Иммунитет.
Ауырып жазылған шошқаларда екі жылға созылатын имму-
нитет түзіледі. Олардың қанындағы вирус бейтараптандыратын антиденелер-
дің титрі 1:60-тан 1:320-ға жетеді. Ондай мегежіндер торайларына сүтпен
антиденелер (A, G иммуноглобулиндерін) береді. Бірак олардың қорғау касие-
ті үзақ емес жэне торайдың енесінің бауырында болатын кезеңмен шек-теледі.
393
Қазіргі кезде белсенді иммундеу мақсатында әр елдерде вакциналар шыға-
рыла бастады.
Өлтірілген вакцинанын иммундік қасиеті төмендеу болып шықты. Сон-
дықтан көбінесе әлсіретілген тірі вакцинаиар пайдаланылады. Бұрынғы
КСРО-да ВГНКИ штаммынан торша өсінінде алынған кұрғақ вирус вакцина
қолданылды.
Емі.
Арнайы емдік дәрі-дәрмектер жоқ. Қосалқы бактериялық инфекция-
лардан қорғау үшін антибиотиктер, сульфаниламидтер, нитрофуран дәрмек-
тері пайдаланылады. Бірақ, апдын-апа бактериялардың оларға сезімталдығын
анықтау керек. Олармен қоса витаминді-минералді қоспалар, румизан береді.
Румизанның құрамы: 17 бөлігі жусанның, 17 бөлігі арша жемісінің тұнбасы,
17 бөлігі ақ қорғасынның, 35 бөлігі тұз қышқылынан тұрады, осыларды 100-
re дейін дистилденген сумен толықтырады. Осы қоспаны торайлар ішетін
суға 1:100 шамасында қосады.
Витаминді-минерапді қоспаның құрамы: 33% глюкоза 400 мл; 10% каль-
ций глюконаты 300 мл; 10% С витаминінің ерітіндісі 120 мл; 10% Ві2 вита-
минінін ерітіндісі 20 мл; 10%. К витамиңінің ерітіндісі 30 мл; йодисент 50 мл;
миафер 100 мл. Бұл қоспаны тері астына торайларға 3-10 мл, сақа шошқаларға
25 мл жібереді.
Н.М. Соболев (1978) емдеу мақсатында торайларға ауырып жазылған
шошқалардың қан сарысуын, не арнайы гипериммунді сарысуды пайдалану-
ды ұсынды.
Дауалау және күресу шаралары.
Сау шаруашылықтарда жалпы ветери-
нариялық қорғау, шектеу шараларын ережеге сай, уақытында жүргізу керек.
Ауру шыға қапған жағдайда шаруашылықты сау емес деп анықтап. онда
қатап түрде шектеу шараларын енгізеді. Ауру шыққан шошқа қораны бөлек-
теп, оған арнайы көлік жән® қызметкерлер бекітеді. Оларды ауыстыратын
(кем дегенде 2 дана) жұмыс киімімен, аяқ киімімен қамтамасыз етеді.
Барлық буаз мегежіндерді ВГНКИ штаммынан дайындалған құрғақ ви-
русвакцинамен иммундейді. Шошқапар тұрған клеткаларды, көлік, құрал-
саймандарды шектеу алынғанша күн-сайын күйдіргіш на-трийдің 3% немесе
жаңа сөндірілген эктің 20% тұнбасымен дезинфекция-лайды.
Егер ауру тек қана оқшау түрған бір секцияда ғана болса, оның эрі' қарай
таралуына жол бермеу үшін, секциядағы ауру және сау шошқапардың бар-
лығын кешендегі санитариялык , қасапханада немесе жақын орналасқан ет
комбинатында сояды. Ауру шыққан секцияны күйдіргіш натрийдін 4% ыстық
ерітіңдісімен зарарсыздандырып, тазалайды.
Өлексені өртейді не утилдейді.
Егерде ауру жэне ауру жөнінен күмэнді шошқаларды союға мүмкіндік
болмаған жағдайда, оларға симптоматикалық ем көрсетеді. Індеттен кейін бұл
топтағы аналық шошқаларды ; эрі қарай төл іалуға пайдаланбайды, семіртіп
етке өткізеді.
Шаруашылық вирустық гастроэнтеритпең соңғы ауырған шошқа өлгесін,
не айыққасын, не етке өткізгесін 21 күн өткеннен кейін, ітиісті ветсанитария-
394
лық шараларды жүргізгеннен кейін, індеттен ада деп есептелініп, шектеу
апынады.
Достарыңызбен бөлісу: |