тэжірибе - тэжірибе болғандықтан қүндылыққа ие. Ал қалғандары осы
тәжірибе
аркылы дэлелденуі керек. Ал кей жағдайда тэжірибе де
акикаттыкка жеткізе амайды, мұндай жағдайда оған философия мен дін
көмектеседі. Осыдан келіп, ол философияның міндеті дінді қорғау деген
түжырым жасайды.
Номиналистік бағыттың көрнекті өкілі, схоластикалык ойлау
тэсілінен
арьшып
трансцеңденталдық
болмыстың
онтологиясын
қалыптастыру аркьшы Суарес, Лейбниц, Г.Биль сияқты ойшылдарға
үлкен эсер еткен, агылшын ғұламасы Уильям Оккам (1300-1349-50 ж.)
болды. Оның пікірінше, элем жеке заттар мен мәндерден түрады.
Мәнділіктердің
негізгі
анықтамаларьгаың
касиеттері
(трансценденталилері) өзінен бөлінбейді жэне кажеттіліктің аркасында
оның
мәнінен
тікелей
туындайды.
Трансценденталийлер
категориялардан да, біртектес заттарды қамтитын жалпы ұғымдардан да
жоғары түрады. Ал категориялар мен жалпы ұғымдар заттардың
таңбасы, белгілері ғана, олай болса, олар жеке дара өмір сүре алмайды,
тек кана адам ақыл-ойында болады. Акыл-ойдан тыс өмір сүретін тек
жалқылар болғандықган, таным процесі заттарды, кұбылыстарды
түйсіктер арқылы бейнелеуден басталады, сырткы жэне ішкі тэжірибе
арқылы түйсініп-білуден түрады. Іпхкі тэжірибе адам жалқыларды
бейнелеудің нәтижесінде оларды түсініп интуитивті нақты білім алса,
сыртқы тэжірибеде трансценденталийлер туралы абстракциялы немесе
жалпылар туралы білім жинайды. Олай болса, оккамның пікірінше,
философиялық ақиқат пен діни акиқат екі түрлі күбылыс. Ғылым мен
философия үшін ең маңызды нәрсе - интуиция мен білім арқылы
Достарыңызбен бөлісу: |
