Саяхатшылар мен зерттеушілер еңбектері

164
туындылар қалдырды. Солардың қатарында 
Т.У. Аткинсон, Г.Ю. Клапрот, 
Б. Залесский
, 
А.Э. Брем, И. Кастанье, Л.З. Ве рещагин, 
Т. Шевченко т.б. бар.
Ағылшын саяхатшысы, суретші Т.У. Ат-
кинсон (1799–1861) 1848–1852 жылдар ара-
лығында Қазақстанның бірқатар жерлерінде 
болып, тарихи-этнографиялық, география -
лық зерттеулер жүргізді. «Шығыс және Батыс 
Сі бірдегі зерттеулер», «Әмудария бойымен 
сая хат» атты еңбектерінде «Түнгі ауылға ша-
буыл», «Аттылы қырғыздардың (қазақтардың) 
ұрысы» атты суреттер жариялады. Ол сурет-
терде сол кездегі қазақтардың қару-жарағы (айбалта, 
найза) бейнеленген, киімі, тамағы, қысқы киіз үйі 
жай лы бірнеше этнографиялық гравюралар келтірілген. 
Неміс зоологы, саяхатшы А.Э. Брем (1829–1884) 
1877 жылғы Сібір мен Солтүстік-батыс Түркістанға 
саяхаты кезінде Семейде болған. Осы сапары жө нінде «Қырғыздардың 
(қазақтардың) тұрмысы мен отбасы», «Дала көшпенділері – малшылар»
атты еңбектерін жазды. Түрлі гравюралармен безендірілген бұл еңбектерде 
қазақ халқының тұрмысы, әдет-ғұрпы, қонақжайлылығы, ән мен музы-
каға ерекше дарындылығы, шешендік өнері жөнінде айтылады. Орыс 
кескіндемешісі В.В. Верещагин (1842–1904) «Лепсі алқабы», «Шу өзені 
бойындағы қазақ үйлері», «Алатауда», «Аңшы қазақ» суреттерінде қазақ 
халқының тұрмысын жан-жақты бейнеледі. Б. Залесскийдің «Қазақ да-
ласына саяхат» атты суретті альбомы 1865 жылы Парижде жарық көрді. 
Суретшінің туындыларында қазақтардың тұрмыс-салты, көне ескерткіш-
тері мен табиғат көрінісі ғажайып бейнеленген. 

жүктеу/скачать 7,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: