Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }
жүктеу/скачать 28,32 Mb. Pdf көрінісі
|
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ
| v
. cava inferior) д и аф р агм ад ан кеуде қуы - сы на өтетін тесіктен сәл төм ендеу ж ерде. Төм енгі ңуы с вена, оған бауы рды ң ү ш венасы қ ү я т ы н ж ерін- де ам п ула тәр ізд і кең ей ген . Б ү л ара о п ер ац и я к езін д е оң ай ж ар а- қ аттан ад ы . Б ау ы р д ы ң а р тқ ы бетіндегі бауы р вен ал ар ы ш ы ғаты н ж ер ін ж ән е оны ң төм енгі қуы с венасы м ен (к ав ал ьд ы ) ж а н а с қ ан ж ер ін —бауы рды ң е к ін ш і к а в а л ьд ы ң аң п асы деп атай д ы . Л и м ф а т а м ы р л а р ы . Үш топтан түрады : бауы рды ң ви сц ералд ы , ди аф рагм алды б етк ей л ік л и м ф а там ы р л ар ы ж ән е бауы р қ аб ы н ы ң ж ән е оны ң м аң ы ң ү р ы л ы м ы н ы ң л и м ф а там ы р л ар ы . Т әж ір и б ел ік түрғы дан ек і л и м ф а т и к а л ы қ тү й ін н ің орн аласуы м аң ы зд ы . Олар 12-елі іш ек т ің үстінде, бауы р-12-елі іш ек бай л ам д а орна- ласы п , бауы рды ң м е н ш ік ті ар тер и ясы н ж ән е ж а л п ы от өзегін ің дисталды бөлігін табуға н ы сан а болады . Н ервтенуі. Б ау ы р д ы кезбе нерв, оң ж а ң д и аф р агм алд ы нерв, ж ән е қүрсаң өрім ім ен бірге д и аф р агм а асты н д ағы о рім дер нервтен- діреді. Б ау ы р д ы ң алд ы н ғы өрім і —бауы р ар тер и ясы қ асы н д а, к іш і ш арбы м ай ж а п ы р а қ ш а л а р ы арасы нда; а р тқ ы өрім — қ а ң п а венасы мен ж ал п ы от өзегі арасы н д а о р н ал асқ ан . О лар өзара ү ш тасы п , ба уы р өрім ін қүрады . Б ауы рдан ты с н ер втік өрім болуы н білу м аң ы зд ы , себебі, қ а зір г і кезеңде созы лм алы геп ати тті х и р у р ги я л ы қ әдіспен емдегенде — ар- териолиз (ты рты ң тан босату) ж ән е ж а л п ы немесе м е н ш ік т і бауы р ар тер и ял ар ы н ы ң сы рты н д ен ер в ац и я л ау әд ісі қ о л д ан ы л ад ы . 10.3.8. Өт өзектері Оң ж а ң ж ән е сол ж а қ т а ғ ы б ө л ік тік өзектер бауы р қ а қ п а сы н д а қосы лы п , ж а л п ы бауы р өзегін ң ү р ай д ы . Б ау ы р іш ін д егі озектер ор наласуы қ а қ п а венасы мен бауы р ар тер и я с ы н ы ң т а р м аң т ар ы н ы ң орналасуы на үқсас. Осы үш ң ү р ы лы м (три ада) — ң аң п а венасы , ба уы р артери ясы ж ән е от өзегі ж а л п ы қ ы н а п т а о р н ал асқ ан . Б ау ы р р езекц и ясы кезінде осы ң ан там ы р а я қ ш а н ы а ж ы р а т у ж е ң іл . Б ауы рды ң оң ж а қ бөлігін ің іш ін д егі от ө зектер і оң ж а қ бауы р өзегін, сол ж а ң б өліктегі от о зектер і сол ж а ң бауы р өзегін қ ү р ад ы . Е к і өзек қ а ң п а венасы н ы ң алд ы н д а қ о сы л ы п , ж а л п ы бауы р өзегін Клиникалық анатомия 569 қүрады. Өзектің басталаты н ж е р і бауы рды ң ш ар ш ы бөлігін ің ор- тасынан 