-сурет.  Анкерлік  болттарды орнататын  кондуктор 141-сурет

251
оларды құдық деп аталатын қуыс қалдыра отырып бетондайды. 
Бұл құдықтар, бағананы орнатқанда, оны еңкейте қозғап, бағыт-
тап, керекті бағытта колоннаны орналастыруға мүмкіндік туғы-
зады. Бағананы тексеріп, түзеткеннен кейін құдыққа бетон құйып 
колонна табанын қоса бекітеді.
Анкерлік болттарды орнатып болған соң, орындалған жұмыс-
тың екі рет тəсімін жасайды: орнатуға дейін жəне орнатып 
болғаннан кейін. Тəсімде болттардың жобалық шамадан план-
дық жəне биіктік ауытқулары көрсетіледі. Тəсімге болттардың 
жəне бағана астындағы бетонның жоғары жақтарының биіктік 
шамалары жазылған кесте беріледі.
Бағананы орнату план бойынша жоғары дəлдікте өтетіндік тен 
(±5 
мм)
, осьтерді шығаруда аспапты центрлеу жəне редуция қате-
лері нөлге жақын болуы керек. Фундаментті орнатудағы тексеріс, 
яғни орындалған жұмыстың тəсімі 141-суретте көрсетілген.
Құрама бағаналар астына құрама фундаментті салу (қа-
далау)
. Іс жүзінде болат бағаналарды, құрама темірбетон ба ға-
на 
лармен ауыстырады. Құрама бағаналарды орнататын құрама 
фундаметтерді қадалауды тұғырға бекітілген ұзынабойлық жəне 
көлденең құрылыс осьтер арасына сым тартудан бастайды. 
Осьтердің қиылысқан тұсын тіктеуіш арқылы шұңқырдың 
табанына түсіреді де, фундамент үшбұрышының орындарын қа-
зық тармен белгілейді. Қазықтардың орнына фундамент жастық-
шас ының типтік өлшемдері бойынша дайындалған шаблондар-
ды пайдал ануға болады. Шаблонның центрін бағана осьтерінің 
қиылысу нүктесімен дəл келтіре орналастырады. Блокты қаламай 
тұрып, жер бетін тегістеп құмды немесе бетондап жобалық биіктік 
деңгейіне келтіреді. Кранмен жеткізілген фундаменттік блокты 
0,2 – 0,3 
м
биіктікте қалайтын жерге жақындатып, жобалық 
орнына дəл орнатуға тырысады. Осьтері бойынша дəл орнатуды 
кран құрсауынан босатқаннан соң қолдай атқарады.
Құрама фундаменттің ең көп тараған түрі – 
стакан типтес 
(стаканного типа) блок
. Стаканның геометриялық өлшемдерін 
шаблон арқылы тексереді.
Бағананы орнатар алдында стаканның түбін нивелирлейді 
жəне стаканға құйылатын бетон-лайдың қалыңдығын анықтайды. 
Себебі бағана ұзындығы жобалық шамасынан ұзын немсе қысқа 
дайындалған болуы мүмкін. Сондықтан стакан түбінің биіктік 

252
шамасын 50-60 
мм
төмен алады. Бағананың башмагын жобалық 
биіктікке бетон-лайды стаканға реттеп құйып келтіреді.
Құрама темірбетон блоктардан дайындалған фундаменттер 
үшін келесі шектік шамалар қаралады:
Стаканды фундамент жəне блоктардың қадалау осьтерінен 
ауытқуы:
- жоғары қатар үшін ±10 
мм;
- төменгі қатар үшін ± 20 
мм.
Ғимарат фундамент стаканының ішкі өлшемдерінің ауытқуы 
(ұзындығы, ені):
- бірқабатты ғимарат үшін, ±20 
мм;
- көпқабатты ғимарат үшін, ±15 
мм.

жүктеу/скачать 2,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: