Теориялық материал
сауықтыру және кәсіби бағыт
-
та құралған. Оның жүзеге асуы дене шынықтырудың ғылы
-
ми-практикалық негіздерінің дүниетанымдық жүйесінің қа
-
лыптасуына, кәсіптік өсу мен еңбек нарығына бейімделудегі
белсенділігі және салауатты өмір салты туралы түсінігімен
тығыз байланыста. Теориялық материал төмендегідей тақы
-
рыптарды қамтиды:
1-ТАҚЫРЫП.
1-ТАҚЫРЫП. Дене тәрбиесі мен валеология
ОКББ мекемелерінің студенттерін жалпы мәдени және кәсіби
даярлаудағы дене тәрбиесі мен валеология.
Дене тәрбиесі мен спорттың заманауи жағдайы. Дене тәр
-
биесі салауатты өмір салтының бір факторы ретінде. Дене тәр
-
бие теориясындағы негізгі ұғымдар. Кәсіби тұлғаның қалыпта
-
суындағы дене тәрбиесінің орны. СПО мекемелеріндегі дене
тәрбиесін ұйымдастырудың ерекшеліктері. Оның валеологи
-
ялық және кәсіби (профильдік) бағыты.
2-ТАҚЫРЫП.
Салауатты өмір салты негізі. Денсаулықты
нығайтудағы дене тәрбиесі.
Адам денсаулығы, кәсіби маман үшін оның құндылығы
мен маңызы. Студенттің өмір сүру салты мен дене тәрбие ара
-
сындағы өзара байланыс. Жастар денсаулығының заманауи
жағдайы. Салауатты өмір салтын қалыптастыру міндеттері
денсаулыққа жеке көзқарас ретінде. Валеология — денсаулық
туралы ғылым. Қимыл-қозғалыс белсенділігі (6-сурет). Мен –
денсаулық.
Экологиялық факторлардың адам денсаулығына әсері.
Шылым шегу, алкогольді ішімдіктер мен нашақорлықтың зия
-
ны мен алдын алу шаралары. Салауатты өмір салтын қалыпта
-
стыруда тұқым қуалаушы аурулардың әсері. Еңбек және білім
беру қызметіндегі режим.
21
ОКББ
МЕКЕМЕЛЕРІН
-
ДЕГІ ДЕНЕ
ТӘРБИЕСІ
Белсенді демалыс. Бастапқы және өнеркәсіптік гимнастика.
Жұмыс қабілетін басқару және жетілдірудегі гигиеналық құрал
-
дар: жеке гигиена, гидропроцедуралар, монша және массаж.
Дене тәрбие әдістері мен құралдары кәсіби аурулардың профи
-
лактикасы.
Белсенді демалыс
күш-қуатты тез
орнына келтіреді.
6
3-ТАҚЫРЫП.
Физикалық жаттығулармен өзіндік шұғылда
-
нудың методикалық негіздері.
Өзіндік сабақтардың мотивациясы мен мақсатты бағыт
-
тылығы, формасы мен мазмұны.
Физикалық жаттығулардың әртүрлі бағыттағы сабақтарын
ұйымдастыру. Жасөспірімдер мен қыздарға арналған өзіндік са
-
бақтардың ерекшелігі. Өзіндік сабақтар гигиенасы. Дене бітімін
қалыпқа келтіру. Шаршап-шалдығудың негізгі белгілері. Негізгі
жүктемені реттеу факторлары. Кәсіби қозғалыс сапасын дамы
-
тудағы сезімталдылық. Жеке жүктеменің орындалуын анықта
-
уға көмектесетін тест тапсырмалары.
4-ТАҚЫРЫП.
Физикалық жаттығулар мен спортпен шұғыл
-
данатын білім алушылардың өзін-өзі бақылауы. Кәсіби маңы
-
зы бар психофизиологиялық қасиеттерінің шыңдалу деңгейін
бақылау.
Спортпен және физикалық дене жаттығуларымен тұрақты
айналысу кезіндегі дене диагностикасы. Дәрігерлік бақылау
және оның мазмұны. Өзін-өзі бақылау, негізгі әдістері мен көр
-
сеткіштері, бағалау критерийлері.
