Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 Ә. Ізтаев, К. Б. Байболов

365
6. Қандай тарыны ірі деп санайды?
А) 1,6х20 електегі қалдық 80% және одан көп
В) 1,5х20 електегі қалдық 90% кем емес
С) 1,7х20 електегі қалдық 90% артық емес
D) 1,6х20 електегі қалдық 30% көп
Е) 1,6х20 електегі қалдық 60% кем емес
7. Ірілігі бойынша қандай тарыны орташа деп санайды?
А) 1,6х20 електегі қалдық 80%­дан 40% дейін
В) 1,5х20 електегі қалдық 80%­дан 40% дейін
С) 1,6х20 електегі кетім 80% және одан көп
D) 1,7х20 електегі кетім 60%­дан 40% дейін
Е) 1,5х20 електегі қалдық 60%­дан 40% дейін
8. Ірілігі бойынша қандай тарыны майда деп санайды?
А) 1,6х20 електегі қалдық 40% төмен
В) 1,6х20 електегі қалдық 40% артық
С) 1,5х20 електегі қалдық 50% төмен
D) 1,7х20 електегі өтім 20% төмен
Е) 1,6х20 електегі өтім 60% артық
9. Базисті сапасы тарыны өңдегенде ажарланған тарының жалпы 
шығымы нешеге тең (%)?
А) 60
В) 45
С) 55
D) 60
Е) 70
10. Ядроны ажарлау үшін ЗШН және У1­БШП машиналарды қол­
данбағанда ақталған тарының жалпы шығымы неге тең?
А) 65
В) 60
С) 50
D) 70
Е) 75

366
11. Қауыздалмаған дәнмен (%) ядроның (%) мөлшері бойынша жоғары 
сұрыпты ажарланған тары сапасының нормасы қандай?
А) 99,2 кем емес; 0,3 артық емес
В) 98,7 кем емес; 0,4 артық емес
С) 98,0 кем емес; 0,2 артық емес
D) 99,6 кем емес; 0,3 артық емес
Е) 97,0 кем емес; 1,0 артық емес
12. Тарыны жармаға өңдеуге дайындауда сепараторлық өтімдердің 
саны қанша?
А) 3
В) 2
С) 1
D) 4
Е) 5
13. Тарыға гидротермиялық өңдеу неге жүргізілмейді?
А) Бүлінген дәннің беріктігі жоғарылайды
В) Тағамдық құндылығы нашарлайды
С) Жарма шығымы төмендейді
D) Жарма шығымы жоғарылайды
Е) Ядроның беріктігі төмендейді
14. Тарыны қандай машиналарда қауыздайды?
А) Білікті декалы станоктарда
В) Обойка машиналарында
С) Қауыздау диірменінде
D) А1­ЗШН типті қауыздағыштарда
Е) У1­БШП қабыршықтану типінде
15. Ақталған тары технологиясында қауыздау жүйелерінің нешеуі 
қолданады?
А) 3
В) 1
С) 2
D) 4
Е) 5

367
16. Тарыны өңдеуде ұнтақты қандай еліктің өтімімен бөледі?
А) № 063
В) № 056
С) № 090
D) № 045
Е) № 067
17. Ядроны ажарлауда жарманың тағамдық құндылығы қалай 
өзгереді?
А) Төмендейді
В) Жоғарылайды
С) Бір қалыпты болады
D) Өзгермейді 
Е) Біраз өзгереді
18. Күріш дәнінде гүлді қабықшаның мөлшері қандай (%)?
А) 14­35
В) 8­17
С) 7­12
D) 16­22
Е) 18­24
19. Күріш дәнінде ядроның пайыз мөлшері қандай?
А) 65­86
В) 55­56
С) 75­85
D) 50­60
Е) 70­72
20. Күріш дәнінде жемісті және тұқымды қабықтың пайыз мөлшері 
қандай?
А) 1,5­4,0
В) 1,0­2,0
С) 3,0­7,0
D) 2,0­3,0
Е) 2,5­3,5

368
21. Жарма зауытына жіберілетін күріштің таза ядро мөлшерінің нор
-
масы қандай?
А) 74,0
В) 76,0
С) 76,5
D) 74,5
Е) 70,0
22. Күріш дәнінде ақуыз мөлшері неге тең (%)?
А) 8­12
В) 8­10
С) 10­12
D) 12­14
Е) 14­16
23. Бүтін жарма шығуына күріш дәніне қандай сапа көрсеткіш әсер 
етеді?
А) Сызаттану
В) Шынылық
С) Ірілік
D) Тегістік
Е) Қауыздылық
24. Қандай күріш дәндері жоғарғы технологиялық қасиеттерімен 
ерекшеленеді?
А) Ірі, домалақ
В) Ірі, ұзын
С) Орташа, сопақша
D) Майда, ұзын
Е) Ірі, қысқа дәнді
25. Жарма зауытына түсетін күріш дәнінің ылғалдылығына қойылатын 
талаптар қандай (%)?
А) 15,5 артық емес 
В) 15,5 кем емес
С) 13,5 артық емес
D) 13,5 кем емес 
Е) 12,5 артық емес

369
26. Күріш зауытына түсетін дәннің шөп­шаламды және дәнді қоспа­
ларына қойылатын негізгі талаптар қандай (%)?
А) 2,0 артық емес
В) 2,0 кем емес
С) 3,0 артық емес 
D) 3,0 кем емес
Е) 6,0 артық емес
27. Базисті кондициялы күріш дәнін өңдегенде бүтін ажарланған 
жарманың шығымы неге тең (%)?
А) 55
В) 45
С) 65
D) 36
Е) 72
28. Жарма өндіруде күріш дәнін неше фракцияға сұрыптайды?
А) 3
В) 2
С) 4
D) 6
Е) 8
29. Дән массасынан минералды қоспаларды бөлу қандай машина
-
ларда жүргізіледі?
А) Тас бөлгіштерде
В) Сепараторларда
С) Триерлерде
D) Аспираторларда
Е) Рассевтерде
30. Күріш дәнінің ГТӨ­ге тосқауыл болатын себеп?
А) Дәннің сарғаюы
В) Сызаттануының көбеюі
С) Дәннің беріктілігінің төмендеуі
D) Ядро шығымының төмендеуі
Е) Ұсақ жарманың көбеюі

370
31. Күріш дәнін қауызсыздау қандай технологиялық жабдықта жүр­
гізеді?
А) Резеңкелі білектері бар станокта
В) Білекті­декалы станокта
С) Қарапайым машинада
D) ЗШН қауызсыздау машинасында
Е) Дежерминиторда
32. Күріш ядросын ажарлау үшін қандай машиналарды қолданады?
А) А1­БШМ
В) А1­ЗШН
С) РС­125
D) ЗОН­5
Е) А­БИС
33. Жарма өндірісінің өнімдерін сұрыптау үшін қандай рассевтерді 
қолданады?
А) А1­БРУ
В) ЗРШ­6
С) РЗ­БРБ
D) РЗ­БРВ
Е) ЗРШ­4
34. Күріш жармасын өндіру үдерісінде жарма бөлу қандай 
технологиялық жабдықтарда жүргізіледі?
А) Падди­машинасы
В) Беспалов үстелі
С) Пневмоүстелі
D) Жармасұрыптағыш
Е) Елеуіш машинасы
35. Күріш жармасының технологиясына қанша ажарлау жүйелері 
кіреді?
А) 4
В) 2
С) 1
D) 3
Е) 5

