Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }



Pdf көрінісі
бет82/358
Дата12.09.2022
өлшемі28,32 Mb.
#149295
түріОқулық
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   358
Байланысты:
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ

N . peroneus p ro fu n d u s
әр у аң ы тта ар тер и яд ан м еди алды орна- 
ласңан.
A. dorsalis p ed is
б арм аң тард ы ң ң ы сқ а ж а зғы ш т а р ы асты н да доға 
тәрізд і а р тер и я (a. 
a rcu a ta )
береді. Одан ү стің гі табан сү й ектер і 
ж ән е ү стің гі барм аң ар тер и я л ар ы тар ай д ы .
3.8.3. Табан
Тері ң ал ы ң , н ы ғы зд ал ған .
Тері асты май ү л п асы ж аң сы д ам ы ған , ф иброзды т а л ш ы ң тар ар- 
ңы лы табан апоневрозы м ен қо сы л ған .
Табан апоневрозы өкш е төм пегі мен б аш п ай л ар арасы н қосы п 
түрады . А яң ү ш ы к ү м б езін ің ң ү р ы л у ы н д а ж ән е саң тал ы п түруы н- 
да үл к ен м аң ы зы бар. Табан сү й ек тер ін ің басы деңгей ін де, апонев- 
розды ң ү зы н а бойлы ж ән е көлд ен ең та л ш ы ң тар ы к о м и ссуралы ң
тесіктер ң үрай ды
(3.24 а, б, в с ур ет т ер ).
А поневроз асты н дағы к е ң іс т ік т е , бүлш ы ң еттер орн аласң ан 4 
ңүндаң бар. Тереңдегісінде сүйек ар ал ы ң б ү лш ы ң еттер ж атад ы . 
Қ ал ған үш еуі —б етк ей л ік тер , бір-бірінен е к і ү зы н а бойлы ң перде- 
лерм ен болінген:
--м е д и а л д ы апоневроз асты н дағы қ ү н д а қ т а
т. flexor h a llu cis bre­
vis, т. abd u cto r ha llu cis
ж эн е бас б ар м аң ты ң ү зы н б ү к к іш ін ің
сің ір і ж атад ы ;
— латералды қ ү н д аң та V б ар м ақ бү л ш ы ң еттер і (
m m . abductor,
flexor, opponens d ig iti g u in ti
) ж атад ы ;
— ортаңғы апоневроз асты л ы ң қ ү н д аң та, беткейден тереңге ңа- 
рай 
— т. flexor d ig ito ru m brevis, т. g u a d ra tu s p la n ta e , m. flexor
d ig ito ru m lo n g u s-тыц
сің ір і, ң үрт тәр ізд і б ү л ш ы қ еттер ж ән е 
т. a d d u c to r hallucis
орн аласады .
Л атералды ж эн е м еди алды ң ү н д ақ тар ш ек тел ген . О ртаңғы ңүн- 
даң ж іл ін ш ік т ің терең қ ү н д ағы м ен ү ш өзек ар ң ы л ы байланы сады :
— ортаңғы ң ү н д ақп ен табан өзегі тік е л ей байланы сты ;
— табан өзегі м едиалды тобы ң өзегіне отеді;
— тобың өзегі си р а қ ты ң ар ты н д ағы терең дегі ң үндаң п ен б а й л а ­
ны сады .
Табан өзегі тіл ер сек тің терең дегі ң аб аттар ы н д а о р н ал асқ ан .
Т аб ан өзегін ің қ а б ы р ғ а л а р ы :
— ң а п т а л д ар ы н ан -л а т е р ал д ы ж эн е м еди алды ш ан д ы р л ы перде- 
лермен;
— ж оғары дан — таб ан н ы ң ү зы н б айлам ы м ен;
— төменнен — табан н ы ң терең дегі ш ан д ы ры м ен .


