Оқулық Алматы, 012 Əож 528(075. 8) Кбж 26. 12я73 т 53



Pdf көрінісі
бет285/439
Дата08.02.2022
өлшемі11,51 Mb.
#124614
түріОқулық
1   ...   281   282   283   284   285   286   287   288   ...   439
Байланысты:
tokpanov-kartografia

9.3 сурет.
 
Жер бедерінің горионтальдармен кескінделуі. а- жер бетінде; 
ə- жазықтықта
Картаның масштабы кішірейген сайын горизонталь аралық 
қима биіктіктің мəні артады. Мысалы, 1:25000 масштабты карта-
да горизонтальдар 5 метрден кейін жүргізілсе, 1:50 000 масштаб-
ты картада 10 метрден кейін жүргізіледі.
Жер бедері топографиялық картада горизонтальдар арқылы 
кескіндеудің мəнін жоғарыда көрсетілген суретке талдау жасау
арқылы ашуға болады. Ұсынылып отырған үлгідегі төбе бір-
біріне бағыттас үш көлденең жазықтыққа бөлінген (1,2,3) бірінші 
көлденең жазықтық жердің беткі деңгейіне сай келетіндіктен 
0
=
h
м. Екінші жазықтықтікі 
10
h
=
м. Үшінші жазықтықтікі 
20
h
=
м.Үш жазықтықта бір-бірімен бірдей қашықтықта 
жүргізілгендіктен олардың қима биіктігі 
10
h
=
м тең. Жер бетін
жазықтыққа көшіргенде, қима биіктіктері бірдей тұйықталған 
қисық түзіледі.
Бірінші жазықтықты қосатын қисық сызықтың биіктігі ноль 
метрге, үлгідегі екінші жазықтықты қосатын сызықтың биіктігі 
10 метрге, үшінші жазықты қосатын қисық сызық 10 метрге тең 
болады [13.1-кесте].


334
Қисық сызықтармен (горизонтальдармен) кескіндеу арқылы 
алынған проекция төбенің жазықтықтағы кескіні болып табылады.
Жер бедерінің дөңес (тау, төбе, жота, белес) жəне иілінген
ойлы (қазан шұңқыр, жылға, ойпаң, сай, мойнақ) пішіндерін бір-
бірінен ажыратып, бағытын жылдам табу үшін горизонтальдарға 
беткейдің еңістігінің сырғу бағытын көрсететін қисық сызық 
бергштрих
пен белгіленді [9.1-кесте].
9.1-кесте



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   281   282   283   284   285   286   287   288   ...   439




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет