюджет артықшылығы
орын
алады.
Қазіргі уақытта, əлемнің көптеген
елдері өз бюджеттерін
тапшылықпен орындап отырады. Соның ішінде, Қазақстанның
республикалық бюджетінің қазіргі күйі жəне оның тапшылығы
туралы да атап өтуге болады (5.2-кесте).