22
ОКББ
МЕКЕМЕЛЕРІН
-
ДЕГІ ДЕНЕ
ТӘРБИЕСІ
Физикалық даму, дене бітімі, дене жағдайы, физикалық да
-
ярлықты бағалауға арналған әдістерді, стандарттар мен номо
-
граммаларды, тест-жаттығуларды қолдану. Бақылаудығ көр
-
сеткіш нәтижелеріне байланысты дене жаттығулары мен спорт
сабақтарының әдістері мен мазмұнын түзету. Кәсіби маңызды
психо-физиологиялық қасиеттерді жетілдіру деңгейін бақылау
(тестілеу).
5-ТАҚЫРЫП.
Оқу-өндірістік жұмыстардың психофизио
-
логиялық негіздері. Жұмыс қабілеттілігін реттеудегі дене шы
-
нықтыру құралдары.
ОКББ мекемелеріндегі студенттердің оқу-өндірістік жұ
-
мыстарының психофизиологииялық характеристикасы. Оқу
жылындағы студенттердің жұмысқа қабілетін анықтайтын
факторлар. Емтихан сессиясы барысында студент жағдайының
өзгеру себептері, нейроэмоционалды, психикалық және психо
-
физикалық шаршаудың критерийлері, өндірістік-оқу жұмы
-
старының тиімділігін арттыру жолдары. Бұлшықет релаксаци
-
яның мәні.
Аутотренинг және оны жұмыс қабілетін арттыру мақсатын
-
да қолдану.
6-ТАҚЫРЫП*.
Сауықтыру бағытындағы профильді дене
тәрбиесі (болашақ кәсіби қызметті ескере отырып).
Арнайы сауықтыру және психофизикалық еңбекке дай
-
ындығына жеке және әлеуметтік-экономикалық қажеттілік.
Оздоровительные и профилированные методы фи¬зического
воспитания при проведении занятий с различны¬ми видами
двигательной активности. Профилактика про-фессиональных
заболеваний средствами и методами физи¬ческого воспитания.
Контроль (тестирование) состояния здоровья, двигательных ка
-
честв, психофизиологических функций, к которым профессия
(специальность) предъяв¬ляет повышенные требования. Физи
-
ческое, нравственное и социальное здоровье личности профес
-
сионала.
7-ТАҚЫРЫП*
. Дене тәрбие жүйесіндегі жалпы және кәсіби
дайындық. Белсенді өмірлік позиция. Дене тәрбиесінің әдісте
-
23
ОКББ
МЕКЕМЕЛЕРІН
-
ДЕГІ ДЕНЕ
ТӘРБИЕСІ
мелік принциптері.
8-ТАҚЫРЫП*
. Валеологиялық және кәсіби бағыттағы дене
тәрбиесінің әлеуметтік-биологиялық негіздері.
Өздігінен дамитын және өзін-өзі реттейтін биологиялық жүйе
ретінде адамның биологиялық күйі. Табиғи, экологиялық және
әлеуметтік-экономикалық факторлардың ағзаға және өмірге
әсері. Кәсіби, ақыл-ой және дене белсенділігін қамтамасыз ету
мақсатында дене мүшелерінің функционалдық мүмкіндіктерін
өзін-өзі жетілдіруде дене шынықтыру мен спорт құралдары. Фи
-
зиологиялық механизмдер және дененің жекелеген жүйелерін
дене шынықтыру жаттығулары арқылы жақсарту. Қозғалтқыш
функциясы және адам ағзасының түрлі қоршаған орта жағдай
-
ларына белсенділігін арттыру.
9-ТАҚЫРЫП*.
Маманның кәсіби қызметінде дене шы
-
нықтыру.
Өндірістік дене шынықтыру. Өндірістік гимнастика. Жұмыс
кезінде және бос уақытында дене тәрбиесі мен спорт нысанын,
әдістерін және құралдарын таңдау ерекшеліктері. Дене мәдени
-
еті арқылы кәсіби аурулар мен жарақаттардың алдын алу. Жал
-
пы және кәсіби өнімділікті арттырудың қосымша құралдары.
Ағзаның стреске төзімділігіне, ағзаны зиянды өнімге бейімде
-
уге және экологиялық қолайсыз факторларға ықпал ететін дене
тәрбиесі құралдары мен әдістері.
