Оқулық Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі бекіткен

Радиусы 60 мм шеңбердің ішіне іштей сызылған дұрыс үшбұрыш

2.9-сурет

Радиусы 60 мм шеңберге сырттай
сызылған дұрыс үшбұрыш

Әрі қарай шеңбердің радиусын енгізу керек:

Specify radius of circle:

Радиусты командалық жолда енгізуге болады немесе экранда нүктені таңдау арқылы енгізеді.
Егер [Edge] опциясын таңдаса, AutoCAD кӛпбұрыштың қабырғасының ұзындығына тең және сол қабырғамен беттесіп жататын шартты кесіндінің бастапқы және соңғы нүктелерінің координаттарын сұрайды.
Шеңбер салу үшін Круг (Circle) командасы қолданылады. Шеңберді салудың бес түрлі тәсі бар.

5. Шеңбер (Круг - Circle)

Команданы шақыру тәсілдері:

1. 
   Круг (Circle) пиктограммасын басу арқылы, бұл пиктограмма аспаптар панелінің Рисование (Draw) бөлімінде орналасқан.
   
2. 
   Құлама мәзірдегі Рисование (Draw) бөліміндегі Круг командасын таңдау арқылы.
   
3. 
   Командалық жолға Circle сөзін жазу арқылы.
   

Графикалық жүйе шеңберді салудың бірнеше жолын ұсынады:

1. 
   Шеңбердің центрі мен радиусы арқылы;
   
2. 
   Шеңбердің центрі мен диаметрі арқылы;
   
3. 
   Берілген екі нүкте арқылы;
   
4. 
   Берілген үш нүкте арқылы;
   
5. 
   Берілген радиуспен шеңберді екі объектіге жанама етіп салу;
   
6. 
   Берілген үш объектіге жанама шеңберді салу.
   

Бірінші тәсілді қарастырайық.
CIRCLE (КРУГ) командасын шақырғанда жүйе келесі сұрауды жасайды:
Specify center point for circle or [3P\2P\TTR (tan tan radius)] (Центр круга или [3Т\2Т ККР (кас кас радиус)]:)

2.10-сурет
дейінгі қашықтықты ӛлшеп, оны радиус ретінде қабылдайды. Содан соң экранда шеңбер пайда болады (2.10-сурет).
Егер D (Д) символын жазса, бұл сіздің DIAMETER (диаметр) опциясын таңдағаныңызды білдіреді.Бұл шеңберді салудың екінші тәсілі болады. Немесе тышқанның оң батырмасын басып, контекстік мәзірді шақырамыз. Оның ішінде Диаметр опциясын таңдаймыз. Сол кезде диаметр шамасын ендіріңіз деген сұрау келеді:

Specify diameter of circle: (Шеңбердің
диаметрі)

2.11-сурет



2.12-сурет
Диаметр санмен жазылады немесе нүктемен кӛрсетіледі. Диаметрді нүкте арқылы да беруге болады (компьютер шеңбер центрінен (1) жаңа нүктеге (2) дейінгі қашықтықты ӛлшеп, оны диаметр ретінде
қабылдайды. (2.11-сурет).
Шеңбер салудың үшінші тәсілі:
Егер шеңбер центрінің орнына 3Р (3Т) опциясын таңдасақ, онда жүйе шеңберді үш нүкте арқылы сызады. Ол үшін әр нүктенің берілуін сұрайтын сұраулар кезек- кезек шығады. Осы үш нүктені бергеннен кейін экранда шеңбер пайда болады (2.12-сурет).
Шеңбер салудың төртінші тәсілі:
Егер 2Р (2Т) опциясы таңдалса, онда компьютер 2 нүкте сұрайды және бұл екі нүкте болашақ шеңбердің