Оқулық Алматы, 2014 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»
Астықтың сабағында тұрып қалуының əсері
жүктеу/скачать 3,11 Mb. Pdf көрінісі
|
iztaev osimdik sharyashylygy (1) (1)
| 6.8. Астықтың сабағында тұрып қалуының əсері
Егер орақ кешеуілдеп, астық орылмай тұрып қалса, ол өз сабағында тұрып, құстың жəне тышқанның жемі болып, желдің, жауын-шашынның салдарынан масақтар бірімен-бірі қағысып, төгіліп кетеді. Бұл жағдайда ең алдымен əбден піскен ірі дəндер төгіледі. Қарабидай егер, күн жауа қалса, өз масағының ішінде тұрып-ақ өніп кетуі мүмкін. Осының сал- дарынан астықтың технологиялық сапасы төмендейді. Екіншіден, олардың түсімі азаяды. Ал егер қар астында қалса, улы заттар пай- да болады. Ол сыз жерде пайда болатын саңырауқұлақтан (Fusarium Sporotchiella billa) туады. Ондай астық қарайып кетеді. Зертханалық жағдайда оны хромотографиялық тəсілдермен анықтауға болады. Егер астық бөлектеп орылып дестеде жатса, онда масақтың ішіндегі дəн тіпті, көп өніп кетеді. Күн суыған сайын, онда тышқан жəне басқа зиянкес жəндіктер көп жиналып, астықты жей бастайды. Астықтың ылғалдығы ұлғайған сайын дəннің тыныс алуы жылдам- дайды да, оның құрғақ заттарының шығыны өседі, 1000 дəннің жəне 80 1 литр дəннің массалары тез кеми бастайды. Ылғалдылығы жоғары болғандықтан өне бастаған бидайдың сағызының шығымы төмендеп, сонымен бірге сапасы да төмендеп, осалдайды, нан пісіруге жарамай қалады. Өнген дəнде амилаза ферменттерінің белсенділік қасиеті жоғары сатыға көтеріліп, осының салдарынан крахмал бұзылып, оның саны азаяды, қанттың мөлшері өсе бастайды. 1967 жылы халықаралық астық бірлестігінің техникалық комитеті (стандарт МОХЗ №107) бидайдың өніп кеткен дəнін анықтау үшін Хаг- берг – Пертеннің «құлау саны» деп аталатын əдісін ойлап шығарды. Ол əдіс ұнның қою клейстерленген ботқасының жабысқақтығына негізделген. Қазір ол əдіс кеңінен пайдаланылады. жүктеу/скачать 3,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|