371
36. Ажарлау кезінде күріш ядросындағы ақуыз мөлшері қаншаға 
төмендейді (%)?
А) 1,0­1,5
В) 1,5­2,0
С) 0,5­1,0
D) 0,1­0,5
Е) 2,0­2,5
37. Күріш ядросын ажарлау кезінде қандай химиялық заттардың күрт 
азаюы байқалады? 
А) Витаминдердің
В) Крахмалдың
С) Жасушаның
D) Қанттың
Е) Көмірсулардың
38. Ажарлаудан кейін күріш ядросындағы ниацин мөлшері қанша 
пайызға азаяды?
А) 40­60
В) 60­70
С) 50­70
D) 20­30
Е) 40­50
39. Әдетте ботқа консистенциясы бойынша қандай жарма сұрыптары 
жоғары бағаға ие болады?
А) Шыны тәрізді
В) Ұнды
С) Жартылай шыны тәрізді
D) Төмен шыны тәрізді
Е) Орташа шыны тәрізді
40. Негізгі дақылды дәндерді түгелдей бөлу және сұрыпталған дән­
дерді біркелкі фракцияларға бөлуді қамтитын, дән қоспаларын меха­
никалық бөлу үдерісі – бұл…
А) Сепарирлеу
В) Сұрыптау
С) Елеу
D) Суыру
Е) Тазалау

372
41. Дәндерді ірілік фракцияларға сұрыптау және өңделетін дақыл­
дардан қоспалар мен майда дәндерді бөлу үшін сепарирлеу машиналардың 
қандай жұмыс органы қолданады?
А) Електер
В) Дисктер
С) Дектер
D) Біліктер
Е) Қаналдар
42. Кетімде қалған өтімдер бөлшектердің өнімі қалай аталады?
А) Кем себілген
В) Қайта себілген
С) Өтім
D) Кетім
Е) Қалдық
43. Қандай геометриялық параметрлеріне қарап ұзынша дәндерді 
дөңгелек саңылау електерінде сұрыптайды?
А) Ені бойынша
В) Ұзындығы бойынша
С) Биіктігі бойынша
D) Диаметрі бойынша
Е) Қалыңдығы бойынша
44. Қандай қасиетіне байланысты ұзынша дәндерді тікбұрышты 
саңылау електерінде сұрыптайды?
А) Қалындығы бойынша
В) Ені бойынша
С) Ұзындығы бойынша
D) Биіктігі бойынша
Е) Диаметрі бойынша
45. Асбұршақ, тарыны сепаратор машинасынан өткізгенде електердің 
енкіштігі қандай қатынаста орнатылады?
А) 1:16
В) 1:17

373
С) 1:18
D) 1:19
Е) 1:20
46. Қарақұмықты сепаратор машинасынан өткізгенде електердің 
енкіштігі қандай қатынаста орнатылады?
А) 1:12
В) 1:13
С) 1:14
D) 3:15
Е) 5:16
47. Дән ағымының жүруіне перпендикуляр орналасатын қондырғы 
қалай аталады?
А) Гонкалар
В) Сатылар
С) Бекіткіш
D) Шеті
Е) Қопсытқыш
48. Негізгі дәннен ұзындығы бойынша ерекшеленетін қоспаларды 
бө луге арналған машиналар қалай аталады?
А) Триерлер
В) Сепараторлар
С) Энтойлеторлар
D) Деташерлер
Е) Колонкалар
49. Кукольді бөлуге арналған триерлердің жұмыс тиімділігі (%) қанша 
болу керек?
А) 80
В) 86
С) 70
D) 75
Е) 65

374
50. Дәннен жеңіл қоспаларды бөлуге арналған машиналар қалай ата
-
лады?
А) Аспираторлар
В) Сепараторлар
С) Триерлер 
D) Тасбөлгіштер
Е) Кондиционерлер
51. Қандай қасиеті бойынша аэродинамикалық сепарирлеу кезінде 
негізгі дәндерді қоспалардан бөлу жүргізіледі?
А) Ұшыру жылдамдығы бойынша
В) Тығыздығы бойынша 
С) Ірілігі бойынша
D) Үйкеліс коэффициенті бойынша
Е) Көлемі бойынша
52. Қауыздауға жіберілетін күріш, арпа, бидай дән массаларында шөп­
шалам мөлшері қанша (%, артық емес)?
А) 0,4
В) 0,6
С) 0,8
D) 0,9
Е) 1,0
53. Қауыздауға жіберілетін сұлы дән массасында шөп­шаламды 
қоспалар мөлшері қанша ( артық емес, %)?
А) 0,3
В) 0,4
С) 0,5
D) 0,6
Е) 0,8
54. Қарақұмық пен жүгері дән массаларында тазалағаннан кейін 
қалатын шөп­шаламды қоспалар мөлшері неше (артық емес, %)?
А) 0,5
В) 0,3

375
С) 0,4
D) 0,6
Е) 0,1
55. I категориялы қалдықтарда қанша пайыз дән мөлшері жібе­
ріледі?
А) 10­нан 30 дейін
В) 5­тен 10 дейін
С) 2­ден 10 дейін 
D) 2­ден 5 дейін 
Е) 2­ден артық емес
56. II категориялы қалдықтарда қанша пайыз дән мөлшері жібе­
ріледі?
А) 2­ден 10 дейін
В) 10­нан 30 дейін
С) 5­тен 15 дейін
D) 5­тен 10 дейін
Е) 1­ден 2 дейін
57. III категориялы қалдықтарда қанша пайыз дән мөлшері жібе­
ріледі?
А) 2 артық емес
В) 2 кем емес
С) 2­ден 5­ке дейін
D) 1­ден 3­ке дейін
Е) 2­ден 3­ке дейін
58. Технологиялық қасиеттерін өзгертуге бағытталған дәнге сумен 
(бумен) әсер ету – бұл?
А) Кондиционирлеу
В) Сепарирлеу
С) Сұрыптау
D) Вибросепарирлеу
Е) Бөктіру

376
59. Дәнді жарма дақылдарды дайындау үшін қандай операция өндіру 
үдерісін оптималды жағдай жасауына, жарма шығымын жоғарылауына, 
сақтау мерзімін ұзарту, тағамдық және дәмдік қасиеттерін жоғарылату 
үшін әкеледі?
А) Гидротермиялық өңдеу
В) Дәннің бетін өңдеу
С) Интенсивті қауызсыздандыру
D) Интенсивті тазалау
Е) Ірілік фракциясына сұрыптау
60. Жармалық дақылдарды ГТӨ әсерінен сырт қабықшасы мен эндо
-
сперм қандай күйде болады?
А) Эндоспермнің беріктігі жоғарылайды, қабықшалары төмендейді
В) Қабықша беріктігі жоғарылайды, эндоспермдікі төмендейді
С) Эндосперм сынғыш, қабықшалар созылмалы болады
D) Эндосперм қопсытылады, қабықша тұтқырлы болады
Е) Эндоспермнің беріктігі бірқалыпты, қабықтары сынғыш болады
61. Қарақұмық үшін кондициялаудың қандай сызбанұсқасы келеді?
А) Булау­кептіру­суыту
В) Ылғалдау­бөктіру­кептіру
С) Булау­ылғалдау­кептіру
D) Ылғалдау­кептіру­суыту
Е) Булау­бөктіру­кептіру
62. Сұлы дәніне ГТӨ­ң қандай сызбанұсқасы келеді?
А) Булау­кептіру­суыту
В) Булау­бөктіру­кептіру
С) Булау­кептіру­ылғалдау
D) Ылғалдау­ бөктіру­кептіру
Е) Ылғалдау­ бөктіру­суыту
63. Жүгері және бидай үшін ГТӨ­ң қандай сызбанұсқасы қолданы­
лады?
А) Ылғалдау­бөктіру
В) Булау­суыту
С) Булау­кептіру

377
D) Ылғалдау­булау
Е) Жібіту­булау
64. ГТӨ кезінде жармалық дақылдардың ядросында қандай био­
химиялық өзгерістер жүреді?
А) Ақуыз денатурациясы, крахмал гидролизі 
В) Ақуыздар ыдырауы, крахмал модификациясы
С) Ақуыз гидролизі, крахмал денатурациясы
D) Ақуыздар ісінуі, крахмалдың клейстерленуі
Е) Ақуыздардың суда ерігіштігі, крахмалдың ісінуі
65. Жарма дәнді дақылдарын ГТӨ­ң нәтижесінде қандай заттардың 
әсерінен эндоспермнің беріктігі жоғарылайды?
А) Декстиндер
В) Ақуыздар
С) Аминқышқылдары
D) Қанттар
Е) Көмірсулар
66. Дәнді суыту кезінде қауызбен ядроның температурасын күрт 
төмендетіп жіберуге рұқсат етіледі ме?
А) Жіберілмейді
В) Жіберіледі
С) Мағыналы емес
D) Аздап
Е) Көбірек
67. ГТӨ кезінде жарма дәнді дақылдарының технологиялық қасиет­
терін жақсарту немен анықталады?
А) Құрылымдық­механикалық өзгеріспен
В) Биохимиялық өзгеріспен
С) Химиялық өзгеріспен
D) Физикалық өзгеріспен
Е) Динамикалық өзгеріспен
68. ГТӨ кезінде дәнде қандай өзгеріс нәтижесінде жарманың тағамдық 
құндылығы жақсартылады?
А) Биохимиялық
В) Құрылымдық

378
С) Механикалық
D) Физикалық
Е) Химиялық
69. Күріш дәнінде ГТӨ­ден кейін қандай жағымсыз факторлар пай
-
да болуы мүмкін?
А) Дәннің сарғаюы, ББЗ мөлшерінің төмендеуі
В) Ядроның ұсақталуы, күлділіктің жоғарылауы
С) Ядроның морттығы, қараюы
D) Ядроның созылмалылығы, қант құрамының төмендеуі
Е) Ақуыздардың денатурациясы, крахмал гидролизі
70. Дәнді жоғары қысымда булау кезінде қандай булағыш аппаратта
-
рын қолданады?
А) Неруш
В) Беспалов
С) Тік
D) Екі толқынды
Е) Жылдам 
71. ГТӨ­ден басқа, дәнмен қандай технологиялық операциялар қауыз­
сыздау машиналарының жұмыс тиімділігін жоғарылауын қам тамасыз 
етеді?
А) Ірілігі бойынша сұрыптау
В) Дәннің бетін өңдеу
С) Аэродинамикалық бөлу
D) Минералды қоспаларын бөлу
Е) Елеу арқылы бөлу
72. Ядроны босату мақсатында, адам организмімен сіңірілмейтін 
дәндердің сыртқы қабығын бөлу үдерісі – бұл...
А) Қауызсыздау
В) Тазалау
С) Сұрыптау
D) Булау
Е) Ұнтақтау

379
73. Уақыт бірлігінің електегі аудан бірлігінің өту мөлшері – бұл...
А) Електің себілуі
В) Елек нөмірі
С) Елек сапасы 
D) Елек өлшемі
Е) Елек параметрі
74. Машинаға байланысты тары, қарақұмық, күріш, сұлы 
қабықшаларын деформация арқылы ажырату және бөлу – бұл...
А) Сығу және жылжу
В) Үйкеліс
С) Соққы
D) Сығу және үйкеу
Е) Көп ретті соққы
75. Қабықшаларды ажыратуға әкелетін, машиналардың жұмыс 
органдарының әсер әдісі – бұл...
А) Үйкеу
В) Соққы
С) Сығу
D) Жылжыту
Е) Ұсату
76. Қабықшаларды жаруға әкелетін, машиналардың жұмыс 
органдарының әсер әдісі – бұл...
А) Соққы
В) Үйкелу
С) Сығу
D) Жылжыту
Е) Ұсату
77. Жұмыс істеу органдары білікпен жылжымайтын дека болатын 
қауызсыздауға арналған машинасы қалай аталады?
А) Білікті­декалы станок
В) Білікті станок
С) Обойкалы машина
D) Қауызсыздау поставы
Е) Ортадан тепкіш қауызсыздандырғыш

380
78. Күріш дәндерінде ядроның ұсақталуы шығымын азайту үшін 
қандай қауызсыздау машинасын қолдану қажет?
А) ЗРД
В) ЗОН
С) РС­125
D) А1­ЗШН
Е) А1­БШМ
79. Дәннің қауызсыздау үдерісі екі дискінің (жұмыс беті абразивті 
массамен жабылған) ортасында жүретін машина қалай аталады?
А) Қауызсыздау поставы
В) Абразивті цилиндрлі обойка
С) Ортадан тепкіш қауызсыздандырғыш
D) А1­ЗШН типті қауызсыздандырғыш
Е) Соққымен істейтін қауызсыздандырғыш
80. Қай машинаны қауызсыздауға, сонымен қатар ажарлауға да 
қолдануға болады?
А) А1­ЗШН
В) А1­БШН
С) У­БШП
D) А1­БКМ
Е) А1­УТО
81. Жүйеге келіп түскен қауызсыздалған дән мөлшеріне қатынасты, 
берілген жүйеде қауызсызданған дәннің пайыз мөлшерін анықтайтын 
коэффициент – бұл...
А) Қауызсыздау коэффициенті
В) Бүтін ядро коэффициенті
С) Таза ядро коэффициенті
D) Нақты алынған дәннің коэффициенті
Е) Ядроны шығарып алу коэффициенті
82. Берілген машинада алынған бүтін ядроның алу көрсеткіші – 
бұл...
А) Бүтін ядро коэффициенті 
В) Қауызсыздау коэффициенті

381
С) Таза ядро коэффициенті
D) Нақты алынған дән коэффициенті
Е) Ядроны алу коэффициенті
83. Өнімнен бірінші қауызсыздаудан кейін ұнтақ, қауыз, кейде ұсақ 
жарманы бөлетін әдісті, ал қауызсызданбаған және қауызсыздалған 
дәндерді қайтадан қауызсыздандыруға жіберу – бұл...
А) Қауызсыздаудын конвейерлі әдісі
В) Ядро бөлу әдісі 
С) Ұнтақ бөлу әдісі
D) Дәнді бөлу әдісі
Е) Бірреттік қауызсыздау әдісі
84. Конвейерлі қауызсыздандыру әдісін қандай жарма дақылдарына 
қолданады?
А) Тары, арпа
В) Күріш, қарақұмық
С) Бидай, жүгері
D) Бұршақ, қонақ жүгері
Е) Маш, жасымық
85. Жармабөлгіш машиналарын қандай мақсатпен қолданады?
А) Ядро мен қауызсызданбаған дәнддер қоспасын бөлу үшін
В) Конвейерлі әдіспен дәндерді қауызсыздандыру үшін
С) Дәнді қоспалардан ұзын дәндерді бөлу үшін
D) Қауызсыздау өнімдерін сұрыптау үшін
Е) Ірілігі бойынша дәнді сұрыптау үшін
86. Жармаларды бөлу үшін жармалар технологиясында қандай ма
-
шиналар кеңінен таралған?
А) Падди­машина
В) Беспалов үстелі
С) Триерлер
D) Рассевтер
Е) Жармасұрыптағыштар

382
87. Байытылған өнімнен бөлініп алынған ядро мөлшерінің сұрыптауға 
түскен қоспа мөлшерінің қатынасы – бұл...
А) Ядро алу дәрежесі – α
В) Бөлінген ядро тазалығы – γ
С) Алынған дән мөлшері – β
D) Шығарып алынған дән дәрежесі – β
Е) Жарма бөлудің технологиялық тиімділігі – η
88. Қайтадан қауызсыздандыруға жіберілген өнімнен алынған дән мөл­
шерінің сұрыптауға түскен қоспа дәндердің санына қатынансы – бұл...
А) Дән алу дәрежесі – β
В) Ядро бөлу дәрежесі – α
С) Бөлінген ядро тазалығы – γ
D) Бөлінген дән мөлшері – β
Е) Жарма бөлудің технологиялық тиімділігі – η
89. Байытылған өнімде ядро мөлшерінің жалпы алуға қатынасы – 
бұл...
А) Бөлінген ядро тазалығы – γ 
В) Дән алу дәрежесі – β
С) Ядро бөлу дәрежесі – α
D) Жарма бөлудің технологиялық тиімділігі – η
Е) Кетімде қалған ядро дәрежесі – α
90. Жарманың тұтыну қасиеттерін және сыртқы түрін жоғарылататын 
үдеріс – бұл...
А) Ажарлау
В) Қауызсыздау
С) Сұрыптау
D) Ұсақтау 
Е) Кесу
91. Жармадағы май мөлшері не себептен төмендейді?
А) Ажарлау кезінде ұрықты бөлу
В) Қалған жемістік қабықтарды алып тастау
С) Ұрықтық қабықтарды бөлу
D) Аллейронды қабатын біртіндеп бөлу
Е) Гүлді қабықтарды бөлу

383
92. Жарма өндіру технологиялық үдерісінде ажарлауға опера­
циялардың қандай түрлері жатады?
А) Бүтін ядроны ажарлау, ұсақ жарманы ажарлау
В) Бөлінген ядроны ажарлау және ГТӨ кейінгі ядро
С) Ірі ядроны ажарлау, майда ядроны ажарлау
D) Майда ядроны ажарлау, ұсақталған ядроны ажарлау
Е) Ұрықты бөлу мақсатымен ажарлау
93. Ажарлау үдерісіне қандай негізгі талаптар қойылады?
А) Ядроға ұқыпты қарау
В) Ұрықты міндетті бөліп алу
С) Аллейронды қабатты бөліп алу
D) Жемістік қабықтарды бөліп алу
Е) Ядроны жауып тұратын талшықтарды бөліп алу
94. Ядроны ажарлау дәрежесі неге әсер етеді?
А) Жарманың сапасы мен шығымына
В) Ұсақталған дән шығымына
С) Бүтін ядро шығымына
D) Бүтін ядро сапасына
Е) Қалған қауызбен ұнтақ шығымына
95. Күріш бойынша ФАО Халықаралық комиссиямен I дәрежелі 
ажарланған күріш жармасы қалай бағаланады?
А) Жемісті және ұрықты қабықтар, жарым­жартылай ұрық жой ыл ­
ған
В) Барлық қабықтары, алейрон қабатының көбі, жарым­жартылай 
ұрық жойылған
С) Толық қабықтар мен алейрон қабаты жойылған
D) Толық жемісті, ұрықты қабықтар, ұрық жойылған
Е) Жарым­жартылай жемісті қабаттар мен толық ұрық жойылған
96. Шетелдік және отандық стандарттарда ажарлау дәрежесін объек­
тивті бағалаудың көрсеткіштері бар ма?
А) Жоқ
В) Бар
С) Алынған ұнтақ саны бойынша

384
D) Ұсақ жарма шығымы бойынша
Е) Жарманың күлділігі бойынша
97. Қандай жармаларға кейбір мемлекеттерде күлділік нормаларын 
көрсетеді?
А) Арпа
В) Жүгері
С) Ядрица
D) Сұлы
Е) Күріш
98. Жарманың бетін жылтырлату – бұл…
А) Әйнекелеу
В) Ағарту
С) Ажарлау
D) Жылтырлату
Е) Қауызсыздандыру
99. Ядроны түйіршіктерге бөлу операциялар қосындысы – бұл…
А) Кесу
В) Сұрыптау
С) Ажарлау
D) Жылтырлату
Е) Микронизациялау
100. Ядроны әртүрлі майдалау дәрежесін беретін, машинаның жұмыс 
органдары бөліктердің ұстасуларының молекулярлық күштерін жеңетін 
операция қалай аталады?
А) Кесу, ұсату
В) Экструдирлеу, микронизациялау
С) Қауызсыздандыру, сұрыптау
D) Ажарлау, жалтырлату
Е) Үстін өңдеу, флотациялау
101. Дәндер гидротермиялық өңдеуден өткеннен кейін жармадағы 
ақуыз қорытылуы және сіңуі қанша пайызға жоғарылайды?
А) 93% дейін
В) 96% дейін

385
С) 97% дейін
D) 90% дейін
Е) 98% дейін
102. Температураның және қысымның жоғарғы мәндерінде жарма 
өнімдерін өңдеу – бұл…
А) Экструдирлеу
В) Микронизациялау 
С) Ионизациялау 
D) Булау
Е) Пісіру
103. Жарма өнімдерін өңдеудің қандай түрінде берілген бастапқы 
материалдардың механико­физикалық деформациялау мен көбік құры­
лымын түзу жүреді?
А) Экструзионды
В) Гидротермиялық
С) Булау
D) Иондау
Е) Сәулелендіру
104. Дән мен жарма құрамының және құрылымның терең өзгерістер 
жүретін гидротермиялық өңдеу әдісі – бұл…
А) Микронизациялау
В) Экструдирлеу
С) Ионизациялау
D) Булау
Е) Сәулелендіру
105. Микронизирленген жарма дегеніміз не?
А) Қолдануға дайын өнім 
В) Тез пісетін өнім
С) Пісіруді қажет етпейтін өнім
D) Кеуекті өнім
Е) Ауалы өнім

386
106. Қауызсыздау машинаның жұмыс тиімділігі қандай формуламен 
анықталады?
А) Е= η
1
·η
2
В) Е= η
1
/η
2
С) Е= η
1
­η
2
D) Е= η
1
+η
2
Е) Е= η
2
/η
1
107. Жарманы бөлу критерий тиімділігі қандай формуламен анық­
талады?
А) Е= α·β·γ
В) Е= α/(β·γ)
С) Е= (α·β)/γ
D) Е= α+β+γ
Е) Е= α·β/γ
108. Қарақұмықтың анатомиялық бөлігі эндоспермде (ядро) қанша 
пайызға тең?
А) 57­65
В) 65­70
С) 55­57
D) 70­75
Е) 60­70
109. Қарақұмықтың анатомиялық бөлігінен ұрыққа қанша пайыз 
келеді?
А) 10­15
В) 5­10
С) 2,5­3,5
D) 3­4
Е) 1,5­2,5
110. Қарақұмық дәнінде ақуыз мөлшері қанша (%)?
А) 11,5­18,5
В) 10­12
С) 12,5­16,5
D) 13,5­20,3
Е) 8­10

387
111. ГТӨ­і қолдануымен қарақұмық жармасының шығым нормала
-
ры қанша (%)?
А) Бүтін жарма (ядрица) 62, майда жарма (продел) 5,0
В) Бүтін жарма (ядрица) 56, майда жарма (продел) 10
С) Бүтін жарма (ядрица) 55, майда жарма (продел) 5
D) Бүтін жарма (ядрица) 60, майда жарма (продел) 5
Е) Бүтін жарма (ядрица) 45, майда жарма (продел) 1
112. ГТӨ­і қолдануынсыз қарақұмық жармасының шығым нормала
-
ры қанша (%)?
А) Бүтін жарма (ядрица) 56, майда жарма (продел) 10 
В) Бүтін жарма (ядрица) 62, майда жарма (продел) 5
С) Бүтін жарма (ядрица) 55, майда жарма (продел) 5
D) Бүтін жарма (ядрица) 60, майда жарма (продел) 5
Е) Бүтін жарма (ядрица) 45, майда жарма (продел) 10
113. Қарақұмық ақуыздары басқа жарма дақылдар ақуыздарына 
қарағанда немен ерекшеленеді?
А) Жақсы сіңімділікпен, ауыстырылмайтын аминқышқылдардың 
жоғары мөлшерімен
В) Төмен сіңімділікпен, жоғарғы денатурациясымен
С) Азотты заттардың жоғарғы мөлшерімен, сіңімділікпен
D) Аминқышқылдың мөлшерімен және сіңімділіктің төменгі пайы
-
зымен
Е) Крахмал протеозалар мен ақуыздың жоғарғы шабуылымен
114. Қарақұмық дәндерінің ГТӨ­нің қандай режимдері «Ұйымдастыру 
және технологиялық үдерістерді жүргізу ережелерімен» бекітілген?
А) Қысымы 0,25­0,30 МПа, 3­5 минут бумен өңдеу
В) Қысымы 0,01­0,05 МПа, 2­3 минут бумен өңдеу
С) 40
о
С ыстық сумен өңдеу, 2 минут бөктіру
D) 90
о
С ыстық сумен өңдеу, 5 минут бөктіру
Е) Қысымы 0,1­0,15 МПа, 5­10 минут бумен өңдеу
115. Қарақұмық дәнінің ГТӨ­і кезінде ядроның беріктік айтарлықтай 
артуы ненің әсерінен жүзеге асады?
А) Крахмалдың клейстерленуі, ақуыздардың денатурациясы
В) Крахмалдың декстринге айналуы, ақуыздардың ыдырауы

388
С) Крахмалдың модификациялауы, ақуыздардың ұюы
D) Крахмалдың поляризациялауы, аққуыздардың денатурациясы
Е) Крахмалдың шабылуы, аққуыздардың ассимиляциясы
116. Қарақұмықты қауызсыздау алдында қанша фракцияға сұ­
рыптайды?
А) 6
В) 2
С) 3
D) 4
Е) 5
117. Қарақұмықты ірілігі бойынша бірнеше фракцияларға сұрыптау 
операциясы не себептен қажет?
А) Ядроның сынғыш және тез бұзылуы
В) Ядроны бөліктерге бөлу
С) Қабықтың эндоспермімен байланысының беріктілігі
D) Күлді қабықтардың болмауы
Е) Тиімді қауысыздағыштың болмауы
118. Қандай технологиялық жабдықта қарақұмықты қауызсыздау 
жүзеге асады?
А) Білікті декалы станоктар
В) Білікті станоктар
С) А1­ЗШН типті қауызсыздағыштар
D) Обойкалы машиналар
Е) Қауызсыздау поставалары
119. Қарақұмықты қауызсыздау кезінде білікті­декалы станоктағы 
дека мен барабанды қандай материалдардан дайындайды?
А) Корунд
В) Абразив
С) Шойын
D) Болат
Е) Зімпара

389
120. Қарақұмықты қауызсыздау кезінде білікті­декалы станокта дека 
мен барабан арасындағы арақашықтық қандай пішінде орнатылады?
А) Орақ тәрізді
В) Төртбұрышты
С) Ұзынша
D) Доға тәрізді
Е) Сегмент
121. Тарыны қауызсыздау кезінде білікті­декалы станокта дека мен 
барабан арасындағы арақашықтық қандай пішінде орнатылады?
A) Орақ тәрізді
B) Төртбұрышты
C) Ұзынша 
D) Доға тәрізді
E) Сегмент
122. Қарақұмықты сұрыптағанда оның фракциялары қандай електік 
сипаттамаға ие?
А) I ­ ∆7 / Ø4,5; II ­ ∆6,5 / Ø4,2; III ­ ∆6 / Ø4,0; IV ­ ∆5,5 / Ø3,8; V ­ ∆5 
/ Ø3,6; VI ­ ∆5 / Ø3,3
В) I ­ Ø4,5 / ∆7; II ­ Ø4,2 / ∆6,5; III ­ Ø4,0 / ∆6; IV ­ Ø3,8 / ∆5,5; V ­ 
Ø3,6 / ∆5; VI ­ Ø3,3 / ∆5 
С) I ­ ∆7; II ­ ∆6,5 ; III ­ ∆6; IV ­ ∆5,5; V ­ ∆5,0; VI ­ ∆4,5
D) I ­ Ø4,5; II ­ Ø4,2; III ­ Ø4,0; IV ­ Ø3,8; V ­ Ø3,6; VI ­ Ø3,3
Е) I ­ ∆6,5 / ∆6,0; II ­ ∆6,0 / ∆5,5; III ­ ∆5,5 / ∆5,0; IV ­ ∆5,0 / ∆4,5; V ­ 
∆5 / ∆3,6; VI ­ ∆4,0
123. Сұлының қауыздылығы неге тең?
A) 20­40%
B) 15­18%
C) 8­17%
D) 18­24%
E) 16­22%
124. Сұлы дәніндегі эндосперм мөлшері қандай?
A) 50­63%
B) 65­70%

390
C) 75­80%
D) 80­85%
E) 60­75%
125. Сұлы басқа жарма дақылдарына қарағанда химиялық құрамы 
бойынша немен ерекшеленеді?
A) Майдың мөлшерімен
B) Күлдің мөлшерімен
D) Ақуыз мөлшерімен
D) Крахмал мөлшерімен
E) Клетчатка мөлшерімен
126. Сұлы дәніндегі майдың мөлшері қандай?
A) 6,5% дейін
B) 2,5% дейін
C) 3,5% дейін
D) 4,5% дейін
E) 5,0% дейін
127. Ажарланған сұлы жармасының жалпы шығымы қандай?
A) 45,5%
B) 50,0%
C) 60,0%
D) 65,0%
E) 55,0%
128. Сұлыдан бүтін ажарланған жармадан басқа қандай жарма 
өнімдерін алады?
A) Үлпек, талқан
B) Ұсақ жарма, ұнтақ
C) Қауыз, ұн
D) Экструдирленген жарма
E) Микронизирленген жарма
129. Жарма зауытының дән тазалау бөлімінде сұлы дәнін ірілігі бо­
йынша қанша фракцияға бөледі?
A) 2
B) 3

391
C) 4
D) 5
E) 6
130. ГТӨ кезінде сұлы дәні қандай операциядан өтеді?
A) Булау­кептіру­салқындату
B) Кептіру­булау­салқындату
C) Ылғалдау­булау­кептіру
D) Ылғалдау­кептіру
E) Ылғавлдау­кептіру­салқындату
131. Нормативті­техникалық құжаттарына сәйкес сұлы дәніне қандай 
ГТӨ режимдері ұсынылады?
A) Қысымы 0,05­0,1 МПа булау, 5­3 мин
B) Қысымы 0,5­1 МПа булау, 1­2 мин
C) Ылғалдылығы 27,0% дейін ылғалдау, бөктіру 2­3 сағат
D) Ылғалдылығы 25,0% дейін ылғалдау, ылғалдылығы 19% дейін 
кептіру
E) Қысымы 2­3 МПа булау, 5­10 с
132. Сұлыны қауысыздау үшін қандай машиналар қолданылады?
A) Қауыссыздау поставы
B) Білік­декалы станок
C) А1­3ШН типті қауызсыздағыштар
D) У1­5ШП типті қауызсыздағыштар
E) Білікті станоктар
133. Қауыссыздағаннан кейін ядроны бөлуді қандай машиналарда 
жүргізеді? 
A) Падди­машиналарда
B) Бураттарда
C) Рассевтерде
D) Жарма сұрыптағыштарда
E) Беспалов үтел
134. Сұлы ядросын ажарлау қандай машиналарда жүргізеді?
A) Қауыссыздау поставы
B) Білік­декалы станок
C) А1­3ШН типті қауызсыздағыштар