Клиникалық анатомия
149
Ө зектің қү р ам ы :
1) табанны ң ш ар ш ы б ү л ш ы ң еті 
(т. g u a d ra tu s p la n ta e);
2) б аш п ай ларды ң ж ән е ү л к ен б аш п ай д ы ң ү зы н б ү к к іш т е р ін ің
сің ірлері;
3) табанны ң ң ан там ы р-н ерв ш о ғы р л ар ы .
Табанны ң ң ан там ы р л ар ы м еди алды ж эн е л атер ал д ы табан ар- 
тери ялары н ан (артңы ү л к ен ж іл ін ш ік а р т ер и я л а р ы н ы ң ж алғасы ) 
түрады. Олар аттас н ервтерім ен бірге ж ү р ед і (үлкен ж іл ін ш ік нер- 
вінің тарм аңтары ).
V табан сүйегі негізінде табан а р тер и я л а р ы табан доғасы н 
(arcus
p la n ta ris)
ң үрай ды . Д оғадан табан сү й ектер і мен табан а р т е р и я л а ­
ры басталады .
А яқ ү ш ы н ы ң үстім ен табан ар тер и я л ар ы ар асы н д а, ү ш тасу л ар
ж аңсы дам ы ған . С онды ңтан оларды б ай лау ң ау іп ті емес.
А яң ү ш ы н д а ф легм она ортаң ғы ү л п ал ы ң к ең істігін д е ж и і кезде- 
седі. Себебі, осы к е ң іс тік ү л п асы кө р ш іл ес ай м аң ү л п ал ар ы м ен
байланы сты :
1) латералды табан қ ан там ы р -н ер в ш оғы ры бойы м ен м еди алды
өсінді өзегі ар ң ы л ы си р аң ты ң тереңдегі ш ан д ы р л ы ң қүнда- 
ғы н а өтеді;
2) латералды табан ар тер и я сы н ы ң тереңдегі тар м ағы бойы м ен 
(I ж эн е II табан сү й ектер і ар асы н ан а я қ ү ш ы үстін дегі ар те­
р и я үш тасаты н ) а я ң ү ш ы н ы ң үстін дегі ф асц и я асты л ы ң ке- 
ң істікп ен ң ар ы м -ң аты н асы н а;
3) латералды табан ар тер и я сы н ы ң терең дегі тар м ағы бойы м ен 
(I ж эн е II табан сү й ектер і ар асы н ан а я ң ү ш ы үстіне өтіп, 
ондағы ар тер и ям ен үш тасаты н ) — а я ң ү ш ы ү стін д егі ф асц ия- 
асты лы ң к ең істік п ен байланы сады ;
4) ңүрт тәр ізд і бүлш ы ң еттер бойы м ен б а қ а й л ар а р а л ы қ кеңіс- 
тікп ен ж ән е б арм аң тар үстім ен байланы сады ;
5) ү л кен барм аң ты ң ү зы н б ү к к іш ін ің с ің ір і бойы м ен а я қ үш ы - 
ны ң қ ап тал д ар ы н ы ң ү л п ал ар ы м ен б айланы сады .
Осы байланы стар, табан н ы ң орталы ң қ ү н д ағы н ы ң ф легм она- 
сының таралу бағы ты н көрсетеді.
3.8.4. Б а қ а й л а р
Б аң ай л ар үстін дегі тері ж ү ң а , табан б етін де-ң алы ң , том п айған . 
Үстіндегі апоневрозда ж а зғы ш т а р с ің ір л е р ін ің л атер ал д ы болігі 
соңғы бун ақтард ы ң н егізін е, о р таң ғы б о л іктер і — о р таң ғы б ақай
негізіне бекиді. Үзын б ү к к іш сің ір і соңғы б ун аң тар н егізін е бе-


150
3 бөлім. Аяқтың клиникалық анатомиясы
кіген. Қ ы сң а б ү к к іш тер сің ір і о ртаң ғы бу н ақ тар н егізін е бекиді. 
Әр баңай б ү к к іш тер с ің ір і син ови алды ң ы нап пен ң о р ш ал ған . Бар- 
л ы қ баңай ларда б ү к к іш тер с ің ір ін ің син ови алды ң ы н ап тар ы , т а ­
бан сүйектері басы нда түй ы ң ая ң тал а д ы . Қ ан там ы р ж эн е нервтер 
б ақай л ар д ы ң үстінде ж эн е табан беттерінде өтеді. Табан бетіндегі 
там ы рлар ди ам етрі үстің гісін ен үл к ен д еу . А я ң ү ш ы ү стін ің м е­
диалды 3,5 барм аң тары — 
п. peroneus superficialis-
тен, ал л а т е р а л ­
ды 1,5 барм аң тарға — 
п. su ra lis-тен
тар ай д ы . Т абанда м еди алды
3,5 баңай ү ш ін
— п. p la n ta r is m edialis-
тен, ал л ат ер ал д ы 1,5 баңай 
үш ін — 
п. la tera lis
-тен нервтер келеді.
3.9 кесте. А яң ты ң ірі а р т е р и я л а р ы н ы ң н ы с а н а л ы қ орны
мен п р о ек ц и я л ьщ ан ато м и ясы
Артериялар
Нысанальщ орны мен проекциялың анатомиясы


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   358




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет