қалайды. Бул мэселе, Хайдеггердің пікірінше, негізгі өзекті мэселе болып табылады. Элем туралы айтқанда Хайдеггер оны осы-болмысқа қарсы қою дистанциясын емес, керісінше осы-болмыс әрқашан да элемдегі болмыс, ал элем «болмыс ішінде де» жэне «болмысқа қарай» ѳлшемдерімен беріледі. Хайдеггер бойынша, элемде ѳмір суру таным акциясы, заттармен эрекет жасаудың іске асуы ғана емес, элемнің өзі тандау 122
жасау мен мүмкіншіліктщ, тағдырдың орны мен тарихи жүзеге асуы ѳтетін нэрсе. Болмыс туралы Хайдеггердің талдауы бұл такырыптарды осы күнге дейін зерттеген ойшылдардың пайымдауынан мүлдем өзгеше, күрделі интеллектуалдык еңбек болып табылады. Болмыстың мэні туралы Хайдеггердің талдауы бұл тақырып зерттелуінің жаңа көкжиектеріне жол сілтейтін бірқатар алғышарттармен сипатталады. Олардың арасында аныктамалардың экзистенциалдылығы мен категориалдылығын айыру, онтологиялык жөне оптикалык деп бөлу үлкен маңызға ие. Осы-болмыс такырыбына ой толғай отырып, Хайдеггер «адам өзінің көретін бүкіл нәрселерін ненің арқасында көре алады» деген мэселені ұғуга тырысады. Бұл такырыпты пайымдау еуропалык мэдениеттегі болмыс мәселесінің даму жолдарын зерделеуге алып келеді. Бұл пайымдаудың нэтижесі - болмыс такырыбы Парменидтен басталған батысеуропалық адам мен оның мәдениеті тағдырларымен байланысты деген ойды түйіндейді. Тұракты, өзгермейтін- козғалмайтын, мәнді болмыс туралы грек ойы көптеген ғасырлар бойы еуропалык әлемнің мәдени даму жолына, әлемнің өзімен катар адамньщ