392
D) У1­5ШП типті қауызсыздағыштар
E) Білікті станоктар
135. Қандай жарма дақылдарында ядросы сынғыш?
A) Күріш, қарақұмық
B) Тары, қонақ жүгері
C) Арпа, сұлы
D) Асбұршақ, соя
E) Жүгері, тары
136. Дәнге көп реттік соққы мен фрикциялық әсер қандай қауызсыздау 
машиналарында қолданылады?
A) Обойкалы машинада
B) Білікті­декалы станокта
C) Қауызсыздау поставында
D) Ортадан тепкіш қауызсыздағышында
E) ЗШН қауызсыздағышында
137. Қандай қауызсыздау машиналарында дәнге жұмыс органдарының 
әсер ету әдісі сығу, жылжыту, үйкеліс жолымен жүргізіледі?
A) Қауызсыздау поставы
B) Зімпара обойкалы машинасы
C) ЗШН қауызсыздағышы
D) Біліктері резеңкелі станок
E) Білікті­декалы станок
138. Дәнді қауызсыздау кезінде ұзағырақ үйкелістен қабықты 
тазартуға машинаның қандай жұмыс органы қолданады?
А) ЗШН қауызсыздағышы
В) Зімпара обойкалы машинасы
С) Қауызсыздау поставы
D) Біліктері резеңкелі станок
Е) Білікті­декалы станок
139. Қандай машинаның жұмыс органдары дәнге сығылу мен 
ығысудың әсер ету әдісі қабықтың ажырауын және сыруын тудырады?
А) Білікті­декалы станокта
В) Білікті­станокта

393
С) Қауызсыздағыш поставта
D) ЗШН қауызсыздағышта
Е) Ортадан тепкіш қауызсыздағышта 
140. Қандай жарма дақылдарында гүлді қабықтары ядроны жауып, 
бірақ қосылып өспейді?
А) Күріш
В) Арпа
С) Асбұршақ
D) Тары
Е) Қарақұмық
141. Қандай дәнді дақылдарда гүлді қабықтары жемісті қабықтармен 
тығыз қосылып дәннің түгел бетін алады?
А) Арпа
В) Күріш
С) Тары
D) Сұлы
Е) Бидай
142. Қандай дәнді дақылдарда тұқымды қабықтар ядромен тығыз 
тұрады?
А) Асбұршақ
В) Сұлы
С) Арпа
D) Күріш
Е) Қарақұмық
143. Қандай дақылдарда гүлді қабықтар ядроны бос қамтиды және 
бір жерден қосылған?
А) Тары
В) Сұлы
С) Асбұршақ
D) Күріш
Е) Қарақұмық
144. Қандай дақылдарда жемісті қабықтың бірден үш қабығы ядро
-
ны бос күйінде қамтиды және онымен бір нүктеде біріккен?
А) Қарақұмықта

394
В) Бидайда
С) Асбұршақта
D) Тарыда
Е) Қара бидайда
145. Перлов жармасы дегеніміз не?
А) Арнайы өңдеуден өткен арпа дәннің таза эндоспермасы
В) Қауызсыздаудан өткен қарақұмық ядросы
С) Қауызсыздау, ажарлау операциялардан кейінгі сұлы ядросы
D) Ұрықты бөліннен кейінгі жүгерінің таза эндоспермасы
Е) Ұсатудан кейінгі арпа ядросы
146. Арпа дәнінің неше мөлшері эндосперм бөлігіне келеді (%)?
А) 63­68
В) 55­60
С) 60­63
D) 75­80
Е) 75­85
147. Қандай белгілері бойынша арпа дәні басқа дақылдардан 
ерекшеленеді?
А) Алейрон қабатының дамуымен
В) Ұрықтың үлкен мөлшерімен
С) Майдың үлкен мөлшерімен
D) Ақуыздың төмен мөлшерімен
Е) Гүлді қабаттың үлкен мөлшерімен
148. Қауызсызданбаған арпа дәніндегі ақуыз мөлшері (%) қандай?
А) 12­14,5
В) 10­12
С) 13,5­15,5
D) 14­16
Е) 16­18
149. Қауызсызданбаған арпа дәніндегі крахмал мөлшері (%) 
қандай?
А) 51­64
В) 65­70

395
С) 75­80
D) 63­68
Е) 75­85
150. Қауызсызданбаған арпа дәніндегі клетчатка мөлшері (%) 
қандай?
А) 4,5­9,0
В) 2,0­3,0
С) 2,5­3,5
D) 3,5­4,5
Е) 5,0­6,5
151. Нөмірі бойынша перлов жармасының ірілігі қандай електермен 
сипатталады?
А) №1 – Ø4/Ø3; №2 – Ø3/Ø2,5; №3 – Ø2,5/Ø2,0; №4 – Ø2,0/Ø1,5; №5 
– Ø1,5/056
В) №1 – Ø3/Ø4; №2 – Ø2,5/Ø3; №3 – Ø2,0/Ø2,5; №4 – Ø1,5/Ø2,0; №5 
–056/ Ø1,5
С) №1 – Ø4; №2 – Ø2,5; №3 – Ø2,0; №4 – Ø1,5; №5 – №056
D) №1 – Ø3; №2 – Ø2,5; №3 – Ø2,0; №4 – Ø1,5; №056
Е) №1 – №095; №2 – №085; №3 – №075; №4 – №065; №5 – 045
152. Нормативтік құжаттарға сәйкес сапасы базисті дәнді өңдегенде 
перлов жармасының шығымы қанша болуы қажет?
А) №1 и №2 – 36,0; №3 и №4 – 8,0; №5 – 1,0 
В) №1 и №2 – 32,0; №3 и №4 – 12,0; №5 – 5,0
С) №1 и №2 – 40,0; №3 и №4 – 4; №5 – 2
D) №1 и №2 – 60,0; №3 и №4 – 2; №5 – 1
Е) №1 и №2 – 30,0; №3 и №4 – 14; №5 – 3
153. Арпа дәнін өңдеуге дайындау ерекшелігі неде?
А) Тазалаумен қауызсыздандыру жүргізеді
В) Ірілігі бойынша бірнеше рет сұрыптау жүргізеді
С) Бір рет қауызсыздандыру жүргізеді
D) Ылғалдау және қауызсыздандыру жүргізеді
Е) Қауызсыздандыру және майдалау жүргізеді

396
154. Қандай жағдайда арпа дәні ГТӨ дәннің технологиялық және 
жарманың тұтынушылық қасиеттерін жақсартады?
А) Қысымы 0,2 МПа булау 3 минут аралығында
В) Ылғалдау 30% дейін, бөктіру 60 мин
С) Қысымы 0,1 МПа булау 1 минут аралығында
D) Ылғалдау 25% дейін, бөктіру 20­25 мин
Е) Қысымы 0,1 МПа булау және ылғалдылығы 15,5% кептіру
155. Арпа дәнін қауызсыздағаннан кейін өнім қалай аталады?
А) Пенсак
В) Обруш
С) Кептірілген
D) Ұсақ 
Е) Жарылған 
156. Пенсакта ұсақ жарманың рұқсат етілген норма мөлшері 
қандай?
А) 50 артық емес
В) 15 артық
С) 5 артық емес
D) 15 артық емес
Е) Жіберілмейді
157. Пенсакты ажарлау үшін неше жүйе және қандай машиналар 
қолданады?
А) 3 жүйе, А1­ЗШН
В) 2 жүйе, А1­БРУ
С) 1 жүйе, А1­БШМ
D) 4 жүйе, У1­БШП
Е) 5 жүйе, А1­БРУ
158. Арпа (ячневая) жармасы дегеніміз не?
А) Арпаның ұсақталған ядросы
В) Арпаның жаншылған ядросы
С) Арпаның микронизирленген ядросы
D) Арпаның экструдирленген ядросы
Е) Арпаның кесілген дәні

