Оқулық o p s 3 философия негіздері


философия, араб мәдениеті кең өркен жайды. Бұл арабтардың ұлттык



Pdf көрінісі
бет54/521
Дата21.09.2023
өлшемі13,05 Mb.
#181915
түріОқулық
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   521
философия, араб мәдениеті кең өркен жайды. Бұл арабтардың ұлттык
сана-сезімінің оянуы, мэдениетінің кең өркен жаюы, жалпы VII ғасырда
Арабстанда жаңа ислам дінінің пайда боуымен де байланысты болды.
Олар VII ғасырдың екінші жартысында ислам туының астында үлкен
бір орталыққа айналды. Араб халифаты 
VIII ғасырдың бірінші
жартысында тііггі бұрынғы Рим империясынан да асып түскені бізге
тарихтан белгілі. Оның құрамына Арабстаннан баска Иран, Армения,
Индияның солтүстік-батысьг, Сирия, Египет, Палестина, бүкіл солтүстік
Африка жағалауы жэне Пиреней түбегі кірді. Атлантикадан Қытайға
дейінгі сауда жалпы арабтардың колында болды, араб тілі Гибралтардан
Инд өзеніне дейінгі жерде ортак тілге айналды. Араб халифатның қол
өнері, шаруашылығы, этап айтканда суармалы жерді пайдалану
мәдениеті мен техникасы, саудасы мен өндірісі Еуропаға қарағанда
анагүрлым жоғары дэрежеде еді. Осы себептердің бэрі жиналып келіп,
орта ғасырлык ғылым мен философияның күрт дамып өркен жаюына игі
ыкпал жасады.
Алайда, араб мәдениеті Араб халифаты сияқты көпүлтты болды.
Оның көркеюіне, дамуына арабтармен бірге түріктер де, берберлер де
(мавр), парсылар мен египеттіктер де атсалысты. Екінші жағынан араб
тілінің негізінде ежелгі шығыс мэдениеті мен антикалык мәдениет
үштастырыла дамытылды, өзіндік дәстүрлі жалғасын тапты.
Осыған орай Бағдат каласы үлкен мәдени, рухани ортылыкка
айналды. Мұнда Платонның, Аристотельдің, Гиппократ мен Галеннін,
Эвклид, Архимед жэне Птоломейдің шығармалары араб тіліне
аударылап, басылып, мұсылман әлеміне кеңінен танымал болды. Ал X
ғасырда екінші орталык Пиреней түбегіндегі Кордова каласына ойыса
бастап, XVI ғасырда мәдени даму өзінің шарыктау биігіне көтеріліп,


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   521




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет