§ 39. табиғи-аумақтық кешендердің түрлері негізгі ұғымдар : географиялық белдеу, географиялық табиғи зона,
биіктік белдеулік.
1. Табиғи кешен құрамына кіретін барлық табиғат компоненттері
бір-бірімен тығыз және үздіксіз байланысқан: күн радиациясы, жергілік-
ті жердің географиялық ендігі, жер бедері, климаты, топырағы, өсімдік
және жануарлар дүниесі. Табиғи кешендердегі иерархия үш деңгейге жер-
гілікті, аймақтық, ғаламдық деп бөлінеді. Жергілікті деңгейдегі табиғи
кешен жергілікті факторларға байланысты қалыптасады. Олардың аумағы
шағындау (жер бедерінің жеке элементтері) болып келеді. Аймақтық та-
биғи кешендер тектоникалық қозғалыстардың, күн радиациясының және
басқа факторлардың есебінен қалыптасады. Аймақтық табиғи кешендер-
ге – табиғат зоналары және облыстар жатады. Ғаламдық деңгейге –
бір-бірімен ұдайы тұрақты әрекеттесетін тропосфера, гидросфера, лито-
сфералық биосфераның жоғары қабатын құрайтын географиялық қабық
жатады.