397
159. Өндірісте арпа жармасының қандай ассортиментін өңдіреді?
А) Үш нөмірін
В) Бес нөмірін
С) Екі нөмірін
D) Төрт нөмірін
Е) Нөмірге бөлінбейді
160. Нөмірі бойынша арпа жармасының ірілігі қандай?
А) №1 – Ø2,5/Ø2,0; №2 – Ø2,0/Ø1,5; №3 – Ø1,5/№56
В) №1 – Ø3,0/Ø2,5; №2 – Ø2,5/Ø2,0; №3 – Ø2,0/Ø1,5
С) №1 – Ø3,0/ Ø3,0; №2 – Ø3,0/ Ø2,5; №3 – Ø2,5/ Ø2,0
D) №1 – Ø4,0/ Ø3,5; №2 – Ø3,5/ Ø3,0; №3 – Ø3,0/ Ø2,5
Е) №1 – Ø2/ Ø2,5; №2 – Ø1,5/ Ø2,0; №3 ­ №056/ Ø1,5
161. МЕМСТ 5784­60 бойынша қойылған арпа жармасының базисті 
шығымы қандай?
А) №1 – 15%, №2 – 43%, №3 – 7%
В) №1 – 10%, №2 – 53%, №3 – 7%
С) №1 – 20%, №2 – 55%, №3 – 5%
D) №1 – 25%, №2 – 50%, №3 – 1%
Е) №1 – 10%, №2 – 60%, №3 – 3%
162. МЕМСТ­нің талаптарына сай арпа жармасының жалпы шығымы 
қандай?
А) 65%
В) 60%
С) 45%
D) 55%
Е) 50%
163. Арпа жармасының өндіру кезінде пенсакты ұсату қандай маши
-
наларда жүзеге асады?
А) Білікті станоктарда
В) Ұсатқыштарда
С) Дежерминаторларда
D) Экструдерлерде
Е) Энтолейторларда

398
164. Ереже ұсыныстарына сәйкес арпаны ұсату кезеңі қанша жүйеден 
тұрады?
А) 4
В) 3
С) 6
D) 5
Е) 2
165. Арпа жармасын өндіруде елеуіште өнімді сұрыптау кезінде әр 
келесі майдалау жүйесіне қандай өнім келіп түседі? 
A) Жоғарғы кетім
B) Төменгі кетім
C) Жоғарғы електің өтімі
D) Төменгі електің өтімі
E) Ортаңғы кетім
166. Қатты бидай дәнінен алынатын жарма қалай аталады?
A) Полтава, Артек
B) Бидайдың нөмірлі 
C) Ұсақталған бидай
D) Союзная, Здоровье
E) Ажарланған бидай
167. Бидай жармасын алу кезінде ауалы елек сепараторларынан би
-
дай дәнінің өту еселігі қандай?
A) Үш еселі
B) Екі еселі
C) Бір еселі
D) Төрт еселі
E) Бес еселі
168. Бидай дәнін жармаға өңдеу кезіндегі ГТӨ­дің сызбанұсқасы 
қандай?
A) Ылғалдау, бөктіру
B) Булау, кептіру
C) Булау, салқындату
D) Ылғалдау, кептіру
E) Булау, бөктіру

399
169. Жарманы алу кезінде бидайдың ГТӨ­нің қандай режимдері ере
-
же бойынша ұсынылады?
A) t = 30 – 40
о
С сумен ылғалдау, ылғалдылығы 14,5­15% дейін, бөктіру 
6­8 сағ
B) t = 18
о
С 
± 
2 сумен ылғалдау, ылғалдылығы 16­16,5% дейін, бөктіру 
6­8 сағ
C) t = 90
о
С сумен ылғалдау, ылғалдылығы 12,5­14,5% дейін, бөктіру 
0,5 сағ
D) t = 30 – 40
о
С сумен ылғалдау, ылғалдылығы 27% дейін, бөктіру 
3­5 сағ
E) Салқын сумен ылғалдау, булау 30­40 мин
170. Бидай жармасын алу кезінде қандай машиналарда дәнді қауыз­
сыздайды?
A) Қарапайым машиналарда
B) Білікті­декалы станоктарда
C) Қауызсыздау поставтарында
D) ЗШН типті қауызсыздағышта
E) Ортадантепкіш қауызсыздағышта
171. Бидай дәнін жармаға өңдіру кезінде қанша ажарлау жүйелерінен 
өткізеді?
A) 3
B) 2
C) 1
D) 4
E) 5
172. Бидай жармасын өндіру кезінде жылтырлату жүйелерінің қанша 
санын қолданады?
A) Үш
B) Екі
C) Бір
D) Қолданбайды
E) Төрт

400
173. Полтава жармасының неше нөмірі бар?
A) 4
B) 3
C) 5
D) Жоқ
E) 2
174. Полтава жармасының әр нөмірі қандай електермен сипат­
талады?
А) №1 – Ø3,5/Ø3; 0 №2 – Ø3,0/ Ø2,5; №3 – Ø2,5/ Ø2,0; №4 – Ø2,0/ 
Ø1,5
В) №1 – проход Ø3; №2 – Ø2,5/ Ø3,0; №3 – Ø2,0/ Ø2,5; №4 – Ø1,5/ 
Ø2,0
С) №1 – Ø3,5/ Ø3,0; №2 – Ø3,5/ Ø2,5; №3 – Ø2,5/ Ø2,0; №4 – Ø2,0/ 
№045
D) №1 – Ø3,5; №2 – Ø3,0; №3 – Ø2,5; №4 – Ø2,0
Е) №1 – Ø3,0; №2 – Ø2,5; №3 – Ø2,0; №4 – Ø1,5
175. Артек жармасы қандай елеу сипаттамаға ие?
А) Ø1,5 / №063
В) Ø2,5 / №067
С) Ø1,5 / №056
D) Ø2,0 / Ø1,5
Е) Ø1,5 / Ø1,0
176. Полтава мен Артек жармалары үшін қандай базистік шығым нор
-
малары ережелерімен бекітілген?
А) (№1+№2)­8%; (№3+№4)­43%, Артек – 12,0%
В) №1 – 8%; (№2+№3) ­ 45%; №4 – 5%, Артек – 5,0%
С) (№1+№2)­5%; (№3+№4)­40%; Артек – 15%
D) (№1+№2)­10%; (№3+№4)­45%; Артек – 5%
Е) (№1+№2+№3)­45%; №4 – 10%; Артек – 10%
177. Бидай жармасы үшін ылғалдылығы мен ядроның сапалылығы 
бойынша қандай сапа нормалары ережелермен бекітілген?
A) 14,0% артық емес, 99,2% кем емес
B) 15,0% артық емес, 98,2% кем емес 

