Шарьер шкаласы бойынша буж номері
6 айға дейін
|
28-30
|
6 айдан 1 жасқа дейін
|
30-32
|
1-2 жас
|
32-36
|
2-5 жас
|
36-38
|
5-8 жас
|
38-40
|
8 жастан жоғары
|
40-42
|
Баланы үлкен адамның алдына отырғызады. Буждар алдын-ала антисептикалық ертіндіде стерилденеді де, ыстық суда қыздырылады, өңеш арқылы оңай өткізіледі. Әдетте анестезия қолданбайды. Бужды асқазанға өткеннен кейін бірден алады. Өңеш күйігінің 3 аптасында ФЭГДС өткізген соң бужбен қайта байқап көреді. Егер толық эпителизация болса (II дәрежелі күйік) буждауды тоқтатып, 2-3 айдан кейін қайтадан эндоскопиялық бақылауды тағайындап, науқасты ауруханадан шығарады.
Терең күйікте (III дәреже), буждауды 3 аптаға, аптасына 3 реттен жалғастырады. Кейін қорытынды ФЭГДС жасап, баланы 2-3 ай ішінде аптасына 1 рет амбулаторияда буждауды тағайындап ауруханадан шығарады. Содан кейін 2-3 ай - айына 2 рет, жарты жылда - айына 1 рет, әр 3 ай сайын ФЭГДС бақылауымен буждайды.
Алдын-ала буждау сирек жағдайларда ғана қауіпті. Мысалы, егер ауыр күйік белгілері болса. Бала, болған жарақаттан соң 3-4 күннен кейін түссе және стеноз белгілері болса, буждауды жасауға болмайды. Бұл жағдайда тіке буждау емес, гастростома салғаннан кейін қауіпсіз буждау жасау керек.
Өңештің тыртықты тарылуы
Өңештің тыртықты тарылуы, әдетте буждау жасалмаса, немесе буждау техникасы дұрыс жасалмағанда пайда болады.
Клиникасы мен диагностикасы. Өңеш өтімсізділігінің бұзылу клиникасы дисфагия мен дене салмағының жоғалуымен байқалады. Толық өтімсіздікте бала тіпті сілекейін жұты алмайды, дене салмағын тез жоғалтады. Диагностика үшін өңешке бариймен контрастты рентгеноскопия және эзофагоскопия жасалады.
Емі. Өңештің үлкен стенозын буждау арқылы қалпына келтіруге болады. Оның бірнеше түрі болады: соқыр буждау, эндоскоп арқылы, өткізгіш бойынша және т.б. Бірақ ең тиімді және өңеш перфорациясын тудырмайтыны жіп арқылы буждау.
Ол үшін балаға гастростома салады. Гастростома баланы толымды тамақтандыру және өңешті ары қарай тексеру үшін қажет. Балаларда гастростоманы ең қарапайым әдіспен (Кадер әдісімен) салады. Түтікті жеке тілім арқылы шығарады. Гастростоманы салған соң, 2-3 аптадан кейін, эндоскопиялық әдісті қайталайды – тура және ретроградты буждау жүргізіледі (гастростома арқылы). Эндоскоп каналы арқылы өткізілген эндоскопиялық қысқыштарды, ретроградты стеноз арқылы жіпті буждау үшін жібереді. Жіп арқылы екіншілік рентгендік зерттеу жүргізіледі.
Буждауға сақина тәрізді және қысқа түтікше тәрізді өңеш стенозы жақсы көнеді.
Буждауды стеноз арқылы өтетін кішкентай буждан бастайды; манипуляцияны 2-3 апта сайын 1 рет, буждың өлшемдерін өсіре отырып қайталайды. Стеноз басылған соң балалар ауыз арқылы тамақтанады, гастростомияны алып тастайды, гастростомиялық тесік жіп аймағында тарылады. Балаларды амбулаториялық емге көшіріп, өңеш күйігінің III дәрежесінің схемасы бойынша буждайды. Буждауды тоқтатқаннан соң, балалар өздігінен тамақтанып, дисфагия көріністері жойылуы керек. Мұндай нәтиже науқастардың тек 2/3-де байқалады. Буждаудың нәтижесіздігі және стеноз рецидиві өңеш пластикасы операциясының көрсеткіші болады.
Қазіргі кезде өңешті пластикалауда тоқ ішекті қолданады. Ол үшін тоқ ішекті қан тамырымен кесіп алып, төс артымен өткізіп, бір жағын өңешпен ал төменгі бөлімін асқазанмен жалғастарады.
Өңеш стенозын жоюға арналған көптеген операциялар түрлері бар. Оларға эндоскопияның электрорезекция, немесе криодеструкция, эндоскопиялық баллонды дилятация, өңешті форсирлі буждау, стенозды эзофагоэзофагоанастомозбен резекциялау және т.б. жатады.
Достарыңызбен бөлісу: |