1 —1,5 см төмен ж ән е 1 см оң ж а ғы н д а ж а тад ы (1 0 .1 2 а, б суреттер). Бауыр өзегі өт қабы өзегі мен бауы рды ң ви сц ералд ы бетінен 3 —5 см төмен ж ерде ңосы лады . Өт ң аб ы н ы ң өзегі өтті ж а л п ы өт өзегіне, одан 12-елі іш ек к е ө зін ің реф л ек то р лы ж и ы р ы л у ңабі- летімен өткізеді. Өт ңабы ж ән е он ы ң ө зегін ің топ ограф и ясы өз- гермелі (10.12 а с ур е т ). Өт ңабы бауы рды ң асты н д ағы өт ңуы ң (ңабы) ш үңңы ры нда (fossa vesicae fellae) ж а т ад ы . Өт ң аб ы н ы ң түбі, денесі ж әне мойны бар. Өт ңабы асты н ан ж ән е ң ап тал д ар ы н ан іш пердемен ж абы лған . Ж оғарғы, бауы рға ж ан асң ан ж а ғы іш пердем ен ж аб ы л м аған , бауыр мен өт ңабы арасы н д а болбыр ү л п а бар. Өт ңабы ны ң сы рты ң ал ы ң ф асц и алд ы ң аб ы қп ен ж аб ы л ған , ол іш пердеден ү лп ам ен ш ек тел ген . С онды ңтан о п ер ац и я кезін д е өт қабын субсерозды а ж ы р а ту ж ең іл д ей д і. Өт қ аб ы н ы ң түбі ңүр- саңтың алды ңғы ң абы рғасы н а оң ж а ң ң аб ы р ғал ар доғасы мен т ік бұлшыңеттің оң ж а ң т ағы сы ртңы ң ы ры ар асы н д ағы б ү р ы ш та про- екцияланады (холеци сти т кезін д е п ал ьп ато р л ы сезін етін ауы р- сыну нүктесі). Ж а л п ы өт өзегі бауы р — 12-елі іш ек б ай лам ы н да, ңақпа венасы ны ң оң ж а ғы н д а , б ай л ам н ы ң оң ж а қ ң ы р ы н д а ж а т а ды. Ол 12-елі іш е к т ің төм ендейтін бөлігіне, көбінесе ү й ң ы безінің өзегімен бірге ү л к ен 12-елі іш ек б үрш ігін е аш ы л ад ы . Ж алпы өт өзегін 4-ке бөледі: 1) супрадуоденалды қ; 2) ретродуоденалды ң — 12-елі іш е к т ің гори зон талды бөлігін ің арты нда; 3) үйңы бездік —ү й қ ы безі басы ны ң ар ты н д а немесе п ар ен х и м а арасы нда; 4) интрам уралды — 12-елі іш е к т ің төм ендейтін бөлігін ің ңа- бы рғасы ндағы бөлігі. Өт ж олдары н о п ер ац и я ж асаған д а, әсіресе от ңабы н ал ы п тастау кезінде, от ңабы а р тер и ясы н ы ц ж а т қ а н ж е р ін ан ы ң тау м ац ы зд ы болады. А ртерия көбінесе бауыр ар тер и я сы н ы ц оц ж а ң тар м ағы н ан ш ы- ғады. Б ү л кезде өт ңабы ар тер и ясы К ало ү ш б ү р ы ш ы н ы ц ж оғар- ғы ңабы рғасы н ң үрай ды . Ү ш бүры ш ты ц сол ж а ғы н — бауы р, ал оц жағын —өт қабы өзегі қ ү р ай д ы . Ескеретін ж ағд ай , от қабы а р тер и ясы ж о ғар ғы ш а ж ы р қ а й а р териясынан да тар ал у ы м ү м к ін (1 0 .1 2 с у р е т ). Б ү л кезде өт ңабы- ның артери ясы от ңабы м ой н ы на әр у ақ ы тт ағы д а й сол ж а ғы н а н 570 10 белім. Құрсақ қуысы агзаларының клиникалық анатомиясы емес, керісін ш е өт қабы м ой ы н н ы ң оң ж а ғы н а н ж ү р у і м ү м к ін . Сон- д ы ңтан , осы б өлікті « қау іп ті ай м ақ» деп қ а р ау ға болады . жүктеу/скачать 28,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|