Барлық тақырып болашақ мамандығының ерекшеліктерін
ескере отырып сипатталады және табиғи және әлеуметтік про
-
цестерді түсіну үшін қажетті арнайы білімдер жүйесін меңгеру
-
ді қамтамасыз етеді, қоғам мен жеке адам үшін дене шынықты
-
рудың маңыздылығы; олардың бейімделу, жеке және кәсіби
дамуы, өзін-өзі жетілдіру, білім беру, кәсіби және әлеуметтік-мә
-
дени іс-шараларды іске асыруда салауатты өмір салтын ұйымда
-
стыру үшін шығармашылық пайдалану.
Оқу-әдістемелік материалда адамның білім беру, кәсіби және
өмірлік мақсаттарына қол жеткізу үшін дене шынықтыру және
спорт іс-әрекетінің әдістері мен әдістерінің сипаттамасы бар.
24
ОКББ
МЕКЕМЕЛЕРІН
-
ДЕГІ ДЕНЕ
ТӘРБИЕСІ
Зерттеу барысында валеология негіздерімен танысу қара
-
стырылған; ақыл-ой мен денсаулығына арналған қондырғыны
қалыптастыру; кәсіптік ауруларды алдын-алу әдістерін әзір
-
леу; массаж және өзін-өзі массаж жасау әдістемелерін иге
-
ру, психо-реттеуші жаттығулар; денсаулығыңыз бен кәсіби
қызметіңіздің жағдайын дербес талдауға мүмкіндік беретін
сынақтармен таныстыру; жедел шұғыл көмек көрсетудің негіз
-
гі әдістерін игеру. Оқу-әдістемелік тақырыптар оқытушының
таңдауымен анықталады.
1-ТАҚЫРЫП.
Эффективтіліктің, шаршаудың және оларды
түзету үшін дене шынықтыру құралдарын пайдаланудың ең
қарапайым әдістері. өзін-өзі бақылау әдістерін, стандарттарды,
көрсеткіштерді, функционалдық сынақтарды қолдану.
2-ТАҚЫРЫП.
Гигиеналық және кәсіби бағыттағы дене жат
-
тығуларында өзін-өзі жұмыспен қамтуды ұйымдастыру және
жүргізу әдісі. Таңдалған мамандықта белсенді демалыс әдісі.
3-ТАҚЫРЫП.
Массаж және физикалық, ақыл-ойдың шар
-
шауына арналған өз-өзіне массаж.
4-ТАҚЫРЫП.
Тірек-қимыл аппаратының бұзылыстары
-
ның алдын алу және түзету. Дене тәрбиесі құралдары мен әді
-
стерімен кәсіби аурулардың алдын-алу. Көруді түзету үшін фи
-
зикалық жаттығулар.
5-ТАҚЫРЫП.
Таңертеңгілік, кіріспе және өндірістік гимна
-
стика топтық кешендерін дайындау және енгізу.
6-ТАҚЫРЫП.
Профессиограмма және спортограмма. Ма
-
манның кәсіптік бейініне негізделген кәсіптік маңызды психо
-
физиологиялық және қозғалыс қасиеттерін анықтау әдісі.
7-ТАҚЫРЫП.
Денсаулығы мен жалпы дене шынықтыруын
бағалау үшін міндетті сынақтардың орындалуын өздігінен
бағалау және талдау. Кәсіби жағынан маңызды қасиеттер мен
тұлғаның қасиеттерін дамыту деңгейін өздігінен бақылау әдісі.
25
ОКББ
МЕКЕМЕЛЕРІН
-
ДЕГІ ДЕНЕ
ТӘРБИЕСІ
8-ТАҚЫРЫП.
Өзін-өзі басқарудың жеке күнтізбесін жүргізу
(жеке медициналық карточка). Денсаулық деңгейін анықтау.
9-ТАҚЫРЫП.
Кәсіби бағдарлы қозғалтқыш қызметінің жеке
денсаулық бағдарламасы.
Оқу-тренинг жаттығулары физикалық қасиеттерді дамытуға,
дененің функционалдық және моторлық қабілеттерін арттыруға,
денсаулықты нығайтуға, сондай-ақ кәсіптік ауруларды болдыр
-
мауға және алдын алуға
Достарыңызбен бөлісу: |