401
C) 12,5% артық емес, 98,0% кем емес
D) 13,5% артық емес, 98% кем емес
Е) 12,5% артық емес, 99,0% кем емес
178. Жүгеріден қандай жарманы өндіреді?
A) Беснөмірлі, үлпектер үшін ірі жарма, түтікшілер үшін майда
B) Үшнөмірлі, үлпектер үшін жарма, ұнтақ жарма
C) Нөмірге бөлінбейді, ірі мен майда
D) Төртнөмірлі, түтікшілер үшін ірі
E) Түтікшілер үшін майда, ірі­нөмірлі
179. Ядроларды бөліктерге ұсақтап және ірілігі бойынша сұрыптайтын 
қандай жарма дақылдарынан кейін соңғы өнімді елеуден кейін ұсақталған 
жарманы алады?
A) Арпа, жүгері 
B) Күріш, сұлы
C) Қарақұмық, асбұршақ
D) Қонақ жүгері, маш
E) Соя, жасымық
180. Жүгері дәндері үшін ылғалдау­бөктіру нұсқасы бойынша ГТӨ­ң 
қандай режимдері Ережелермен бекітілген?
A) t 40
о
С дейін сумен ылғалдау, ылғалдығы 15­16% дейін, бөктіру 
2­3 сағ
B) t 18
о
С дейін сумен ылғалдау, ылғалдығы 14­15% дейін, бөктіру 
0,5­1 сағ
C) t 60
о
С дейін сумен ылғалдау, ылғалдығы 15­16%, бөктіру 6­8 сағ
D) Ылғалдығы 19% дейін құбырдағы сумен ылғалдау, бөктіру 2­3 
сағ
E) Ылғалдылығы 22% дейін салқын сумен ылғалдау, бөктіру 4­6 сағ
181. Пісіру әдісі бойынша жүгері дәндеріне ГТӨ­ң қандай режимдері 
қабылданған?
А) Қысымы, шамамен 0,10 МПа булау 3­5 мин аралығында
В) Қысымы, шамамен 0,2 МПа булау 1 мин аралығында
С) Қысымы, шамамен 0,5 МПа булау 10 с аралығында

402
D) Қысымы шамамен 0,20 МПа булау 40 с аралығында
Е) Қысымы шамамен 0,01­0,15 МПа булау 10 с аралығында
182. Қандай машиналарда жүгері дәнін бөлшектейді?
A) Дежерминаторда
B) Білікті станокта
C) Білікті декалы станокта
D) Энтолейторда
E) Деташерде
183. Қандай машиналарда жүгері ұрығын бөледі?
A) Пневмосұрыптау үстелінде
B) Елек­суырғыда
C) Жармасұрыптағышта
D) Рассевте
E) Падди­ машинасында
184. Бес нөмірлі жүгері жармасын өндіру кезінде қанша ажарлау 
жүйелері қолданылады?
A) 4
B) 3
C) 2
D) 1
Е) 6
185. №1 және №2 жүгері жармалары қандай електермен сипат­
талады?
А) №1 – Ø4,0/ Ø3,0; №2 – Ø3/ Ø2,5
В) №1 – Ø3,0/ Ø4,0; №2 – Ø2,5/ Ø3
С) №1 – Ø3,0/ Ø2,5; №2 – Ø2,5/ Ø2
D) №1 – Ø2,5/ Ø2,0; №2 – Ø2/ Ø1,5
Е) №1 – Ø3,0/ Ø2,0; №2 – Ø2/ №095
186. №3 және №4 жүгері жармалары қандай електермен сипат­
талады?
А) №3 – Ø2,5/ Ø2,0; №4 – Ø2/ Ø1,5
В) №3 – Ø2/ Ø2,5; №4 – Ø1,5/ Ø2

403
С) №3 – Ø2/ Ø1,5; №4 – Ø1,5/ 067
D) №3 – Ø2,5; №4 – Ø2
Е) №3 – Ø2,0/ Ø1,5; №4 – Ø1,5/ 063
187. Беснөмірлі жүгері жармасының шығымы неге тең?
A) 40%
B) 45%
C) 55%
D) 65%
Е) 60%
188. Асбұршақ тұқымды қабықшасының салмағы неге тең?
A) 6­10%
B) 4­6%
C) 2­4%
D) 6­8%
Е) 10­12%
189. Асбұршақ құрамында ақуыздың мөлшері қанша?
A) 20­36%
B) 18­20%
C) 16­19%
D) 10­12%
E) 8­10%
190. Асбұршақ құрамындағы ақуызда ауыстырылмайтын амин­
қышқылдардың мөлшері қанша? 
A) 35%
B) 30%
C) 35%
D) 65%
Е) 80%
191. Асбұршақтағы ақуызда глобулиннің мөлшері қанша?
A) 80% артық
В) 40% артық
С)15% артық

404
D)10% артық
Е) 5% артық
192. Асбұршақ дәнінде крахмалдың мөлшері қанша?
A) 30­40%
B) 50­60%
C) 60­65%
D) 65­70%
E) 75­80%
193. Ережелерге сай 1­ші және 2­ші сұрыпты бүтін қауызсыздалған 
асбұршақтың шығымы қандай?
A) 47%
В) 57%
С) 67%
D) 77%
Е) 37%
194. Ережелерге сай 1­ші және 2­ші қауызсыздалған ұсақ асбұршақтың 
шығым нормалары қандай?
A) 30% 
В) 40%
С) 50%
D) 60%
Е) 70%
195. Асбұршақты өңдіруге дайындау технологиясы ГТӨ қандай 
режимдері қарастырылған?
A) Қысымы 0,10­0,15 МПа, 2­2,5 мин булау, 14­15% дейін кептіру 
және салқындату
В) Қысымы 1­1,5 МПа, 1,5­2 мин булау, 13,5­14% дейін кептіру
С) Қысымы 2,0­2,5 МПа, 3­4 мин булау және салқындату
D) Қысымы 0,7­1МПа, 30­40 с булау, 14­15% дейін кептіру
Е) Қысымы 1­1,5 МПа, 1,5­2 с булау, 13­14% дейін кептіру

405
196. Жарма дәнді дақылдарын ГТӨ технологиялық тиімділігі немен 
сипатталады?
A) Жарма шығымын жоғарылатады, сапасы жақсарады
В) Жарманың тұтынушылық қасиеттері жақсарады
С) Жарманың кулинарлық қасиеттері жақсарады
D) Дәрумен мөлшері жоғарылайды
Е) Жарманың тағамдық құндылығы жақсарады
197. Дәннің ГТӨ жүргізу кезінде жарма өнімдерінің кулинарлық 
қасиеттерінің жақсаруы неге тәуелді?
A) Ботқа көлемі жоғарылайды, пісіру уақыты қысқарады, ботқаның 
консистенциясы шашпалы болады
В) Минералды заттар мөлшері көбейеді, жарманың ісінуі, ботқа 
көлемі жоғарылайды
С) Пісіру көэффициенті жоғарылайды, жарманың су сіңіру коэф­
фициенті жоғарылайды
D) Ботқаның органолептикалық көрсеткіштері, консистенциясы өз­
гереді
Е) Тағамдық құндылығы, ісіну коэффициенті, ботқа көлемі өзгереді
198. Жарма зауытының қай бөлімінде қабықшамен ұрығын жойып, 
жармаға қажетті пішінін беріп, сыртқы түрін жақсартып және біркелкі 
бөлікке сұрыптайды?
A) Қауызсыздау бөлімінде
В) Дайындау бөлімінде
С) Дән тазалау бөлімінде
D) Қаптау бөлімінде
Е) Гидротермиялық бөлімінде
199. Жарма зауытының қай бөлімінде дән массасынан қоспаларды 
бөлуді жүргізеді және дәнді ірілігі бойынша бөледі?
A) Дән тазалау
В) Гидротермиялық
С) Қауызсыздау
D) Дайындау
Е) Қаптау бөлімі

406
200. Жарманың қандай бағалылығы оның физикалық, химиялық, 
коллоидтық, биохимиялық қасиеттерін анықтайды?
A) Қоректік, тұтынушылық
В) Технологиялық, кулинарлық
С) Тағамдық, тауарлық
D) Сіңімділік, қайта қорытылу
Е) Медикалық­биологиялық, биохимиялық

407

жүктеу/скачать 16,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: